O bezpieczeństwie pracy w rolnictwie i działaniach prewencyjnych Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego rozmawiamy z Dyrektorem Oddziału Regionalnego KRUS w Warszawie Joanną Balą.
- Pani Dyrektor Plebiscyt Mistrzowie Agro odbył się na Mazowszu po raz pierwszy, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zaś już po raz siedemnasty zorganizowała w tym roku Ogólnokrajowy Konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne. Na czym polega ten Konkurs i jak wyglądał jego przebieg na Mazowszu?
- Bardzo się cieszę, że w tym roku po raz pierwszy KRUS jest partnerem Plebiscytu Mistrzowie Agro. Na etapie wojewódzkim zgłosiliśmy w poszczególnych kategoriach 577 uczestników. Jeśli chodzi o Ogólnokrajowy Konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne jest to jedno z najważniejszych działań prewencyjnych KRUS. Organizowany jest nieprzerwanie od 2003 roku, a jego popularność wciąż jest imponująca. W 2019 roku wzięły w nim udział 1153 gospodarstwa rolne, w tym 168 z województwa mazowieckiego. Celem Konkursu jest promocja zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym. Podczas wizytacji Komisje konkursowe sprawdzają czy rolnicy w praktyce stosują je w swoich gospodarstwach rolnych. I tak przy ocenie brane są pod uwagę przede wszystkim: organizacja obejścia i podwórza gospodarstwa; ład i porządek w obrębie podwórza, zabudowań i stanowisk pracy; stan techniczny budynków inwentarskich i gospodarczych; stan techniczny maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w gospodarstwie rolnym; warunki bytowania i obsługi zwierząt gospodarskich; wyposażenie w ubrania robocze i środki ochrony osobistej; przechowywanie środków ochrony roślin i innych substancji niebezpiecznych; estetyka gospodarstw; zastosowane rozwiązania organizacyjne, technologiczne wpływające na bezpieczeństwo osób pracujących i przebywających
w gospodarstwie rolnym.
Zwycięzcami tegorocznego Konkursu zostali Anna i Mariusz Chrzanowscy z Nowego Chodnowa w województwie łódzkim, natomiast laureaci z województwa mazowieckiego, Państwo Grażyna i Leszek Bobrowscy z Wólki Kurdybanowskiej zajęli trzecie miejsce ex aequo z gospodarzami z województwa warmińsko-mazurskiego.
Siłą tego konkursu jest również jego trzyetapowy charakter. Najpierw spotykamy się z rolnikami
na etapie regionalnym, następnie wojewódzkim, a na końcu centralnym. Daje to okazję do wielu rozmów z właścicielami gospodarstw, a przede wszystkim do przekazania zaleceń prewencyjnych, których zastosowanie zwiększa bezpieczeństwo pracy w tych gospodarstwach.
To, co zauważyłam w przebiegu tegorocznego konkursu na Mazowszu to fakt, iż rolnicy zwracają coraz większą uwagę na bezpieczeństwo pracy oraz korzystają z nowoczesnych maszyn i urządzeń rolniczych. Coraz częściej także modernizują swoje gospodarstwa tworząc udogodnienia dla poprawy dobrostanu zwierząt, monitoring oraz dodatkowe wjazdy dla maszyn rolniczych. Dało się zauważyć również, że uczestnicy konkursu w większym stopniu starają się oddzielać część produkcyjną gospodarstwa od części rekreacyjnej.
- Konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne to nie jedyne działanie prewencyjne KRUS o tak wielkim zasięgu. Jest jeszcze Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla Dzieci
- Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla Dzieci „Bezpieczni e na Wsi” skierowany jest do uczniów szkół podstawowych z terenów wiejskich. W tym roku przebiegał pod hasłem: „Bezpiecznie na wsi: maszyna pracuje a dziecko obserwuje” w celu zwrócenia szczególnej uwagi na zagrożenia wypadkowe związane z użytkowaniem maszyn i urządzeń rolniczych. Do tegorocznej edycji przystąpiło aż 49 574 uczniów klas 0-3 i 4-8 z 3 597 szkół podstawowych. Jestem zatem niezmiernie dumna, że spośród tej ogromnej liczby prac Centralna Komisja Konkursowa wybrała pracę Roksany Błędowskiej z ZPO w Kazanowie w woj. mazowieckim, przyznając jej II miejsce w konkursie w I grupie wiekowej (klasy 0-3).
- Czy te i inne działania prewencyjne KRUS przynoszą efekty? Jak wyglądają statystyki wypadków
w rolnictwie, w tym statystyki na terenie województwa mazowieckiego?
- Oczywiście. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odnotowała w ciągu ostatnich 25 lat ponad czterokrotne zmniejszenie liczby zgłaszanych wypadków i wypłaconych z tego tytułu odszkodowań.
Należy podkreślić, że rolnictwo ma specyficzne środowisko pracy. Charakteryzuje je zmienność wykonywanych czynności, ich duża uciążliwość dla organizmu człowieka, szczególnie w czasie okresowego natężenia prac. Do tego dochodzą zmienne warunki atmosferyczne podczas wykonywania pracy. To wszystko wskazuje na stosunkowo duże ryzyko wypadków.
Jeśli chodzi o najnowsze statystyki to w I półroczu 2019 roku do placówek terenowych i oddziałów regionalnych KRUS zgłoszono 6 732 zdarzenia wypadkowe, o 1 036 (13,3%) mniej niż w I półroczu roku poprzedniego. Wypłacono jednorazowe odszkodowania z tytułu 23 wypadków śmiertelnych, a u 9 osób stwierdzono niezdolność do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy rolniczej. Liczba wypadków powodujących wypłatę odszkodowań zmniejszyła się w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku o 641 (9,9%). Liczba wypadków śmiertelnych zmalała o 18 (43,9%).
Jeżeli zaś chodzi o województwo mazowieckie to w I półroczu 2019 r. OR KRUS w Warszawie odnotował 821 wypadków przy pracy rolnicze oraz 2 wypadki śmiertelne. Na tle innych oddziałów Kasy można stwierdzić, że liczba ta jest wysoka, należy jednak pamiętać, że oddział warszawski, obok oddziału lubelskiego, obsługuje największą liczbę ubezpieczonych w Kasie. Oczywiście dążymy do tego, żeby wypadków w rolnictwie było jak najmniej, a nawet żeby nie było ich w ogóle. Żadna liczba wypadków nie jest dla nas satysfakcjonująca. Dlatego też jako oddział regionalny Kasy współuczestniczymy w działaniach podejmowanych w ramach wdrożenia Strategii Wizji Zero w sektorze rolniczym w Polsce. Strategia ta opiera się na przekonaniu, że wypadki przy pracy i choroby zawodowe można wyeliminować, jeśli zastosuje się odpowiednią strategię prewencji. Popularyzacja założeń SWZ pozwoli podkreślić także wagę działań prewencyjnych KRUS, również tych będących udziałem oddziału regionalnego Kasy w Warszawie, a także przyczyni się do wzmocnienia wizerunku Kasy w tym obszarze.
