Rzecznik zajął się sprawą mężczyzny, który złożył skargę na bank. Jego zdaniem bankowcy przekazali mu nieścisłe dane odnośnie kont jego zmarłego ojca. Wedle wiedzy mężczyzny, jego ojciec posiadał kilka rachunków w różnych bankach. Ale dane otrzymane z banku wskazywały tylko na jeden rachunek. Skarżący zwrócił uwagę, że banki przekazują do Centralnej informacji o rachunkach bankowych dane o kontach ale tylko na dzień zapytania, a nie na dzień śmierci spadkodawcy.
Banki muszą ujawnić wszystkie konta
Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego o wyjaśnienia w tej sprawie. KNF potwierdziła, że dane z Centralnej informacji powinny uwzględniać wszystkie rachunki zmarłego na dzień jego śmierci. Komisja zapewniła, że wszystkie zgłoszenia dotyczące potencjalnych nieprawidłowości są analizowane i mogą prowadzić do działań nadzorczych.
Przewodniczący KNF podkreśla, że podobne sprawy systematycznie pojawiają się w KNF. Zazwyczaj dotyczą braku udzielenia wymaganej odpowiedzi przez banki lub rozbieżności między otrzymanymi danymi a rzeczywistością.
Zgodnie z prawem bankowym, banki muszą udzielać informacji o rachunkach zmarłego posiadacza spadkobiercom. Zbiorcza informacja powinna obejmować również umowy rachunku rozwiązane z przyczyn wskazanych w ustawie oraz rachunki nadal prowadzone przez bank.
Bank musi się dowiedzieć
Umowa prowadzenia rachunku bankowego zostaje rozwiązaniu z dniem, w którym zmarł jego posiadacz. Banki nie są jednak automatycznie informowane o śmierci klienta. Zwykle dowiadują się o tym od krewnych lub spadkobierców, którzy potrzebują dostępu do pieniędzy zmarłego.
W jaki sposób zamknąć konto zmarłego? Wystarczy przesłać kopię (lub zdjęcie) świadectwa zgonu. Można też przedstawić inny dokument potwierdzający ten fakt.
A co jeśli nie mamy pewności, czy zmarły miał konto w konkretnym banku? Spadkobierca może złożyć wniosek do banku. Bank (lub SKOK) przesyła wówczas zapytanie do Centralnej Ewidencji Informacji o Rachunkach, prowadzonej przez Krajową Izbę Rozliczeniową.
Spadkobierca posiadacza rachunku nie ma jednak prawa do "wszystkich danych dotyczących operacji i dyspozycji na rachunku, za cały okres obowiązywania umowy". Może uzyskać wyłącznie takie dane, jakie uzyskałby sam posiadacz rachunku w świetle umowy z bankiem.
Wyłącznie najbliżsi
Czy pieniądze na koncie są zablokowane? Niekoniecznie - jeśli zmarły złożył dyspozycję takiej wypłaty na wypadek śmierci, osoba wskazana musi tylko wylegitymować się w banku dowodem osobistym.
W przypadku konta indywidualnego, którego wyłącznym właścicielem był zmarły pieniądze może wypłacić jedynie osoba, która opłaciła pogrzeb i osoba wskazana za życia przez zmarłego. W przypadku dyspozycji na wypadek śmierci, wskazać można wyłącznie najbliższych członków rodziny (mąż, żona, rodzice lub dzieci).
