Spis treści
Istotą rolnictwa węglowego jest zwiększenie zawartości węgla organicznego w glebie za pomocą technik przyjaznych środowisku. Kluczowym elementem jest uprawa roślin pokrywowych, jak gorczyca, koniczyna, rzodkiew oleista czy facelia, które zapobiegają erozji gleby, utrzymują w niej wilgoć, a po rozkładzie, dostarczają substancje organiczne. Praktyka ta jest najwyżej wyceniona pośród praktyk wchodzących w skład ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi”.
– Jednak korzyści z tego są widoczne dopiero po kilku latach, a przy obecnym stanie prawnym, kolejnych lat najprawdopodobniej nie będzie – komentuje rolnik z powiatu brodnickiego.
Problemem są terminy, zakładające utrzymanie roślin co najmniej do 15 lutego, 15 listopada dopuszcza się ich mulczowanie.
Faza dojrzałości w różnych terminach
Nasz Czytelnik obsiał pola gorczycą.
- Kłopot w tym, że wydała nasiona zanim mogłem ją zlikwidować. Wiadomo, co to oznacza: w przyszłym roku będę miał problem, gdy zacznie się przebijać przez uprawę główną. A środków do walki z chwastami mamy coraz mniej – podkreśla rolnik.
Nasz Czytelnik nie jest jedynym, który narzeka na terminy niedostosowane do potrzeb. Dlatego w tej sprawie interweniowała Krajowa Rada Izb Rolniczych. Wystąpiła do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z apelem o wprowadzenie zmian w praktyce „Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe”, uzależniające likwidację wsiewki śródplonowej od fazy dojrzałości a nie od konkretnego terminu.
Zmiana może komplikować ocenę ARiMR
W odpowiedzi Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyznaje, że: - Przebieg warunków pogodowych (ilość i rozkład opadów, występujące temperatury powietrza, usłonecznienie) każdego roku jest inny i trudny do przewidzenia w roku następnym. Dodatkowo, w skali kraju czy województwa, a nawet powiatu, różnica w nasileniu ww. zjawisk atmosferycznych nie jest jednakowa, co mocno rzutuje na wzrost i rozwój roślin uprawnych, w tym również gatunków roślin uprawianych jako wsiewka śródplonowa – kwestia budowania plonu suchej masy części nadziemnej i systemu korzeniowego.
Resort jest świadom znacznego zróżnicowania gleb (klasa bonitacyjna) i poziomu kultury rolnej (kwestia żyzności i urodzajności gleb), które mocno rzutują na kondycję i stan upraw.
- Może to komplikować prawidłową ocenę ze strony Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o stwierdzeniu (bądź niestwierdzeniu) ewentualnych uchybień, tj. rodzaju uchybienia, współczynniku dotkliwości i jego trwałości, np. wcześniejsza (nieuzasadniona) likwidacja plantacji przez rolnika – argumentuje MRiRW. - W nawiązaniu po powyższego, wprowadzenie zmian w praktyce „Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe” poprzez uzależnienie likwidacji wsiewki śródplonowej od fazy dojrzałości, w jakiej się ona znajduje, a nie od konkretnego terminu, nie jest uzasadnione.
Kwitnienie zależy od gatunku i terminu siewu
Garść porad w tej sprawie opracował Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
- Głównym błędem w tym roku było zbyt wczesne wysianie międzyplonów, od razu po zbiorze uprawy głównej – uważa Paweł Górecki z KPODR w Minikowie. - Wykorzystywanie w mieszankach roślin o krótkim okresie wegetacji także niesie za sobą ryzyko wydania nasion. Taką rośliną jest np. gorczyca, której okres wegetacji może wynosić w odmianach najwcześniejszych tylko 80 dni, a kwitnienie w optymalnych warunkach rozpoczyna ona około sześciu tygodni od siewu, w zależności od odmiany.
Doradca zaleca więc:
- Warto pochylić się nad tematem wyboru gatunków oraz komponowaniem mieszanek międzyplonowych, jak również nad terminami siewu oraz kierunkiem użytkowania międzyplonów. Wydanie nasion przez rośliny międzyplonowe może stwarzać problem z powiększaniem banku nasion w glebie, może być to mocno odczuwalne z powodu coraz trudniejszej ochrony herbicydowej, np. buraka cukrowego, wysianego wiosną po międzyplonach.
Według niego rolnik powinien unikać gatunków spokrewnionych z gatunkami uprawianymi w plonie głównym. - Największy problem występuje w przypadku roślin kapustowatych. Rozwiązaniem tego są często wielogatunkowe mieszanki międzyplonowe. Można również sterować terminem siewu międzyplonu, czyli nie zakładać zbyt wcześnie takiej uprawy, szczególnie gatunków szybko dojrzewających, wysiewanych w ramach praktyki międzyplony ozime.
Źródło: KPODR
