Nie musi mieć regularnego kształtu koła. Może być uformowane tak, jak na to pozwala kształt działki, ale jedno jest pewne: nawet niewielkie własne jeziorko daje właścicielom dużo satysfakcji, uspokaja i korzystnie zmienia mikroklimat ogrodu podczas upałów.
- Nie jest prawdą, że im mniejsze oczko, tym mniej w nim pracy, ponieważ procesy samooczyszczania zachodzą łatwiej w większych zbiornikach - przestrzega Grzegorz Konopka, architekt krajobrazu.
- Jednak praca przy takim jeziorku w miniaturze doskonale wycisza i relaksuje. Nie może ono jednak być zbyt płytkie. Musi mieć ok. 50 cm głębokości.
Oczko powinno być zlokalizowane w miejscu, skąd będzie dobrze widoczne z tarasu, jednak nie należy umieszczać go pod drzewami, bo spadające liście zanieczyszczają wodę. Najlepiej znaleźć na nie taką lokalizację by nie było przez cały dzień w pełnym słońcu. Mocno nagrzewająca się woda sprzyja szybkiemu rozrostowi glonów i powoduje systematyczny ubytek tlenu, co jest niekorzystne dla pływających w oczku rybek.
Jeśli mamy dużą działkę, warto ustalić miejsce dla oczka przed jej zagospodarowaniem biorąc pod uwagę to, że aby je oświetlić i zainstalować pompę, trzeba doprowadzić prąd. Lepiej więc jeżeli wybierzemy miejsce niezbyt odległe od domu.
Do zagospodarowania oczka trzeba się starannie przygotować i zapoznać u ogrodnika z tym, jakie rośliny sadzimy na głębokości, a jakie na pytkiej wodzie. Powinniśmy też najpierw przygotować podłoże do nasadzeń.
Sadzić trzeba z głową
- Tu nawet kolejność sadzenia nie jest obojętna - zwraca uwagę Grzegorz Konopka. - Najpierw sadzi się rośliny podwodne, aby jak najszybciej zaczęły pobierać z wody składniki pokarmowe, co ją oczyści z glonów, a potem te, które pozostaną na powierzchni. Dobrze jest też zastosować filtr biologiczny ( obszar za żwirem, przez który przechodzi woda) i wytrąca zanieczyszczenia.
Do najpiękniejszych roślin wodnych należą lilie wodne czyli grzybienie, które powinny być najważniejszym zakupem. Sadzimy je w strefie wody głębokiej. Bardzo ładnie wygląda też grzybieńczyk wodny oraz żółty grążel, a także jaskry oraz rogatek sztywny.
W strefie płytkiej, na głębokości od 10 do 30 cm sadzimy strzałki wodne, jaskier wodny, jeżogłówki, rdest ziemnowodny,
Rośliny przeznaczone do oczek wodnych wymagają specyficznej pielęgnacji. Są bardzo ekspansywne i mogą w krótkim czasie zupełnie zakryć powierzchnię wody.
- Trzeba sadzić niewiele roślin, najlepiej 5 na metr kwadratowy, a jeśli zauważymy, że za bardzo się rozpanoszyły - część szybko likwidujemy - radzi Konopka. - Jednym z prostych sposobów na ograniczenie rozrostu jest sadzenie roślin w specjalnych koszach wyłożonych jutą, w których miesza się piasek z gliną w stosunku 2:1.
W ogrodnictwach, które zajmują się uprawą i handlem roślin błotnych i wodnych, można kupić kosze oraz wiele akcesoriów, które ułatwiają pielęgnację oczek wodnych, m.in materiały niezbędne do uszczelniania oczek: folię PCV lub kauczukową.
- Ostatnio pojawiła się w sklepach nowa folia o nazwie Gardenmat - poleca Grzegorz Konopka. - Pomiędzy dwoma warstwami umieszczona jest w niej warstwa betonitu, dzięki czemu ma ona właściwość samonaprawy.
Przed budową oczka, trzeba starannie zabezpieczyć brzegi.
- Najlepiej utworzyć na nich tarasy z gruzu i ziemi, obłożyć je kamieniami.Jeśli obsypie się je różnej wielkości żwirkami, nabrzeże oczka będzie się pięknie prezentować a żwirek zamaskuje widoczne kawałki folii, którą uszczelniliśmy brzegi.
Wśród mchów i kamieni
O wyglądzie oczka w dużym stopniu decyduje jego nabrzeże i rosnące tam rośliny. Naturalny charakter uzyskamy układając najpierw różnej wielkości kamienie, a dopiero potem obsadzamy je roślinami. Możemy się postarać o różne kolory kamieni - pasiasty gneis, zielony serpentynit, szarobeżowe otoczaki, a nawet nieregularne odpady marmuru Biała Marianna czy też żółtego piaskowca. Na najwyższej “kondygnacji", dokąd woda nie dociera, mogą rosnąć odporne na suszę skalne rośliny, takie jak żagwin, kępki traw ( turzyca, kostrzewa sina i niedźwiedzia), rozchodniki itp. Niżej, tuż nad brzegiem, sadzimy rośliny, które dobrze rozwijają się w wilgotnym podłożu. Doskonale będą wyglądać żółte kosaćce i miniaturowe irysy syberyjskie, a także miodunka i żurawka o ciemnych liściach. Najniżej, tuż nad wodą, jest miejsce dla kaczeńców, błotnych niezapominajek, babki wodnej, tojeści, wiązówki krwawnicy i strzałki wodnej a także trzcin z dekoracyjnymi pałkami.
Jeśli oczko jest duże, na wyższych partiach możemy posadzić niektóre gatunki niskich krzewów i iglaków - kosodrzewinę, pięciornik, tawułkę, a także irgę.