Obecnie w przypadku darowizn i spadków obowiązują trzy tzw. grupy podatkowe obejmujące różne kategorie osób i różne kwoty wolne od podatku.
Do pierwszej grupy należy najbliższa rodzina:
- dziadkowie,
- rodzice,
- rodzeństwo,
- dzieci.
Darowizny są w niej co do zasady zwolnione z opodatkowania. W nieprzekraczalnym terminie sześciu miesięcy trzeba jednak zgłosić do urzędu skarbowego otrzymanie każdej darowizny, której wartość przekracza 10 434 zł. Ta kwota według uchwalonej ustawy ma od 1 lipca zostać podniesiona niemal czterokrotnie - do 36 120 zł.
W drugiej grupie podatkowej, która obejmuje dalszą rodzinę, np. wujków czy ciocie, wartość darowizny zwolnionej z podatku to 7 276 zł. Ustawa przewiduje zwiększenie jej do 27 090 zł.
Dla trzeciej grupy, do której zaliczają się wszyscy pozostali darczyńcy i spadkodawcy, kwota wolna wynosi obecnie 4 902 zł. Ustawa przewiduje, że ma to być 18 060 zł.
Zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, opodatkowaniu podlega nabycie majątku, którego wartość przekracza kwotę wolną od podatku. Wówczas należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, w ciągu miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza, zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD-3) lub wspólne zeznanie podatkowe (SD-3 wraz z informacjami o pozostałych podatnikach SD-3/A).
Do zeznania dołączamy dokumenty, które potwierdzą:
- co dostajemy (np. pieniądze, samochód, mieszkanie); że jesteśmy spadkobiercą i po kim dziedziczymy (np. postanowienie sądu); jaki stopień pokrewieństwa lub powinowactwa łączył cię z osobą, po której dostajesz majątek (jeśli nie jest to potwierdzone w postanowieniu sądu);
- że istnieją długi i ciężary, które obciążają nabyty przez ciebie majątek, np. wypis z księgi wieczystej z wpisaną hipoteką;
- zaświadczenie ze spółdzielni o kwocie zadłużenia na dzień śmierci spadkodawcy, dokument potwierdzający wykonanie polecenia lub wypłatę zachowku;
- wydatki na leczenie i opiekę w czasie ostatniej choroby osoby, po której dziedziczymy;
- wydatki na pogrzeb, ale, oczywiście, bez kosztów, które zwrócono nam z zasiłku pogrzebowego.
Nie przegap
Co z darowiznami weselnymi i ze zbiórek?
Oprócz zwiększania kwot wolnych od darowizn pochodzących od jednej osoby, Ustawa wprowadza też nowe ograniczenia dotyczące łącznych kwot przychodu przy darowiznach otrzymanych od wielu osób. Dotąd nie było limitu – podatnicy mogli otrzymywać darowizny nawet od kilkuset osób (np. z okazji wesela) i nie musieli płacić od nich podatku, jeśli darowizna od każdej z tych osób nie przekraczała progu określonego dla danej grupy.
Nowa ustawa wprowadza ograniczenia dla darowizn od wielu osób otrzymanych w ciągu 5 lat:
- dla I grupy – 108 360 zł;
- dla II grupy – 81 270 zł;
- dla III grupy – 54 180 zł.
- Oznaczałoby to, że jeśli w ciągu pięciu lat podatnik otrzyma po 30 tys. zł od mamy, taty, babci i dziadka, to nie będzie miał obowiązku zgłaszania każdej z darowizn osobno. Jednak łącznie przekroczą one limit dla pierwszej grupy (ich suma wyniesie 120 tys. zł), więc konieczne byłoby zgłoszenie do zwolnienia w I grupie - podpowiada Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w firmie inFakt.
