Oni już nie odziedziczą spadku. Od 15 listopada 2023 roku rewolucja w prawie spadkowym

Nowelizacja kodeksu cywilnego, która przewiduje zmiany w prawie spadkowym, dostosowuje je do faktycznych relacji rodzinnych.

- Nie będzie już potrzeby prowadzenia długotrwałych poszukiwań dalekich krewnych osoby zmarłej, którzy często nawet nie zdają sobie sprawy z jej śmierci. Efektem nowych przepisów będą więc znacznie szybsze postępowania spadkowe - przekonują w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Pan Andrzej z Bydgoszczy, którego sprawa spadkowa zakończyła się w maju tego roku, żałuje, że nowe przepisy wchodzą w życie dopiero teraz.

- W moim przypadku sprawa spadkowa trwała ponad rok, bo sąd długo szukał dalekiego kuzynostwa, które jak się okazało też jest uprawnione do spadku. Musiał to zrobić, bo takie były przepisy. Kuzyn i kuzynka dostali pieniądze po wujku, którym w ogóle się nie interesowali. Szczerze mówiąc nawet go dokładnie nie pamiętali. Gdyby szybciej weszły w życie nowe przepisy, już dawno moja sprawa by się zakończyła - opowiada Czytelnik.

Reforma objęła trzecią grupę spadkową, czyli dziadków spadkodawcy, a także ich zstępnych, czyli potomków. Krąg spadkobiorców został w tej grupie zawężony do:

• dziadków,
• rodzeństwa rodziców spadkodawcy oraz
• ich dzieci.

Zgodnie z nowymi przepisami, stryjeczne i cioteczne wnuki oraz dalsze pokolenia, często nieutrzymujące faktycznych relacji ze spadkodawcą, zostały wyłączone od dziedziczenia po nim. Zatem jeśli któreś z dziadków spadkodawcy umrze przed spadkodawcą, udział w spadku, który by mu przypadał, zostanie podzielony równo między jego dzieci. Natomiast gdy taka sytuacja dotyczyć będzie dzieci dziadków spadkodawcy (jego stryjostwa lub wujostwa), udział spadkowy przypadał będzie w równych częściach ich dzieciom.

Nowelizacja dodatkowo wprowadza nowe przesłanki niegodności dziedziczenia. Osoby, które uporczywie uchylały się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego, mogą zostać wyłączone z dziedziczenia. Dotyczy to również osób, które uporczywie uchylały się od sprawowania nad spadkodawcą pieczy.

Nowe przepisy spadkowe lepiej zabezpieczą spadkobierców, głównie małoletnich i całkowicie ubezwłasnowolnionych. Będą mieć oni więcej czasu na przyjęcie lub odrzucenie spadku.

Przed 15 listopada 2023 roku spadkobierca na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku miał sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o śmierci spadkodawcy. Teraz termin ten jest zawieszony w sytuacji, w której złożenie takiego oświadczenia będzie wymagać zezwolenia sądu opiekuńczego. Dzięki temu rozwiązaniu osoby małoletnie oraz ubezwłasnowolnione nie będą już obciążane długami spadkowymi z powodu niezależnych od nich kwestii formalnych.