Naszą wycieczkę po okolicy zaczynamy jednak od jej stolicy – Brodnicy, która rozbudowała się w głębokiej dolinie Drwęcy. Tak właśnie swe zamki i miasta organizowali Krzyżacy, by wodę do celów obronnych i bytowych zapewnić.
Początki Brodnicy wiążą się z leżącym na lewym brzegu rzeki Michałowem, gdzie od XII wieku funkcjonowała komora celna. Gdy Konrad Mazowiecki zdecydował bronić północnych krańców księstwa mieczem i tarczą Krzyżaków, ci usadowili się na prawym brzegu Drwęcy na przeciwko Michałowa, budując gród i nadając mu nazwę… Strasburg. Pierwsza wzmianka o tym ośrodku pochodzi z roku 1263, a już w 1298 lokowano miasto. W tym czasie trwała już budowa ceglanego zamku (do 1339 r.) i powstającego po jego wschodniej stronie miasta. Położone na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych, obdarzone licznymi przywilejami, szybko wyrosło na silny organizm gospodarczy i militarny, wchłaniając też Michałowo.
Brodnicki Duży Rynek w kształcie trójkąta nie zmienił się od lokacji miasta. Z dawnego ratusza z końca XIV stulecia zachowała się tylko część ściany szczytowej i wieżyczka.
Koniecznie trzeba zobaczyć pałac Anny Wazówny, wzniesiony w latach 1550-1584 przez Rafała Działyńskiego, przebudowany w latach 1604-1625 oraz zespół klasztorny franciszkanów (dawniej reformatów) z roku 1751. W jego kryptach spoczywają zmumifikowane ciała mnichów i darczyńców.
Z zamku krzyżackiego, siedziby komtura, wzniesionego w latach 1305-1339 zachowała się tylko 54- metrowa wieża, fragmenty murów i podziemi, które zaadaptowano na muzeum.
Z miasta jest już tylko krok na Pojezierze Brodnickie - w jego granicach znajduje się wszak jezioro Niskie Brodno stanowiące fragment pojezierza. W sumie jest tu ponad sto jezior o powierzchni ponad 1 ha, które układają się w trzech rynnach polodowcowych. Są to więc akweny długie i wąskie, połączone niewielkimi ciekami. Największym zbiornikiem, dzięki czemu zapewniającym dobre warunki do żeglowania, są Wielkie Partęczyny (324 ha).
Turystyka
Wschodnia rynna Jezior Brodnickich, stanowi popularny szlak kajakowy. Niewielka, ale urocza struga Skarlanka łączy 9 większych i mniejszych akwenów, w tym Wielkie Partęczyny i Bachotek. Nad tym ostatnim rozlokowała się stanica wodna PTTK, a także ośrodek wypoczynkowy toruńskiego UMK.
Spłynąć można także środkową i zachodnią rynną jeziorną, przy czym zachodnia dedykowana jest bardziej doświadczonym kajakarzom. W pobliżu tego szlaku znajduje się gród Foluszek - rekonstrukcja dawnego grodu rycerskiego.
Najcenniejszą z przyrodniczego punktu widzenia część pojezierza zajmuje Brodnicki Park Krajobrazowy, na terenie którego znajduje się 8 rezerwatów przyrody (leśnych i torfowiskowych), 9 pomników przyrody i 8 parków wiejskich.
W parku krajobrazowym można spotkać m.in. łosie, dziki, jelenie, daniele i oczywiście bobry podgryzające pracowicie drzewa w dolinie Skarlanki. Świat ptaków reprezentują: orlik krzykliwy, bocian czarny, kania rdzawa, kormoran, żuraw, a także typowe ptactwo wodne.
Brodnica i Pojezierze Brodnickie - informacje turystyczne
- Brodnica znajduje się przy drodze krajowej nr 15 na trasie Toruń – Ostróda – Olsztyn. Od kilku lat miasto można minąć obwodnicą.
- Biuro Informacji Turystycznej w Brodnicy znajduje się na Małym Rynku 4, tel. 056 498 44 48, kom. 664 715 654, e-mail: [email protected]
- Brodnica jest miastem typowo turystycznym, więc bez trudu znajdziemy w nim restauracje, bary, pizzerie. Najwięcej jest na Starym Mieści.
- Podobnie jest z noclegami - czy to w samej Brodnicy czy też na pojezierzu.
- Ofertę gospodarstw agroturystycznych można znaleźć na stronie Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Pojezierze Brodnickie: lgdpojezierzebrodnickie.pl/gospodarstwa-agroturystyczne. Biuro znajduje się w Karbowie, ul. Wczasowa 46, tel.: 56 49 34 404, e- mail: [email protected]
- Duża bazą noclegową i wypoczynkową (także pole namiotowe) jest Stanica Wodna PTTK w Bachotku: tel. 056 49 859 19, e-mail: [email protected], [email protected]. Stanica organizuje spływy kajakowe oraz imprezy integracyjne.
- Na spływ można się także wybrać korzystając z oferty firmy „Korsarz”: Brodnica, ul. Słowackiego 2, tel. 697 754 161, e-mail: [email protected], [email protected]
