Pomyłka urzędników. Ma różne dane w dowodzie i bazie pesel

Stanisław i Danuta Zalewscy w Toruniu mieszkają od 1982 roku. W 2002 pan Stanisław (rocznik 1944) wymieniał w Urzędzie Miasta dowód. W rubryce - "miejsca urodzenia" wpisano mu: Riesenkirch. To niemiecka nazwa Obrzynowa - miejscowości, która dziś leży w powiedzie kwidzyńskim.

- Kilka dni temu skończyła nam się ważność paszportów, więc poszliśmy je wymienić, ale w Urzędzie Wojewódzkim usłyszeliśmy, że mąż nie może otrzymać nowego dokumentu, bo jest niezgodność w jego danych - opowiada pani Danuta. Według centralnej bazy PESEL, z której korzystają urzędnicy pan Stanisław urodził się w Obrzynowie.

Państwo Zalewscy poszli więc do Urzędu Miasta z prośbą o zmianę nazwy miejscowości w rejestrze: z Obrzynowa na Riesenkirch. - Pani, która się nami zajmowała powiedziała jednak, że nie ma takiej możliwości, a jedynym wyjściem jest zmiana dowodu. Powoływała się na rozporządzenie z 1988 roku.

Wynika z niego, że nazwa miejscowości w aktach stanu cywilnego powinna być wpisana w brzmieniu aktualnie obowiązującym. Przypomnijmy - pan Stanisław wymieniał dowód cztery lata później.

Pani Danuta denerwuje się: - Dlaczego za błędy urzędników ma płacić starszy, schorowany człowiek. Taka zmiana w nazwie miejsca urodzenia pewnie wiąże się też z wymianą innych dokumentów.

Państwo Zalewscy kilkakrotnie odwiedzali referat dowodów osobistych, ale między nimi, a urzędnikami nie doszło do porozumienia. W końcu zaproponowano im, aby dostarczyli skrócony odpis aktu urodzenia i małżeństwa (na ich podstawie wpisuje się dane w dowodzie). Pan Stanisław z żoną pojechali po nie specjalnie do Brzuzego (powiat rypiński), ponieważ w tej gminie po wojnie osiedliła się rodzina pana Zalewskiego.

Sytuację wyjaśniła zastępca kierownika USC, która po telefonie do nieobecnej tego dnia szefowej wystawiła państwu Zalewskim odpisy z nazwą niemiecką, jak powiedziała, "na życzenie". Państwo Zalewscy byli przekonani, że w tej sytuacji nie będą bowiem musieli wymieniać dowodu. Zresztą pan Stanisław powtarza: - Urodziłem się w Riesenkirch, więc nie rozumiem dlaczego robi się z tego problem. Taka jest przecież prawda.

I pokazuje odpisy wystawiane przy innych okazjach - wszędzie wpisane ma Riesenkirch.

Gdy państwo Zalewscy przyszli na kolejną umówioną rozmowę do urzędu w Toruniu pokazano im faks z Brzuzego, w którym tamtejsze USC przyznaje się do błędu.
Romualda Plejer - kierownik Referatu Ewidencji Ludności i Dowodów Osobistych w Toruniu w rozmowie z nami przyznała, że pięć lat temu któryś z urzędników popełnił błąd, wpisując w dowodzie pana Stanisława niemiecką nazwę miejscowości.

- Dokument nie powinien być wydany z taką nazwą, bo teraz obowiązuje inne jej brzmienie. Skoro błąd został popełniony raz, to nie znaczy, że mamy go popełniać w nieskończoność. Nie rozumiem dlaczego pan Zalewski tak upiera się na ten Riesenkirch - mówi pani kierownik.

Sugeruje, że być może w 2002 roku pan Stanisław również nalegał na jej wpisanie, a urzędnik ugiął się pod jego wpływem.

Jak deklaruje, dowód osobisty w tej sytuacji naszemu Czytelnikowi zostanie wymieniony bezpłatnie.

Anna Zgryziewicz - kierownik USC w Brzuzem mówi, że jej zastępca nie powinna wydawać odpisów aktów z nieobowiązującą nazwą miejscowości. Jednak na odpisie z 2007 roku, który państwo Zalewscy pobrali po śmierci matki, także widnieje Riesenkirch.

Pan Stanisław obawia się, że przy okazji wymiany dowodu i wpisania w niego Obrzynowa będzie musiał też wymienić inne dokumenty.

Prawnik Marek Redecki wyjaśnia: - W systemie PESEL, z którego korzystają inne instytucje znajduje się aktualna, polskojęzyczna, nazwa miejsca urodzenia. W takiej sytuacji bezpieczniej więc wymienić dokumenty zawierające nazwę w języku niemieckim. Może się bowiem zdarzyć, że - na przykład - przy okazji kontroli drogowej policja z powodu rozbieżności danych zatrzyma takiej osobie prawo jazdy.
Pozostaje pytanie - kto za to zapłaci.

Stare powiedzenie mówi, że obywatel nie ma prawa się pomylić, bo zapłaci za to srogo, natomiast urzędnik może mylić się bez konsekwencji. Państwo Zalewscy kilkakrotnie byli w Wydziale Spraw Administracyjnych Urzędu Miasta w Toruniu. Po co? Czy nie można było wyjaśnić tej sprawy w ciągu jednej wizyty? Rozmawiali z pracownikami, kierownikiem, dyrektorem. Robiono im nadzieję, proponując zbędną wycieczkę do Brzuzego (który zresztą jako pierwszy popełnił błąd, kilkakrotnie wystawiając odpisy z nazwą Riesenkirch). Nikt nie chciał lub nie umiał wytłumaczyć państwu Zalewskim, że od kilku lat w dokumentach trzeba wpisywać nazwy aktualnie obowiązujące. Bo nikt nie umiał przyznać się do błędu, przeprosić i spokojnie zaproponować: "Panie Stanisławie, skoro takie jest prawo, nic w tej sprawie, ani ja, ani pan nie możemy zrobić. W 2002 roku pomyliliśmy się. Teraz możemy tylko pana przeprosić. Proszę jeszcze raz złożyć wniosek o wydanie dowodu, a zrobimy to bezpłatnie".