Prezes NBP Adam Glapiński: RPP nie podjęła decyzji o zakończeniu cyklu podwyżek, ale o jego zatrzymaniu na jakiś czas

– Po dokonaniu w poprzednich miesiącach najsilniejszego zacieśnienia polityki pieniężnej w historii Rady, wczoraj pozostawiliśmy stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie – powiedział podczas czwartkowej konferencji prasowej prezes NBP Adam Glapiński.

– W otoczeniu gospodarczym Polski obserwowane jest osłabienie koniunktury, dlatego, że Europa ponosi najwyższe koszty o docinania się od surowców z Rosji – mówił. – Nie ma żadnych wątpliwości, że szoki surowcowe są głównym czynnikiem podbijającym inflację – stwierdził i dodał, że "działania osłonowe nie zlikwidują efektu szoku surowcowego".

Zdaniem Glapińskiego, z inflacją walczy cały świat. – Wysoka inflacja jest zjawiskiem powszechnym, czy jest się w strefie euro, czy nie – mówił. Jego zdaniem "pojawiają się sygnały powoli wskazujące na to, że skala szoków, które doprowadziły do wzrostu inflacji, stopniowo zmniejsza się". – Wszystko ma swój początek i koniec – stwierdził i dodał, że, że ropa na światowych rynkach zaczęła tanieć, zaznaczając, że "bywa z nią różnie".

– Mówi się, że Polska za późno zaczęła podnosić stopy, że Czesi zaczęli wcześniej. To jest niemądre – mówił. – Ta różnica w momencie interwencji wynika ze złożoności sytuacji – wyjaśnił i dodał, że powinno to "wspomagać działania NBP". – To wraz z naszym bardzo silnym zacieśnieniem polityki pieniężnej w jedenastu ruchach spowoduje spadek inflacji w Polsce – stwierdził.

Prezes NBP przyznał, że "wszelkie dane wskazują na spowolnienie naszej gospodarki". – Tempo wzrostu będzie maleć, co będzie działało korzystnie na zmniejszenie inflacji – mówił. – Płace nie rosną już tak szybko jak inflacja, przynajmniej w tym sektorze, który bada się statystycznie – tłumaczył.

Jednocześnie podkreślił, że "nie grozi nam recesja ani wzrost bezrobocia". – To powinno sprowadzić inflację do rozsądnego poziomu – stwierdził. Glapiński przyznał, że "ograniczone zostanie przerzucanie kosztów na ceny produktów przy spadającym popycie, co również powinno "korzystnie wpłynąć na poziom inflacji". – Dwie trzecie inflacji to wzrost kosztów energii – powtórzył.

– Dane upoważniają nas, by przerwać cykl podwyżek i zaczekać na dane GUS-u – przyznał. – To nie jest decyzja o przerwaniu tego cyklu, ale o jego wstrzymaniu – podkreślił i dodał, że podwyżki są "bolesne dla gospodarstw domowych, ale tak już musi być".

Jednocześnie wskazał na "cztery ważne przesłanki, które spowodowały zatrzymanie podwyżek stóp procentowych". – Po pierwsze dotychczasowe działania RPP ograniczyły popyt na kredyty, szczególnie gospodarstw domowych – przyznał i dodał, że "praktycznie udało się zatrzymać kredyty hipoteczne i gotówkowe".

– Po drugie stopniowo wygasają pierwotne szoki, które spowodowały inflację, czyli szoki energetyczne i napięcia w liniach dostaw – wyliczał. Po trzecie prezes NBP przyznał, że "polityka pieniężna działa z opóźnieniem". – Jej efekty będą odczuwalne w kolejnych kwartałach i nie kierujemy się bieżącymi odczytami inflacji – zastrzegł i dodał, że wpływ podwyżek stóp procentowych odczujemy w przyszłym roku.

– Po czwarte politykę pieniężną zaczęły zacieśniać inne banki centralne, na co czekaliśmy – przyznał. – Nasza polityka staje się dzięki temu od razu skuteczniejsza – stwierdził.

Jego zdaniem wygasają także napięcia w łańcuchach dostaw surowców energetycznych, które "powoli zostają odbudowane", a ceny "już zaczęły spadać". – Ceny gazu też się jakoś ustabilizują – mówił. – To, co obserwujemy w innych krajach, to są wtórne efekty tych szoków – przyznał i zapowiedział, że w momencie, kiedy "wygasną pierwotne szoki, zmaleją też szoki wtórne".

Przy okazji odniósł się do sytuacji w Niemczech, oskarżając naszego zachodniego sąsiada o "wykorzystywanie swojej przewagi finansowej w UE w celu faworyzowania własnych interesów energetycznych".

– W listopadzie będzie nowa projekcja inflacji NBP. Ocenimy wtedy w pełni skutki zacieśnienia polityki pieniężnej i to pomoże nam podjąć decyzje co do przyszłości – mówił. – Najgorzej, gdyby się okazało, że za mocno zacieśniliśmy politykę pieniężną – przyznał.

Ponownie przypomniał, że "nie zakończono cyklu podwyżek stóp procentowych, ale go zatrzymano". – RPP podjęła bardzo zdecydowane działania w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy – dodał. – Możemy działać tylko na rynku popytowym. Efekty są już widoczne na rynku kredytowym – tłumaczył.

Prezes NBP przyznał, że obecnie kolejne podwyżki stóp procentowych "byłyby jedynie bolesne dla gospodarki, a nie spowodowałby żadnej korzyści". – Nasze zadanie zostało wykonane. Zrobiliśmy, co w naszej mocy – oznajmił. – W sprawie naszej polityki dużo zależy od decyzji rządu w sprawie tarcz osłonowych i ich ewentualnego przedłużenia w przyszłym roku – stwierdził.

Analitycy dość zgodnie oczekiwali 12. z rzędu podwyżki, tym razem o 25 pkt bazowych. Nie brakowało głosów, że ruch będzie nawet bardziej zdecydowany, a stopy wzrosną o 50 pkt. Tymczasem władze monetarne pozostałe niewzruszone na wrześniowy wyskok inflacji, której dynamika we wrześniu wyniosła 17,2 proc. i była najwyższa od 1997 r.

– Najwyraźniej RPP uznała, że brak letniego szczytu inflacji nie wymaga zmian strategii walki z presją cenową. Dotychczasowe podwyżki mają wystarczyć, ponieważ przeważają ryzyka dla wzrostu gospodarczego, a ścieżka dynamiki cen ma obniżać się wraz z gaśnięciem koniunktury – komentuje Bartosz Sawicki, analityk Cinkciarz.pl.

– Rada Polityki Pieniężnej miała argumenty za tym, żeby kontynuować cykl podwyżek stóp procentowych ale i ta decyzja pokazuje, że RPP nie widzi potrzeby dalszego działania i chce zakończyć ten cykl podwyżek na obecnym poziomie – tłumaczy.

– W mojej ocenie istnieje duże ryzyko, że inflacja przy tym poziomie stóp procentowych utrzyma się na wysokich poziomach przez dłuższy czas, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę politykę fiskalna, która pozostaje ekspansywna – tłumaczy nam ekspert.

– Pierwsze cięcie stóp procentowych przesuwa się poza rok 2023 – podsumowuje.

• stopa referencyjna 6,75% w skali rocznej;
• stopa lombardowa 7,25% w skali rocznej;
• stopa depozytowa 6,25% w skali rocznej;
• stopa redyskonta weksli 6,80% w skali rocznej;
• stopa dyskontowa weksli 6,85% w skali rocznej;