RAMKA
Co to jest podstawa programowa?
Nowa podstawa, która dziś zaczyna obowiązywać dla przedszkolaków oraz uczniów klas pierwszych szkół podstawowych i gimnazjów, określa zadania dla szkół, przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego oraz zalecane warunki i sposób realizacji. Stanowi ona fundament, na którym powinny być oparte autorskie programy nauczania.
- Przedszkolaki i pierwszaki od tego roku szkolnego będą uczyły się według nowej podstawy programowej. Jakie zmiany ona wprowadza?
- Znaczące. Dowiadujemy się z niej, jakie umiejętności i wiadomości powinien posiadać przedszkolak i pierwszoklasista, który po wakacjach rozpocznie naukę w szkole. Podstawa programowa dla wychowania przedszkolnego przeznaczona jest dla dzieci w wieku 3-5 lat. Przedszkolak ma być przygotowany do podjęcia nauki w szkole w wieku lat 6, w każdej sferze rozwoju, również społecznej i emocjonalnej.
Istotą zmiany jest wyeliminowanie typowo szkolnych umiejętności. W przedszkolach nauczyciele nie będą wprowadzać liter, cyfr i znaków matematycznych.
- U przedszkolaków, na przykład, ma być "kształtowana osobowość emocjonalna", by radziły sobie w sytuacjach stresowych. Brzmi ciekawie, ale częs- to dorośli sobie z tym nie radzą.
- Może dlatego, że jako dzieci nie byli do tego przygotowywani. Zmieniły się też bardzo mocno warunki życia. Wiele nauczycielek pracujących z przedszkolakami realizuje specjalne programy (np. "Przyjaciele Zippiego") dzięki którym maluchy uczą się między innymi różnych sposobów radzenia sobie z trudnościami oraz doskonalą relacje z dorosłymi i dziećmi.
- W klasach I-III kształcenie zintegrowane zostaje zamienione na edukację wczesnoszkolną. Co czeka pierwszaki, poza nauką pisania i czytania?
- Nazwa "edukacja wczesnoszkolna" odnosi się bardziej do wieku uczniów. Kształcenie w klasach I-III ma w dalszym ciągu charakter zintegrowany. W uproszczeniu polega ono na przenikaniu się różnych dziedzin wiedzy. Jest procesem rozłożonym na trzy lata nauki szkolnej, co oznacza, że wiadomości i umiejętności zdobywane przez ucznia w klasie I będą powtarzane, pogłębiane i rozszerzane w klasie II i III.
Do tej pory dziecko uczyło się czytania, często też pisania, już w przedszkolu i powtarzało to samo w klasie pierwszej. Bywało, że uzdolnieni uczniowie nudzili się, a u tych, którzy nie do końca osiągnęli gotowość szkolną, trudności pogłębiały się.
- W pierwszej klasie ogranicza się nauczanie podręcznikowe.
- Tylko jedna czwarta czasu przeznaczonego na edukację matematyczną przewidziana jest na korzystanie z pakietu edukacyjnego. Nowa podstawa dużą wagę przykłada do tego, aby dziecko uczyło się przez przeżywanie, doświadczanie, odkrywanie i działanie w naturalnym środowisku; do organizowania różnych sytuacji zadaniowych. Dzieci mają obserwować, badać, ważyć, mierzyć itd.
- Minister edukacji Katarzyna Hall podkreśla, że dla przedszkolaka przejście do szkoły ma być łagodne.
- Tak, z tego względu, że zostanie zachowana ciągłość w nauczaniu. Na przykład w przedszkolu jest "wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi", a w klasie I kryje się to pod nazwą "edukacja społeczna". Treści kształcenia przewidziane w podstawie dla klasy I są kontynuacją i rozszerzeniem tego, czego dzieci nauczyły się w przedszkolu. Ważne jest, aby uwzględniać indywidualne możliwości rozwojowe pierwszaków - sześciolatków i zapewnić im okres adaptacyjny do warunków szkoły. W tym szczególnie zatroszczyć się o ich poczucie bezpieczeństwa.