Renta wdowia nie będzie dla każdego? Tym osobom ZUS cofnie wnioski. Oto co trzeba zrobić już dziś

1 stycznia 2025 roku wejdą w życie przepisy ustawy o rencie wdowiej, mające na celu wsparcie finansowe osób np. na emeryturze czy rencie z tytułu niezdolności do pracy, które straciły współmałżonka.

Samo bycie wdową czy wdowcem nie wystarczy do uzyskania prawa do renty wdowiej. Będzie ona przyznawana na wniosek po spełnieniu określonych warunków. Trzeba:

• osiągnąć powszechny wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, pozostawać we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka,
• nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż przed ukończeniem 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).

- To oznacza, że wdowa, która nabyła prawa do renty rodzinnej w wieku 40 czy 50 lat nie będzie miała prawa do 15 proc. dodatkowego świadczenia. Ze zwiększenia nie skorzystają także osoby, które pozostają obecnie w związku małżeńskim. Należy również pamiętać o tym, że prawo do wypłaty renty wdowiej ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego - wyjaśnia Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Przyznanie renty wdowiej możliwe będzie, jeśli wdowa lub wdowiec ma ustalone prawo do renty rodzinnej. W przypadku gdy wdowa lub wdowiec do tej pory nigdy nie ubiegali się o przyznanie renty rodzinnej, gdyż świadczenie po współmałżonku byłoby mniej korzystne, powinni złożyć wniosek (na formularzu ERR) jeszcze w tym roku, a do 30 czerwca 2025 roku wystąpić o rentę wdowią (formularz ERWD). Ułatwi to i przyspieszy w 2025 roku rozpatrzenie wniosku o łączenie wypłaty obu świadczeń.

- Analogiczna jest sytuacja, gdy świadczeniobiorca pobiera rentę rodzinną i nigdy nie wnioskował o przyznanie swojej emerytury. Co ważne, jeśli klient w przyszłym roku złoży od razu wniosek o rentę wdowią, a nie będzie miał ustalonego prawa do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ZUS odmówi prawa do świadczenia w zbiegu ze względu na brak prawa do drugiego świadczenia - zaznacza Krystyna Michałek.

Od 1 stycznia 2025 roku będzie można składać wnioski o rentę wdowią. Wniosek (ERWD) będzie dostępny na stronie internetowej ZUS-u i w każdej placówce Zakładu. Prawo do renty wdowiej zostanie przyznane od miesiąca, w którym złożony został wniosek, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 roku.

W przypadku wniosków złożonych do 30 czerwca 2025 roku, prawo do renty wdowiej będzie przysługiwało od 1 lipca 2025 roku. Dlatego na złożenie wniosku uprawnione osoby będą miały 6 miesięcy. Osoby, które mają już ustalone prawo do renty rodzinnej oraz do własnego świadczenia do wniosku o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną nie muszą dołączać żadnych dokumentów.

Obecnie wdowa lub wdowiec może pobierać jedno świadczenie - wyższe lub wybrane, tj. rentę rodzinną albo własne świadczenie np. emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy czy emeryturę rolniczą. W przyszłym roku będą mogli wybrać, czy chcą otrzymywać: całą rentę rodzinną i 15 proc. własnego świadczenia czy odwrotnie.

- Przy czym od 1 stycznia 2027 roku drugie świadczenie zostanie zwiększone do 25 proc. Taki wybór będą miały również osoby, które mają prawo do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego czy renty szkoleniowej - mówi Krystyna Michałek.

Wysokość sumy świadczeń ustalonych w zbiegu nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury, tj. obecnie 5342,88 zł (3 x 1780,96 zł). Do tego limitu wliczane są także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów. Jeśli suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury, świadczenie zostanie pomniejszone o kwotę przekroczenia.

Od decyzji przysługuje odwołanie, które należy wnieść pisemnie lub ustnie do protokołu, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS-u, która wydała decyzję, do sądu okręgowego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Postępowanie odwoławcze jest wolne od opłat.

Osoby uprawnione do wypłaty świadczeń w zbiegu z rentą rodzinną mogą liczyć na pomoc ZUS-u w wyborze najkorzystniejszego wariantu. Jeśli będą chciały złożyć elektronicznie wniosek o rentę wdowią, a nie mają jeszcze konta na PUE ZUS (eZUS), pracownik Zakładu pomoże je założyć.

Wystarczy skontaktować się z ZUS-em. Można to zrobić:

• osobiście,
• w trakcie e-wizyty,
• przez [email protected]
• lub telefonicznie 22 560 16 00.