Sędziowie służą radą prezydentowi

Apel do prezydenta Andrzeja Dudy nosi tytuł „5xTak dla wolnych sądów”. Ma formę listu otwartego i jest odpowiedzią sędziów zrzeszonych w stowarzyszeniu „Iustitia” na prezydenckie weto, które zostało ogłoszone w ubiegły poniedziałek.

Przypomnijmy, że prezydent zapowiedział, iż nie podpisze dwóch ustaw dotyczących reformy wymiaru sprawiedliwości - w sprawie Krajowej Rady Sądownictwa i Sądu Najwyższego.

>> Najświeższe informacje z regionu, zdjęcia, wideo tylko na www.pomorska.pl <<

Pierwszy punkt z listy postulatów „Iustitii” brzmi: „Tak” dla niezależnych sądów i dla niezawisłości sędziowskiej. Eksperci stowarzyszenia postulują: zamiast „urzędów sądowych pod nadzorem Prokuratora Generalnego” chcą „niezależnych sądów służących obywatelom”.

- Bardzo istotny jest punkt drugi dotyczący „Sądów pokoju” - mówi sędzia Marta Kożuchowska-Warywoda ze stowarzyszenia „Iustitia”. - Sama orzekam w skomplikowanych sprawach karnych i byłam czasowo delegowana do orzekania w Sądzie Okręgowym, który rozpatrywał apelacje. W tym samym czasie rozpoznawałam jednocześnie sprawy o wykroczenia, dotyczące choćby sytuacji, kiedy ktoś przejechał na czerwonym świetle czy ktoś wyprowadził psa bez smyczy. Oprócz tego, że sąd pierwszej instancji, sąd karny zajmuje się sprawą dotyczącą wykroczenia i wydaje orzeczenie - dodaje Kożuchowska-Warywoda - to później apelację od takiego orzeczenia również rozpoznaje Sąd Okręgowy.

W sprawie o wykroczenie na przykład orzeka ten sam sędzia, co w sprawie o rozbój lub gwałt, a zagrożenie karą jest przecież o wiele niższe. Ta sytuacja powoduje, że sądy są przeciążone sprawami, co z kolei ma wpływ na czas trwania tych postępowań.

- „Tak” dla obywatelskiego nadzoru nad sądami - to kolejny punkt listu otwartego, o którym mówi sędzia Warywoda.

- Postulujemy zamiast Krajowej Rady Sądownictwa obsadzanej przez partie, KRS wybieraną przez sędziów, ale także przy udziale obywateli. Taka propozycja jest nawet w naszym autorskim projekcie ustawy o KRS. Ponadto „Tak” dla nieusuwalności sędziów.

Ten postulat ma znaczenie w odniesieniu do poselskiego projektu ustawy o Sądzie Najwyższym, ponieważ konstytucja stanowi, że sędziowie są nieusuwalni.

Sejm odrzucił projekt dotyczący KRS, który zgłosiła „Iustitia”, zamiast tego posłowie przyjęli propozycję ustawy (którą prezydent zawetował) forsowaną przez Prawo i Sprawiedliwość oraz samego ministra Zbigniewa Ziobrę. Zakładała ona wygaszenie kadencji 15 członków rady będących sędziami. Ich następcy mieliby zostać wybrani przez Sejm. Obecnie wybierają ich sami sędziowie.
Krytycy wskazywali, że kadencji członków rady nie można wygasić ustawą zwykłą. 
To wymagało zmian w konstytucji.

Z kolei nowelizacja prawa o Sądzie Najwyższym zakładała, że „z dniem następującym po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy sędziowie Sądu Najwyższego przechodzą w stan spoczynku, z wyjątkiem tych wskazanych przez ministra sprawiedliwości”. - Zasadnicze zastrzeżenia dotyczyły groźby złamania zasady trójpodziału władzy - komentuje mec. Justyna Mazur, dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Bydgoszczy.

Teraz sędziowie z „Iustitii” mają nadzieję, że prezydent w pracy nad nową ustawą o KRS sięgnie do ich propozycji: - Chcielibyśmy, by zaczęły funkcjonować chociaż niektóre z proponowanych przez nas rozwiązań. Z tego projektu można korzystać, analizować go, wzorować się na pewnych rozwiązaniach. Chcemy mądrej, przemyślanej reformy, która usprawni działanie sądów, a co za tym idzie poprawi warunki naszej pracy.

Info z Polski - 27.07.2017