Kleszcze to niewielkie pajęczaki niebezpieczne dla zdrowia człowieka. Przenoszą wirusy, bakterie i pierwotniaki. Te insekty rozpoczynają swoją aktywność sezonowo, gdy temperatury w ciągu doby przekroczą 5-7°C i jest wilgotno. Począwszy od marca po przebudzeniu ze snu zimowego muszą znaleźć żywiciela.
- Aktywność życiowa kleszczy jest związana również ze zmianami temperatury w cyklu dobowym. Jest większa w godzinach porannych i wieczornych, najniższa zaś w godzinach południowych, zwłaszcza w okresie letnim w czasie upałów, ponieważ kleszcze ograniczają aktywność przy wysokich temperaturach. Dlatego też pierwszy szczyt aktywności sezonowej przypada na marzec-czerwiec, drugi zaś przypada we wrześniu – informuje Główny Inspektorat Sanitarny.
Zdarza się, że przez anomalie pogodowe kleszcze mogą być aktywne nawet w grudniu. Najwięcej z nich bytuje na skraju lasu. Kleszcze nie wspinają się powyżej wysokości 1 – 1,5 m metra, więc najczęściej można je więc spotkać w trawie, chwastach, krzewach na spodniej stronie liści: w lesie, na łące, w parku, na placu zabaw, w trawniku przydomowym, na żywopłocie. Po wyczuciu żywiciela spadają na obuwie lub nieosłonięte nogi, po czym aktywnie wspinają się po skórze w okolice, gdzie skóra jest cieńsza i lepiej ukrwiona. Dlatego po powrocie ze spacerów dokładnie oglądajmy swoje ciało. Ugryzienie kleszcza jest bezbolesne i może on pozostać niezauważony nawet przez kilka dni. Należy również wyczesać włosy, wziąć prysznic, a ubranie wytrzepać. Kleszcze stanowią zagrożenie nie tylko dla ludzi, atakują także psy i koty. Oglądajmy dokładnie także skórę naszego pupila.
Zobacz także: Kleszcze atakują! Tak ochronisz przed insektami swojego zwierzaka
Szczególną uwagę zwróćmy na miejsca, w których skóra jest cienka i dobrze ukrwiona. Kleszcza najczęściej można znaleźć tam, gdzie skóra jest najdelikatniejsza (na rękach, nogach, głowie – na granicy włosów i za uszami, w zgięciach stawów, w pachwinach oraz fałdach skórnych).
Oto miejsca, gdzie kleszcze wbijają się najczęściej:
- za uszami,
- przy linii włosów,
- pod pachami i piersiami,
- okolice łokcia,
- pachwiny,
- pod kolanami,
- w okolicach ścięgna Achillesa.
Aby uchronić się przed kleszczem, przed wyjściem na tereny zielone należy ubrać się tak, aby zakryć całe ciało. Długie spodnie, koszula z długim rękawem i kapelusz znacznie utrudni drogę kleszcza do naszej skóry. Wybierając jasną odzież, szybciej i łatwiej dostrzeżemy pajęczaka. Dodatkową ochronę zapewnimy sobie używając repelenty i inne preparaty odstraszające. Pamiętajmy o stosowaniu ich zgodnie z zaleceniami na etykiecie. Po powrocie dokładnie obejrzyjmy ciało.
Tak prawidłowo usuniesz kleszcza
Jeśli kleszcz wczepił się w ciało – nie panikuj. Najważniejsze jest, żeby go jak najszybciej usunąć. Można użyć pęsety lub innych zestawów dostępnych w aptece. Nie smaruj kleszcza masłem, innymi tłuszczami, alkoholem czy innymi substancjami!
- Chwyć kleszcza jak najbliżej skóry. Nie zgniataj, nie przekręcaj
- Usuń go zdecydowanym, jednostajnym ruchem poprzez pociągnięcie go pionowo do góry.
- Zdezynfekuj miejsce wkłucia kleszcza i pęsetę.
- Dokładnie umyj ręce.
- Obserwuj miejsce wkłucia przez kolejny miesiąc.
- Każdy niepokojący objaw należy skonsultować z lekarzem.
Gdy usunięcie kleszcza sprawia trudności lub nie mamy w tym wprawy, należy zwrócić się o pomoc do lekarza, ale należy pamiętać że jak najwcześniejsze usunięcie kleszcza znacząco zmniejsza ryzyko ewentualnego zakażenia. Ocenia się, że nawet w przypadku, gdy kleszcz był zakażony to – w przypadku usunięcia go ze skóry do 12 godzin od momentu ukąszenia – liczba krętków boreliozy, która przedostanie się do organizmu człowieka będzie zbyt mała, aby spowodować zakażenie.
Borelioza – co to za choroba i jakie są jej objawy?
Najczęstsze choroby od kleszczy to borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Borelioza z Lyme jest chorobą zakaźną, wywołaną przez bakterie – Borrelia burgdorferi. Jest to najczęściej występująca choroba przenoszona przez kleszcze w Ameryce Północnej, w Europie i Azji. Zakażenie nie przenosi się między ludźmi. Dochodzi do niego poprzez ukłucie zakażonego kleszcza. Insekt jest bowiem przenosicielem (wektorem) zarazka – pobierając krew zakażonego zwierzęcia, głównie drobnych gryzoni, zwierząt dzikich i ptaków, sam ulega zakażeniu, a następnie żerując, przekazuje krętki swojemu żywicielowi – np. człowiekowi. Należy również pamiętać, iż kleszcze będące wektorami krętków Borrelia burgdorferi mogą jednocześnie przenosić inne zarazki chorobotwórcze dla człowieka.
Po 7-10 dniach od ukłucia przez zakażonego kleszcza pojawia się w tym miejscu zmiana skórna, która następnie (w okresie nawet do kilku tygodni) powiększa się, tworząc czerwoną lub sinoczerwoną plamę – tzw. rumień wędrujący. Okres wylęgania może trwać do 3 miesięcy. Miejscowej zmianie skórnej towarzyszą często objawy uogólnione, takie jak:
- zmęczenie,
- ból mięśni,
- gorączka,
- ból głowy,
- sztywność karku.
Brak rozpoczęcia leczenia może prowadzić w konsekwencji do zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych oraz mózgu, zapalenia nerwów, zapalenia stawów lub zaburzenia rytmu pracy serca. Leczenie obejmuje podawanie antybiotyków przez przynajmniej 3-4 tygodnie. Przebycie zakażenia nie daje trwałej odporności i nie chroni przed ponownym zakażeniem.
Przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu jest szczepionka. Szczepienie zaleca się osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu tej choroby.
Źródło: Główny Inspektorat Sanitarny
Zobacz także: Natychmiast wyrzuć z ogrodu. Te rośliny przyciągają kleszcze
