Spis treści
Stare wazony wracają do łask
Wazony z czasów PRL, podobnie jak wiele innych przedmiotów użytkowych z tej epoki, cieszą się dziś rosnącym zainteresowaniem kolekcjonerów oraz miłośników designu retro, szczególnie ze względu na wyjątkowe wzornictwo, kunszt rzemieślniczy i unikalność, która charakteryzowała wiele produktów tamtego okresu. Te niegdyś codzienne elementy wyposażenia wnętrz zyskały nowe życie w XXI wieku.
Dla wielu to nie tylko pamiątki z przeszłości. Ich wartość rośnie wraz z zainteresowaniem historią designu i unikalnymi projektami, które są coraz rzadsze na rynku. Wzrost popularności stylu vintage, retro i designu z tamtego okresu sprawia, że coraz więcej osób poszukuje tych unikatowych dzieł sztuki użytkowej. To rosnące zainteresowanie designem retro oraz nostalgią za przeszłością sprawia, że wiele osób pragnie wprowadzić do swoich wnętrz elementy dekoracyjne z dawnych lat.
Obecnie cenimy unikalność, ręczne wykonanie i historię, którą niosą te przedmioty. Poza aspektami estetycznymi, wazony z PRL są cenione także ze względu na jakość wykonania. Produkowane w renomowanych hutach i fabrykach odznaczały się wysokim standardem produkcji, co sprawia, że wiele z nich przetrwało w doskonałym stanie do dziś. Peerelowskie wazony to połączenie prostoty formy z odważnymi kolorami i geometrycznymi wzorami, co doskonale wpisuje się w nowoczesne aranżacje wnętrz. Ręcznie wykonywane zdobienia, unikalne formy oraz materiały, takie jak szkło kryształowe czy porcelana, dodają tym przedmiotom wartości kolekcjonerskiej. Dodatkowo, wiele z tych przedmiotów zostało wykonanych w limitowanych seriach, co podnosi ich wartość kolekcjonerską.
Produkcja XX-wiecznych wazonów
W czasach PRL wazony były produkowane z różnorodnych materiałów, takich jak kryształ, porcelana, kolorowe szkło. W każdym z tych segmentów wyróżniały się wyjątkowe modele, które obecnie są szczególnie poszukiwane. Najbardziej cenione wazony kryształowe pochodziły z takich znanych fabryk jak Huta Julia (Piechowice), Huta Violetta (Stronie Śląskie) oraz Huta Irena (Inowrocław). Wazony kryształowe z bogatymi, ręcznie wykonywanymi zdobieniami są dziś szczególnie cenione. Te wazony często charakteryzowały się delikatnymi, geometrycznymi motywami. Modele o misternych, ręcznie rzeźbionych zdobieniach są dziś najcenniejsze.
W Polsce w PRL działało kilka znakomitych zakładów porcelany, w tym Bogucice, Ćmielów i Chodzież, które zasłynęły z produkcji zarówno porcelany użytkowej, jak i dekoracyjnej. Porcelanowe wazony z PRL charakteryzowały się subtelnym wzornictwem i eleganckimi, klasycznymi formami. Obecnie wysokie ceny na rynku osiągają słynne porcelanowe "Pikasiaki", asteroidy czy radianty.
Wśród producentów kolorowego szkła wyróżniała się Huta Szkła Ząbkowice, która specjalizowała się w produkcji wazonów, które dziś są uważane za prawdziwe ikony wzornictwa PRL. Wazony z kolorowego szkła wyróżniały się prostymi, nowoczesnymi formami oraz intensywnymi barwami, które nadawały wnętrzom niepowtarzalnego charakteru. Szczególnie cenione są wazony w odcieniach kobaltu, rubinu oraz z motywami gradientów.
Wazonów z czasów PRL nie sposób pominąć w kontekście polskiego wzornictwa przemysłowego. Projekty wielu twórców stały się ikonami designu, zyskując popularność zarówno w kraju, jak i za granicą. Wśród znanych projektantów wyróżniają się Jan Sylwester Drost i jego małżonka Eryki Trzewik-Drost. Wazony te z kolorowego szkła, które charakteryzowały mocne geometryczne formy, w tym słynne modele radiant i asteroid, produkowane w Hucie Szkła Ząbkowice, zyskały międzynarodowe uznanie. Najbardziej pożądane przez kolekcjonerów są obecnie również projekty z porcelany Zbigniewa Horbowego.
Takich wazonów szukają kolekcjonerzy
Kolekcjonerzy szczególnie cenią naczynia i wazony o oryginalnych kształtach i intensywnych kolorach. Do najbardziej pożądanych należą:
Radianty – charakterystyczne wazony o geometrycznych kształtach i intensywnych barwach.
Asteroidy – o geometrycznych, asymetrycznych i futurystycznych formach, często z efektem bąbelkowego szkła.
Pikasiaki – porcelanowe wazony inspirowane stylem Pabla Picassa, z ręcznie malowanymi wzorami.
Wazony z Huty Szkła Gospodarczego "Ząbkowice" – znane z bogatych zdobień i użycia kolorowego szkła.
Wazony z Huty Szkła "Irena" w Inowrocławiu– kryształy cenione za delikatność formy i subtelne barwy.
Czytaj też:
Wartość starych wazonów - od czego zależy?
Wartość wazonów z PRL zależy od kilku kluczowych czynników Jednym z nich jest stan zachowania. Wazony, które przetrwały w idealnym stanie, bez pęknięć, odprysków i innych uszkodzeń, są najcenniejsze. Oryginalność i brak śladów użytkowania znacznie podnoszą ich wartość. Nie bez znaczenia jest rzadkość egzemplarza. Modele, które były produkowane w ograniczonych seriach, są dzisiaj szczególnie poszukiwane. Wazony o unikalnych, ręcznie zdobionych wzorach czy kolorach, które rzadziej pojawiały się w masowej produkcji, osiągają wyższe ceny. Im mniej popularny model, tym cena jest wyższa. Ważna jest też obecność oryginalnych sygnatur lub etykietek z hut szkła.
Kolekcjonerzy uwagę zwracają również na design, estetykę, technikę wykonania i pochodzenie. Unikalne projekty autorstwa znanych projektantów są bardziej cenione. Znani projektanci, tacy jak Jan Sylwester Drost, podnoszą wartość danego wyrobu. Wartość wazonów często zależy od fabryki lub huty, w której zostały wyprodukowane. Przedmioty pochodzące z renomowanych miejsc, takich jak Huta Ząbkowice, Huta Julia czy Ćmielów, są bardziej cenione przez kolekcjonerów.
Wazony z kryształu, porcelany czy kolorowego szkła mogą mieć różne ceny w zależności od zastosowanego materiału. Wiele zależy od konkretnego egzemplarza i jego unikalnych cech. Ręcznie rzeźbione, o skomplikowanych wzorach i detalach, mają znacznie wyższą wartość niż te produkowane masowo.
Tyle aktualnie kosztują wazony z PRL-u
Ceny peerelowskich wazonów są obecnie bardzo zróżnicowane. Zwykłe egzemplarze, bez szczególnych cech, można kupić za 100-300 zł. Bardziej unikalne modele, np. radianty czy asteroidy, osiągają wartości od 500 do nawet 1400 zł, w zależności od stanu i pochodzenia.
Kryształowe wazony mogą kosztować od 200 zł do nawet 8000 zł, w zależności od wzoru, wielkości i zdobienia. Porcelanowe wazony osiągają ceny od 150 zł do 8500 zł, w zależności od detali i zachowanego stanu. Wazony z kolorowego szkła, zwłaszcza te w unikatowych barwach lub z gradientem, mogą kosztować od 100 zł do kilkunastu za najcenniejsze modele. Wazony z limitowanych edycji lub autorstwa znanych projektantów mogą kosztować od 3000 do 5000 zł, a wyjątkowe okazy nawet więcej.
