Teatr i manekiny

     Tadeusz Kantor nie od zawsze cieszył się uwielbieniem widzów. Trudny i kontrowersyjny, traktowany był z dużą nieufnością. Sławę zdobył najpierw za granicą - Polska stała się dla niego łaskawa nieco później. W bydgoskim BWA oglądać można niecodzienną wystawę dzieł tego artysty.
     Salon Sztuki Współczesnej BWA oraz krakowska Cricoteka przygotowały ekspozycję poświęconą w całości Kantorowi, która - jak dotąd - jest największą taką wystawą w Polsce. Składa się z kilku części. Pierwsza z nich to "Tadeusz Kantor. Teatr", druga: fotografie Maurizio Buscarino "Kantor, il circo della morte", trzecia: książki o artyście, czwarta: filmy z pełnym zapisem spektakli na taśmach wideo.
     Właśnie ze względu na spektakle warto zarezerwować sobie nieco więcej czasu, niż zwykle zajmuje nam zwiedzenie wystawy. O Kantorze trudno opowiedzieć przy pomocy eksponatów. Fragmenty scenografii są oczywiście istotne, manekiny z "Umarłej klasy" zawsze będą sprawiać na widzach ogromne wrażenie, podobnie jak wszystkie te stare, poszarzałe meble, fragmenty zmiętych szmat, zepsute parasole albo drewniane krzyże. Niemniej teatr Kantora to przede wszystkim działanie, happening. Surowa, plastyczna forma była szalenie ważna - mówi się przecież o "teatrze ubogim" Kantora. Ale bez typowej dla teatru Cricot nieco transowej muzyki, bez aktorów, wreszcie bez ruchu - to wszystko jest tylko pamiątką. Dlatego zapis ze spektakli na taśmach, odtwarzany nieustannie, jest nieocenionym pomysłem realizatorów.
     Teraz mamy w Bydgoszczy Kantora naprawdę.
     Tadeusz Kantor (1915-1990) - scenograf, malarz, reżyser, aktor, twórca happeningów, teoretyk sztuki i pisarz. Jak każdy z wszechstronnych twórców, wymyka się klasyfikacjom i jak każdy zajmuje poczesne miejsce w historii. Należy do artystów, którzy pod koniec lat 40. zaczęli kształtować formację artystyczną, znaną obecnie jako nowa lub druga awangarda XX wieku. W latach 60. wpisał się w nurt tych, którzy zamienili tworzenie dzieł plastycznych na działanie. Związany z Krakowem, zrośnięty z polską tradycją, tworzył na całym świecie.
     Wykorzystaliśmy zdjęcie z katalogu wystawy autorstwa Maurizio Buscarino.
     PS. Wystawa czynna będzie do 10 października.