Jak nasi dziadowie stroili domostwa na Boże Narodzenie? Używali do tego przede wszystkim snopów zbóż (pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa), i podkreślmy - nie chodziło im głównie o zbudowanie świątecznego nastroju, ale o symbolikę.

Wierzono bowiem, że strojenie domu słomą, zbożami, czy sypanie ziarna na stół, przyniesie urodzaj w kolejnym roku.


Na zdjęciu: Muzeum Etnograficzne w Toruniu

Przypomnijmy, na czym polegało obrzędowe karmienie ptaków i bydła w czasie wigilii. Z każdej potrawy odkładano po łyżce dla bydła i ptaków, a po wieczerzy odwiedzano z pełną miską oborę, stajnię, a nawet... pasiekę.

Jadło - wraz z opłatkiem - było dzielone między zwierzęta, co miało chronić je przed chorobami i złymi spojrzeniami.

Dla zwierząt przeznaczono nie biały opłatek, ale czerwony i żółty. Kolor zależał od tego, jakie zwierzę miało dostać opłatek.

Przykładowo, na konia czekał czerwony opłatek (czerwień miała gwarantować zdrowie i siłę oraz chronić przed złymi urokami). Krowy dostawały żółty (z dodatkiem ruty) - ich mleko miało być bowiem tłuste i żółte.


Na zdjęciu: Muzeum Etnograficzne w Toruniu

Choinka? Cieszy nasze oczy od nie tak dawna. Pierwsze drzewka pojawiły się w XIX wieku - głównie w domach ewangelików. Powoli przystrojone choinki zaczęły podbijać serca mieszkańców różnych częściach kraju: Pomorza oraz Warmii i Mazur.

Gdzie było trudno o drzewko, stosowano gałęzie jodłowe, świerkowe, sosnowe - dekorowano nimi kiedyś drzwi, ramy obrazów. Ale przybijano je również do wrót obór, stodół.


Na zdjęciu: Muzeum Etnograficzne w Toruniu

Podlaźnik, połaźnik, podłaźniczka, jutka. Mowa o zielonej ozdobie zawieszanej na suficie, która miała zapewnić domostwu wszystko, co dobre, a pannom - rychłe zamążpójście. Co ciekawe, wysuszony podłaźnik kruszono i dodawano do jedzenia dla zwierząt oraz zakopywano, aby poprawić urodzaj.


Na zdjęciu: Muzeum Etnograficzne w Toruniu