Naukowcy z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy chcą ogłosić swój projekt już w najbliższy piątek, podczas obchodów X-lecia instytutu. Pierwszym krokiem będzie planowane we wrześniu br. międzynarodowe seminarium poświęcone rewitalizacji dróg wodnych.
- Sytuacja naszych rzek i innych szlaków wodnych jest bardzo zła - mówi prof. Zygmunt Babiński, szef Instytutu Geografii UKW, jeden z najwybitniejszych polskich specjalistów, który od lat bada zjawiska zachodzące w dolnym biegu Wisły. A zwłaszcza odcinka między włocławską tamą a Toruniem, gdzie degradacja rzeki, spowodowana brakiem drugiego stopnia na Wiśle, osiągnęła wręcz katastrofalne rozmiary. Badania profesora wskazują m.in, że głośne awarie naftowych rurociągów z końca 2007 roku spowodowane zostały erozją dna rzeki.
Wiśle trzeba kaskady
Według profesora Babińskiego rewitalizacja to m.in. przywrócenie żeglowności polskich rzek i odbudowa transportu wodnego, rozwój linii turystycznych, nadbrzeżnej infrastruktury i wiele innych spraw. Osobny temat to ratowanie dolnej Wisły. Zdaniem profesora optymalnym rozwiązaniem jest budowa kaskady dolnej Wisły. Nie takiej, jaką planowano za PRL, ale znacznie mniejszych stopni wodnych i zbiorników ograniczonych do przestrzeni między przeciwpowodziowymi wałami. Zygmunt Babiński, który od lat współpracuje z wiedeńskimi naukowcami, uważa, że powinniśmy skorzystać z austriackich doświadczeń przy rewitalizacji Dunaju. W pełni potwierdzają one skuteczność tej, przyjaznej dla środowiska przyrodniczego metody.
W ramach "centrum" mają powstać m.in. ośrodek naukowo badawczy z zespołem laboratoriów oraz szkoleniowy, wirtualne muzeum, marina na Kanale Bydgoskim.
Instytut Geografii, bodaj jako pierwszy w Europie, chce też uruchomić nowy kierunek studiów inżynierskich: rewitalizacja dróg wodnych. Ich program to m.in. stosunki hydrotechnicze, transport i turystyka, ochrona środowiska, infrastruktura nadbrzeżna, a nawet archeologia. Docelowo nauka ma się odbywać w języku angielskim. Oprócz bydgoskich naukowców, prof. Babiński chce pozyskać specjalistów z Warszawy i Gdańska, ale także z Wiednia i Moskwy, w dalszej perspektywie, z Niemiec.
Naukowcom chce pomóc marszałek
- Zarząd województwa wesprze inicjatywę prof. Babińskiego - mówi rzecznik marszałka Beata Krzemińska. Także finansowo. Jej szef już kilka miesięcy temu zadeklarował to w skierowanym do niego piśmie. Pani rzecznik podkreśla, że rewitalizacja dróg wodnych potrzebuje nie tylko wsparcia samorządu, ale też naukowców i innych środowisk społecznych.
Beata Krzemińska przypomina, że już w lipcu ub. roku wicemarszałek Edward Hartwich podpisał w Tolkmicku list intencyjny dotyczący wspólnych działań z województwem warmińsko-mazurskim w sprawie rewitalizacji międzynarodowej drogi wodnej E-70. W miesiąc później władze województwa zorganizowały w Toruniu regionalne forum samorządowe poświęcone ożywieniu żeglugi śródlądowej.
Włączyły się też do organizacji zaplanowanego na koniec maja Bydgoskiego Festiwalu Wodnego. Częścią tej imprezy będzie czwarte już spotkanie województw dotyczące rewitalizacji drogi E-70.
Poparcie dla projektu deklaruje też wojewoda. Jego autorzy chcą ubiegać się o środki z funduszy europejskich. Zdaniem prof. Babińskiego trzeba zacząć od własnego podwórka. Oprócz odcinka Wisły między Włocławkiem a Toruniem pilnej rewitalizacji wymaga Noteć, a także Kanał Bydgoski.
