Umowa o pracę jest dwustronna. Pracownik zobowiązuje się do wykonywania danej pracy na rzecz szefa, a pracodawca nadzoruje wykonywane przez pracownika zadania. Ma też prawo wyznaczyć miejsce i czas, w jakim będzie pracował. Pracodawca ma również obowiązki. Po pierwsze i najważniejsze, musi zobowiązać się w umowie do zatrudnienia pracownika i wypłacenia mu określonego wynagrodzenia.
Czytaj też: Szef proponuje na piśmie nowe warunki pracy i płacy! Trzeba się na to zgodzić?
**_
Zapamiętaj!**
Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, szef powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić na piśmie warunki umowy o pracę. W ciągu 7 dni szef musi poinformować pracownika pisemnie o: obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia, wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, długości okresu wypowiedzenia, a także o regulaminie pracy._
Najlepiej jeśli umowa o pracę jest pisemna - tak mówią przepisy kodeksu pracy. Jeśli pracownik umawia się z szefem na słowo, w ciągu 7 dni od rozpoczęcia pracy powinien dostać potwierdzenie na piśmie. Jeśli szef tego nie zrobi, grozi mu grzywna, bo łamie prawa pracownicze.
Rodzaje umów o pracę:
Mamy następujące rodzaje umów o pracę:
* na okres próbny nieprzekraczający trzech miesięcy,
* na czas określony,
* na czas nieokreślony,
* na czas wykonania określonej pracy,
* na zastępstwo (na czas określony obejmujący czas nieobecności innego pracownika),
* praca tymczasowa,
* telepraca,
* umowa zlecenie,
* umowa o dzieło.
**_
Umowa o pracę. Jak ją zawrzeć?**
Umowa na zastępstwo powinna określać: rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania, wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy,ymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy. Ponadto w umowie należy podać nazwisko oraz funkcje osoby nieobecnej, którą się zastępuje oraz termin zakończenia takiego zatrudnienia. Z tym samym zastępcą pracodawca może zawierać dowolną liczbę umów. Pensja zastępcy nie musi być taka sama jak pensja zastępowanego pracownika. Powinna jednak być zbliżona.Regułą jest, że umowa o zastępstwo trwa przez okres równy okresowi usprawiedliwionej nieobecności pracownika zastępowanego. Okres wypowiedzenia takiej umowy wynosi 3 dni robocze. Zastępca ma prawo korzystać ze zwolnień lekarskich, opiekuńczych, a także należy mu się urlop wypoczynkowy na ogólnych zasadach._
Praca tymczasowa
W Polsce działa kilkaset agencji pracy tymczasowej, które co roku zatrudniają prawie pół miliona osób. Zasad pracy tymczasowej nie znajdziemy w kodeksie pracy - reguluje je odrębna ustawa z 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
Pracujący na zasadach pracy tymczasowej podpisuje umowę z agencją, która jest oficjalnie jego pracodawcą. Zwykle umowy z pracownikami tymczasowymi podpisywane są wiele razy, na krótkie okresy.
Zatrudniony przez agencję jest delegowany do firmy, która akurat potrzebuje takiego pracownika. To oznacza, że pracownik wykonuje pracę w innym przedsiębiorstwie, niż jest formalnie zatrudniony.
Agencja przygotowuje dokumentację akt osobowych, dokumentację dla ZUS oraz urzędów skarbowych, wystawia świadectwa pracy oraz rozlicza wynagrodzenia.
Zanim pracownik pójdzie do pracy, agencja musi ustalić z firmą, do której jest delegowany, rodzaj pracy, wymagane kwalifikacje, termin i miejsce wykonania obowiązków oraz pensję. To wszystko musi się znaleźć w umowie, którą pracownik tymczasowy musi dostać najpóźniej w drugim dniu pracy. Agencja może zatrudnić na:
* umowę na czas określony (np. miesiąc, trzy miesiące, pół roku),
* umowę na czas wykonania danej pracy (np. zbierania owoców),
* umowę cywilną (zlecenia, o dzieło).
Zatrudniony w ramach pracy tymczasowej ma prawo do urlopu (dwa dni na miesiąc, jeśli pracuje dłużej niż pół roku). Jeśli pracuje krócej, o urlopie decyduje agencja: albo daje wolne albo wypłaca dodatkowe pieniądze. Nie można zarobić mniej niż osoba zatrudniona na umowę o pracę. Jeżeli jednak w danej firmie nie ma takiego stanowiska, na jakim pracownik tymczasowy jest zatrudniony, granice wypłaty wyznacza płaca minimalna (w 2011 roku jest to 1386 zł brutto).
Umowa kończy się automatycznie, gdy wygasa kontrakt. Jeśli w umowie była możliwość wypowiedzenia - wynosi ono trzy dni (umowa na dwa tygodnie) lub tydzień (umowy dłuższe).
Czytaj też: Pracodawcy coraz częściej żądają lojalek. Jakie są tego konsekwencje?
Telepraca
Telepracownikiem jest pracownik, który pracuje regularnie poza zakładem pracy z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej.
Telepracownik nie może być traktowany gorzej w zakresie nawiązania i rozwiązania umowy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych niż inni zatrudnieni pracownicy.
Uzgodnienie między stronami umowy o pracę, że praca będzie wykonywana w formie telepracy, może nastąpić przy zawieraniu umowy o pracę albo w trakcie zatrudnienia. W trakcie zatrudnienia zmiana warunków wykonywania pracy na telepracę może nastąpić na mocy porozumienia stron, zarówno z inicjatywy pracownika lub pracodawcy.
**
Szef i Telepraca**
. Pracodawca jest obowiązany: dostarczyć telepracownikowi sprzęt niezbędny do wykonywania pracy w formie telepracy, ubezpieczyć sprzęt, pokryć koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją sprzętu, zapewnić telepracowni-kowi pomoc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi sprzętu. Pracodawca ma prawo kontrolować wykonywanie pracy przez telepracownika w miejscu jej wykonywania np. w domu.OKRES WYPOWIEDZENIA W PRZYPADKU UMOWY NA PRÓBĘ: 3 dni, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni; 1 tydz., jeżeli okres próbny przekracza 2 tygodnie; 2 tyg. jeżeli próba trwa 3 miesiące.