W 2022 roku mamy leczyć wypalenie zawodowe na zwolnieniu lekarskim. Dostaniemy L-4?

Temat pojawił się w 2019 roku, kiedy to Światowa Organizacja Zdrowia zaktualizowała Międzynarodową Statystyczną Klasyfikację Chorób (IDC-1), według której wypalenie zawodowe uznano za syndrom zawodowy związany z bezrobociem i zatrudnieniem. W związku z tym ma stać się podstawą do otrzymania zwolnienia lekarskiego. Nowa wersja wchodzi w życie w 2022 roku.

- Syndrom wypalenia zawodowego to bez wątpienia kolejna choroba cywilizacyjna, która dotyka współczesne społeczeństwa - uważa Mikołaj Zając, prezes Conperio - największej i najbardziej doświadczonej w problematyce absencji chorobowej firmy konsultingowej na polskim rynku. - Jej diagnozowanie będzie jednak trudne, a lekarze orzecznicy muszą liczyć się z tym, że choroba ta będzie stanowiła ogromne pole do nadużyć dla osób niezainteresowanych podejmowaniem czynności zawodowych, które pozostają maksymalnie długo na zwolnieniach chorobowych generujących tzw. absencję "zawodową", inaczej "patologiczną".

Według ekspertów nie będzie łatwo wziąć "L-4" na wypalenie zawodowe, ze względu na to, że zostało uznane za czynnik negatywnie wpływający na stan zdrowia, a nie za chorobę. Może to spowodować wątpliwości interpretacyjne ze strony ZUS i lekarzy, którzy mogą wahać się przed wypisaniem L4 z takiego powodu. Konieczne byłoby odpowiednie dostosowanie przepisów prawa pracy.

- Wypalenie jest wpisane do aktualnie obowiązującej Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (International Classification of Diseases) ICD-10 - komentuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim. - Oznaczone jest jako Z73.0 i znajduje się w grupie czynników wpływających na stan zdrowia lub wymuszających kontakt z opieką medyczną. Nie zostało jednak uznane za chorobę. Opisane jest jako stan wyczerpania życiowego i nie jest doprecyzowane, że musi mieć związek z pracą zawodową.

Rzeczniczka ZUS w Kujawsko-Pomorskiem komentuje dalej, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zdecydowała, że w najnowszej wersji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób wypalenie zawodowe zostało wpisane jako "syndrom zawodowy" i otrzymało swój kod QD85: - Wypalenie zawodowe nie zostało jednak zakwalifikowane wprost jako jednostka chorobowa. A zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami, zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy, czyli inaczej mówiąc zwolnienie lekarskie czy eZLA, lekarz czy inna uprawiona osoba może wystawić w przypadku choroby, która uniemożliwia wykonywanie pracy. O tym, czy od nowego roku na wypalenie zawodowe będzie można wziąć ewentualnie zwolnienie lekarskie i w jakiej formie, będzie zależało od przepisów krajowych.

Problem wypalenia zawodowego często dotyka osób, które pracują w zawodach wymagających kontaktów interpersonalnych i mierzą się z dużą presją, jak: lekarze, pielęgniarki, psycholodzy, psychiatrzy, nauczyciele, urzędnicy oraz osoby, które pracują w stałym kontakcie z klientem. Doświadczają go często również pracownicy wykonujący powtarzalne monotonne czynności w zakładach produkcyjnych.

- Przypadłość ta może jednak dopaść każdego, bez względu na wykonywany zawód - uważa Mikołaj Zając. - Problemowi w zakładach pracy mogą starać się przeciwdziałać pracodawcy, dbając o wiele czynników, które zapobiegają wypaleniu. Powinni starać się położyć zdecydowanie większy nacisk na "płacenie" pracownikom w kompetencjach, na dawanie im większej możliwości rozwoju umiejętności.

Na wypalenie zawodowe skarży się aż 65 proc. aktywnych zawodowo Polaków. Do najczęstszych objawów należą: fizyczne i psychiczne wyczerpanie, brak satysfakcji z pracy, motywacji do działania.