W Piechcinie nurkowali w replice hełmu z lat 30. XX w. [ZDJĘCIA, WIDEO]

- Użycie sprzętu, z którym jeździmy na nasze imprezy zwane "Retronurki ", nie wymaga specjalnego przeszkolenia. Dlatego każdy może zaliczyć, z naszą pomocą i asekuracją, spacer podwodny po twardym dnie. Umożliwia to używana przez nas replika hełmu dzwonowego skonstruowanego w 1935 roku przez profesora Romana Wojtusiaka - mówi Wiesław Wachowski, szef Stowarzyszenia Miłośników Historii Nurkowania, dodając: - Ten naukowiec, związany z Uniwersytetem Jagiellońskim, był organizatorem i równocześnie uczestnikiem pierwszej polskiej akcji podwodnej. To właśnie rok 1935 jest początkiem naszych polskich nurkowań rekreacyjnych i badawczych.

- Oryginalny hełm profesora można oglądać na UJ w Krakowie. Był używany do lat 60. W 2006 roku zrekonstruowaliśmy go. A akcjami organizowanymi w różnych miejscach w Polsce czcimy pamięć Romana Wojtusiaka - powiedział Wiesław Wachowski.

Stowarzyszenie Miłośników Historii Nurkowania zostało założone w 2003 roku przez grupę entuzjastów, których celem było zabezpieczenie i ochrona dziedzictwa nurkowego w Polsce.

W maju 2005 roku stowarzyszenie znowelizowało swój statut zmieniając jednocześnie nazwę na Stowarzyszenie Miłośników Historii Nurkowania/ Historical Diving Society - Poland.

Goszczące w Piechcinie Historical Diving Society- Poland należy do rodziny HDS-ów działających w innych krajach całego świata i ściśle współpracuje z większością tych stowarzyszeń.

Więcej o hełmie prof. Wojtusiaka

W 1935 roku po raz pierwszy w Polsce człowiek świadomie i samodzielnie zanurzył się w wodzie. Bohaterem tego wydarzenia był Roman Wojtusiak, pracownik naukowy Zakładu Zoopsychologii i Etologii Zwierząt Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wykonany przez Romana Wojtusiaka hełm był, jak sam to opisał, "pudłem" z blachy o grubości 1.25-1.0 mm.

Całość została zakonserwowana lakierem odpornym na działanie wody morskiej. Blacha wokół dolnego otworu hełmu została wyprofilowana na kształt "naramienników". Taki kształt miał łagodzić ucisk hełmu na ramiona nurka, a ponadto układ ten utrzymywał hełm na ramionach w pozycji pionowej.

Zasada budowy hełmu przypomina zwykły dzwon nurkowy, tylko że tutaj mieści się w nim jedynie głowa człowieka. Woda nie może dostać się do wnętrza, albowiem gdy hełm zostanie zanurzony otworem w dół, powietrze nie ma którędy wyjść.

Ponieważ pojemność hełmu wynosi około 20 litrów przy wadze 7 kg, więc ażeby zanurzyć się w nim w wodę, trzeba go odpowiednio obciążyć.

W tym celu zawiesza się na blaszanych klapach z przodu i z tyłu dwa ciężary żelazne lub ołowiane po 10 kg każdy.
Powietrze w hełmie wystarczyć może zaledwie na kilkadziesiąt oddechów, dlatego też doprowadza się coraz to nowy jego zapas z zewnątrz przy pomocy długiego węża gumowego.

Ujście przewodu doprowadzającego powietrze znajduje się u spodu hełmu, aby w razie zepsucia się pompy cały zapas powietrza znajdujący się w hełmie nie uciekł pod wpływem ciśnienia wody do góry.

W chwili obecnej kompletny hełm Romana Wojtusiaka, obciążniki, węże i pompka przechowywane są w Muzeum Zoologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie przy ul. Ingardena.

W trakcie swojej pracy Wojtusiak korzystał z zaplecza technicznego Stacji Morskiej na Helu.

Literatura nie odnotowała wcześniejszych prób podwodnych, dokonanych przez polskich nurków, toteż pionierskie zanurzenie profesora Wojtusiaka otwiera historię polskiego nurkowania klasycznego.

(na podstawie www.hds-poland.org)