W szkołach i przedszkolach w Kujawsko-Pomorskim wciąż brakuje nauczycieli. Mamy najnowsze dane

Dyrektorka prywatnej szkoły w Bydgoszczy opowiada: - We wrześniu bieżącego roku pracę u nas zaczęły dwie nowe nauczycielki. Zajęły miejsca dwóch starszych nauczycieli, którzy jeszcze w wakacje przeszli na emerytury. Obie kandydatki przyjęłam w toku prowadzonych odrębnych rekrutacji. Panie poznały się podczas apelu na rozpoczęciu roku szkolnego i wtedy też zaczęły trzymać się razem. Okazało się kilka tygodni potem, że razem odchodzą.

- Jedna nauczycielka złożyła wypowiedzenie w połowie listopada, druga tydzień po niej - kontynuuje rozmówczyni. - Pierwsza zrezygnowała z pracy u nas, ponieważ znalazła posadę w szkole publicznej. Parę dni później druga przeszła do tej samej szkoły, w jakiej od niedawna pracowała pierwsza pani. Tym samym zostaliśmy z dwoma wakatami, właśnie przed świętami Bożego Narodzenia. Faktycznie będzie święto, jeżeli znajdziemy nowe osoby jeszcze w tym roku. Obie panie uczyły języków obcych, chociaż różnych, ale ogólnie jest deficyt, jeśli chodzi o tzw. językowców, zwłaszcza anglistów i germanistów. Nauczyciele matematyki i przedmiotów zawodowych są także na wagę złota.

Są szkoły w województwie kujawsko-pomorskim, które nawet po czterech nauczycieli przyjęłyby jeszcze w listopadzie. Zaraz minie trzeci miesiąc od rozpoczęcia nowego roku szkolnego, ale w wielu podstawówkach, liceach ogólnokształcących, technikach i branżówkach oraz przedszkolach z naszego terenu jest bez nowości. To znaczy: bez nauczycieli. Obecnie w bazie Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy jest 190 ofert pracy (stan na 25 listopada) dla nauczycieli z naszego regionu. To łącznie zarówno wakaty w placówkach publicznych, jak i niepublicznych. Dla porównania: na początku października 2024 roku w systemie widniało 230 propozycji zatrudnienia dla pedagogów z regionu, natomiast pod koniec wakacji było ich około 700.

Dyrektorzy szkół łatają kadrowe dziury. Jedni przydzielają, o ile fizycznie się da, nadgodziny (przy tablicy nie wolno pracować więcej niż 30 godzin tygodniowo, już łącznie z tymi nadgodzinami). Inni pozostałym swoim nauczycielom tak układają plany lekcji, że jedynie część klas ma dany przedmiot w zimowym semestrze, a następne klasy mają nadrobić zajęcia w semestrze letnim. Prowadzący szkoły wierzą bowiem, że do stycznia, najdalej lutego, czyli do początku nowego semestru, znajdą nauczycieli.

Byłoby łatwiej skompletować stan kadrowy belfrów, gdyby siła podwyżek pensji zadziałała. Ona jednak raczej w tym roku szkolnym przyciągnie niewielu chętnych pracować w klasie. Podwyżki dla grona pedagogicznego się szykują, ale nie tak duże, jakie miały miejsce niespełna rok temu. Na początku 2024 roku pracownicy szkół i przedszkoli publicznych dostali podwyżki płac w wysokości nawet 33 procent, zależnie od stopnia nauczyciela. To było przykładowo 1300 złotych miesięcznie więcej na rękę do wypłaty. Wyższa kasa miała spowodować, że luki kadrowe w oświacie znikną. Efekt jest średni: nie ma już takiego ogromu wakatów w szkołach oraz przedszkolach, jaki panował w ostatnich kilku latach, ale do tego, żeby sytuacja była idealna, jeszcze daleko.

Związek Nauczycielstwa Polskiego od wiosny mówił o tym, że przyznane podwyżki dla nauczycieli to wciąż mało. Zdaniem związkowców, nauczyciele muszą dostać kolejne podwyżki pensji w 2025 roku i powinno to być co najmniej 15 procent więcej. Od stycznia zarobki wzrosną, ale o 5 procent. Tak zdecydował Sejm, który w ubiegłym tygodniu uchwalił ustawę okołobudżetową na rok 2025.

Jest cień szansy na lepsze zarobki w szkolnictwie, chociaż nie wiadomo od kiedy. - Zawód nauczyciela nie może być opłacany niżej niż wynosi przeciętna płaca - powiedział premier Donald Tusk w zeszłym tygodniu podczas zjazdu delegatów ZNP. - Zobowiązuję się, że przyspieszymy prace nad projektem obywatelskim noweli Karty Nauczyciela. Nowela zakłada powiązanie zarobków nauczycieli z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce.

Jak wskazuje Główny Urząd Statystyczny, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w drugim kwartale 2024 roku wzrosło o 14,7 proc. rok do roku i wyniosło 8266,30 zł. Pracownikom branży edukacyjnej daleko do tego. Nauczyciel początkujący dostaje 4908 zł brutto podstawy, mianowany ma 5057 zł, dyplomowany - 5915 zł.

Oferty pracy dla nauczycieli są dostępne w internetowych bazach poszczególnych kuratoriów oświaty (dla danego województwa) i w zakładkach BIP poszczególnych urzędów miast i gmin. Szkoły niepubliczne rządzą się swoimi prawami, ale kryteria naboru są zbliżone do tych, obowiązujących w placówkach państwowych. Wykształcenie wyższe kierunkowe, przygotowanie pedagogiczne, niekaralność (będzie potrzebne zaświadczenie o niekaralności) to podstawa w przypadku kandydata ubiegającego się o pracę w szkole bądź przedszkolu. O ile taki kandydat, zamierzający pracować w szkole niepublicznej, może aplikować online, o tyle ten, kto chce złożyć dokumenty w szkole publicznej, ten musi zrobić to osobiście, ewentualnie wysłać tradycyjną pocztą. To niemal reguła. Zazwyczaj wybór kandydata następuje po pierwszej (jedynej) rozmowie kwalifikacyjnej, która odbywa się w szkole.