Podobno każdy szkocki przepis zaczyna się od słów: „Pożycz od sąsiada szklankę mąki i dwa jajka”. I te dwa produkty dają kucharzowi olbrzymie pole do kulinarnych popisów. Jajka można podać na co najmniej 30 sposobów: na miękko i w koszulce (mają po 88 kcal), na twardo (93 kcal), po wiedeńsku (205 kcal), w jajecznicy (257 kcal), po szkocku (440 kcal).
W wielu innych potrawach są jednym z wielu składników, jak się okazuje, możliwym do zastąpienia. Paweł Szewczyk, dietetyk z Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej w Opolu mówi, że świetnym zamiennikiem jaja, który zwiąże ciasto, jest łyżka świeżo zmielonego siemienia lnianego z 3 łyżkami wody.
- Zgodnie z najnowszymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia osoby zdrowe mogą zjeść do 10 jaj w tygodniu - mówi Paweł Szewczyk. - Ograniczyć je do 2-3 na tydzień powinni natomiast chorzy na cukrzycę i ze schorzeniami sercowo-naczyniowymi. Dziś już wiemy, że cholesterol ze zjadanych jaj nie wpływa bezpośrednio na ten w naszym organizmie, to pośrednio jednak oddziałuje na nas - wyjaśnia dietetyk i poleca też kupowanie jaj ze sprawdzonych źródeł. - Te z przydomowej zagrody, od tak zwanych szczęśliwych kurek być może są smaczniejsze, ale jeśli nie są przebadane przez weterynarza, to narażamy się na zakażenie między innymi salomellą - przekonuje Paweł Szewczyk.
Od 2,99 do 3,79 zł kosztuje teraz w marketach 10 najtańszych jaj. Ich ceny ostatnio spadły
Bartłomiej Chłodnicki, prezes Polskich Ferm Grupy Producentów z Włostowej pod Korfantowem, promujących jaja pod marką „Kurka Wolna” mówi, że na smak jaja wpływa głównie pasza, którą karmione są nioski.
Przed świętami wielkanocnymi kupujemy o około 30 procent jaj więcej niż w innych okresach. - Promowane przez nas jaja od kur z wolnych wybiegów cieszą się rosnącym powodzeniem (o kilkaset procent w ciągu 7 lat) kosztem jaj z chowu klatkowego - mówi prezes Chłodnicki. - To efekt rosnącej świadomości konsumentów i sieci handlowych, którzy większą uwagę przykładają do dobrostanu kur niosek, który z kolei wpływa na jaja, które trafiają na nasze stoły.
Np. sieć Lidl zadeklarowała, że do 2025 roku we wszystkich swoich sklepach wycofa jaja z chowu klatkowego.
Spółka Polskie Fermy skupuje jaja od kilkudziesięciu producentów w całym kraju. Trafiają one potem do znanych sieci handlowych, jak Tesco, Kaufland, Carrefour, Auchan, Stokrotka czy Dino.
Ciekawostki
- Jajko w kosmetyce: żółtka służą do tworzenia maseczek na twarz i włosy. Lecytyna w nich zawarta to naturalny przeciwutleniacz o właściwościach nawilżających, odżywczych i zmiękczających. Białko ma właściwości odmładzające. Może być składnikiem maseczek i płynu zmiękczającego do pięt, kolan i łokci. Rozdrobniona skorupka dodana do odżywki czy lakieru do paznokci wzmocni je.
- Jajko w sztuce: Ulubiony motyw Salvadora Dalego, Hieronima Boscha, Leonardo da Vinci. Z XIX w. pochodzą jajka Fabergé - arcydzieła sztuki jubilerskiej z czasów carskich - ze złota, srebra, masy perłowej i kamieni szlachetnych, warte po kilkadziesiąt mln dolarów.
- Jajko w architekturze: budynki w tym kształcie zajmują mniej miejsca, co obniża zużycie energii elektrycznej. Przykładem są ratusz w Londynie, Narodowy Teatr Wielki w Pekinie czy Cybernetyczne Jajo w Bombaju.
Przepis na nadziewane jajka, schab faszerowany śliwkami i wielkanocny żurek
x-news/Dzień Dobry TVN