Spis treści
Zasady dotyczące ławników określa Ustawa prawo o ustroju sądów powszechnych. Ławnikiem może zostać ten kto między innymi posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich oraz ukończył 30 lat, ale nie przekroczył 70 lat, a także posiada, co najmniej wykształcenie średnie.
Kto nie może zostać ławnikiem?
Nawet gdy kandydat spełnia wyżej wymienione kryteria, są jednak pewne ograniczenia w sprawowaniu funkcji ławnika, m.in. związane z jego pracą zawodową. Co ważne, ławnikiem jednocześnie można być tylko w jednym sądzie.
Ławnikiem nie może zostać:
- osoba zatrudniona w sądach powszechnych i innych sądach oraz w prokuraturze
- osoba wchodząca w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego,
- funkcjonariusz Policji oraz osoba zajmująca stanowisko związane ze ściganiem przestępstw i wykroczeń
- adwokaci i aplikanci adwokaccy
- radcy prawni i aplikanci radcowscy
- duchowni
- żołnierze w czynnej służbie wojskowej
- funkcjonariusze Służby Więziennej
- radni gminy, powiatu i województwa
Kto może zgłaszać kandydatów na ławników?
- prezesi właściwych sądów
- stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe, zarejestrowane na podstawie przepisów prawa z wyłączeniem partii politycznych
- co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze zamieszkujących stale na terenie gminy dokonującej wyboru
Takie są zasady naboru ławników i ich wynagradzania - lista
Kandydatów na ławników zgłaszają radom gmin. Będą one zasięgać informacji o kandydatach na ławników od Wojewódzkiego Komendanta Policji. Termin zgłoszeń na kadencję 2024-27 upływa 30 czerwca 2023 roku. Zobacz w galerii zasady naboru ławników i ich wynagradzania.
Ławnik może uczestniczyć w rozprawach tylko przez 12 dni w roku. Można ten czas wydłużyć, jednak tylko z uwagi na ważne przyczyny. Za jeden dzień pełnienia obowiązków ławnika przysługuje 2,64 proc. podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego, czyli 143,74 zł, a także ryczałt na pokrycie kosztów dojazdu do sądu środkami komunikacji miejscowej w wysokości 0,25 proc. podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego, czyli 13,61 zł. Ławnicy mieszkający poza siedzibą sądu otrzymują diety oraz zwrot kosztów przejazdu i noclegu według zasad ustalonych w tym zakresie dla sędziów.
