Jak to możliwe, że niektóre spółdzielnie mieszkaniowe wciąż zbierają głosy na piśmie, choć prawo, mówiąc delikatnie, nie daje im do tego jednoznacznego prawa. Zdaniem rzecznika praw obywatelskich, taka praktyka może naruszać prawa członków spółdzielni i prowadzić do chaosu prawnego.
Problem z głosowaniami na piśmie
Rzecznik nie ma wątpliwości - walne zgromadzenia spółdzielni powinny odbywać się jedynie w formie stacjonarnej, bo to pozwala członkom na udział w dyskusji i podejmowanie decyzji w sposób demokratyczny. Problem w tym, że niektóre spółdzielnie do dziś korzystają z przepisu wprowadzonego w czasie pandemii, który pozwalał na obejście tych przepisów i zbieranie głosów na piśmie. Tyle, że przepis, na który się powołują miał charakter tymczasowy i dziś jego stosowanie budzi wątpliwości.
RPO zwraca uwagę, że przez brak jasnych regulacji członkowie spółdzielni są pozbawieni realnego wpływu na podejmowane uchwały. Przede wszystkim - nie mogą zgłaszać poprawek ani brać udziału w jawnych debatach.
Czy będą zmiany w przepisach?
Zastępca RPO, Stanisław Trociuk, już w 2024 roku apelował do Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Ministerstwa Rozwoju i Technologii o jasne uregulowanie zasad głosowania w spółdzielniach. Oba resorty przyznały mu rację, przygotowując projekt zmian, który ma wyłączyć możliwość stosowania spornego przepisu.
Jak poinformował w oficjalnej odpowiedzi podsekretarz stanu Tomasz Lewandowski:
"W Ministerstwie Rozwoju i Technologii opracowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz zmianie niektórych innych ustaw. Jednym z rozwiązań zawartych w projekcie jest wyłączenie stosowania przepisu art. 15 (...) wobec spółdzielni mieszkaniowych. Spółdzielnie, które w roku wejścia w życie projektowanej ustawy zorganizują pisemne głosowania nad uchwałami walnego zgromadzenia, zobligowane będą do zwołania i przeprowadzenia walnych zgromadzeń w sposób tradycyjny.”
Będzie głosowanie drogą elektroniczną
Ministerstwo Sprawiedliwości również pracuje nad rozwiązaniami, które pozwolą na przeprowadzanie głosowań elektronicznych, ale zgodnie z zasadami demokracji.
Mimo zapowiedzi zmian, kontrowersyjny artykuł 15 wciąż obowiązuje. W lutym 2025 roku Ministerstwo Rozwoju poinformowało, że projekt nowelizacji jest już na etapie wewnętrznych uzgodnień i niedługo trafi do konsultacji publicznych.
