ZUS od wszystkich umów zleceń i o dzieło od 2025 roku. Co na to pracujący na śmieciówkach i firmy?

Przez pierwsze sześć miesięcy 2024 roku złożono do ZUS-u o 58,8 tys. mniej formularzy RUD i zgłoszono na nich o 151,5 tys. umów o dzieło mniej niż w pierwszym półroczu 2023. Porównując te dane do roku 2022, spadki są mniejsze, kolejno o 4,7 tys. mniej formularzy RUD oraz 142,2 tys. mniej umów o dzieło. Co prawda liczba złożonych formularzy RUD w 2024 roku jest o prawie 90,5 tys. większa w porównaniu z analogicznym okresem roku 2021, o tyle liczba umów o dzieło zgłoszona na tych formularzach jest najniższa w historii – o 10,7 tys. mniej.

Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 roku umowy o dzieło na formularzu RUD zgłosiło 48,9 tys. podmiotów.

• Największą grupę stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS – 98 proc. wszystkich podmiotów.
• Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS-u umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 579. Jest to 1,18 proc. ogółu zgłaszających.
• Umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. W ten sposób przekazano 498,9 tys. formularzy RUD. Jest to 90,94 proc. ogółu zgłoszeń.

- W województwie kujawsko-pomorskim umowy o dzieło zgłosiło 1 960 podmiotów. To ósme miejsce w strukturze województw. Na pierwszej pozycji jest mazowieckie – 12,7 tys., na drugim – śląskie 5,2 tys. Najmniejsza liczba podmiotów zawierających umowy była w województwie opolskim - 804 - mówi Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach RUD wyniosła ponad 15 tys., co stanowi 7,07 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 38,49 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 22,73 proc., Niemiec – 3,33 proc., Rosji – 2,99 proc., Hiszpanii – 2,98 proc., Wielkiej Brytanii – 2,50 proc., Włoch – 1,71 proc., Francji – 1,64 proc., USA – 1,10 proc. i Czech – 1,10 proc. Natomiast liczba umów o dzieło zawarta z cudzoziemcami wyniosła 38,5 tys., co stanowi 5,54 proc. wszystkich umów o dzieło zawartych w pierwszym półroczu 2024 r.

Mimo wyraźnego spadku zgłaszanych umów o dzieło, w pierwszym półroczu 2024 r. odnotowano wzrost liczby umów o dzieło zawieranych z cudzoziemcami w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, a także wzrost wykonawców umów o dzieło będących cudzoziemcami.

Najwięcej osób wykonywało umowy o dzieło zgłoszone w sekcji J – informacja i komunikacja – 53,7 tys. wykonawców (21,25 proc.).

Na dalszych miejscach znalazły się sekcje:

• M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 50,3 tys. wykonawców (19,89 proc.),
• R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 34,2 tys. wykonawców (13,53 proc.),
• P – edukacja – 30,2 tys. wykonawców (11,94 proc.)
• oraz S – pozostała działalność usługowa – 26,1 tys. wykonawców (10,32 proc.).

Tymczasem Ministerstwo Pracy ma gotowy projekt oskładkowania wszystkich umów zleceń i o dzieło. Zmiany mają objąć 2,3 mln osób. Jak przypomina Business Insider, zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku, bo tak wynika z KPO. Polska zobowiązała się do zrealizowania reformy A4.7 Ograniczenie segmentacji rynku pracy. Reforma A4.7 ma ograniczyć segmentację rynku pracy poprzez zwiększenie ochrony socjalnej wszystkich osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych.

Przeciwne ozusowaniu wszystkich umów są zarówno osoby, które pracują na tych umowach, w tym freelancerzy, jak i firmy oraz zwykli Polacy. BI powołuje się na badanie firmy UCE Research na zlecenie platformy Useme.com.

Na pytanie, czy rząd powinien przystąpić do negocjacji z Komisją Europejską w kwestii zmiany brzmienia treści tzw. kamienia milowego, aby w najbliższej przyszłości nie doszło do „ozusowania” wszystkich umów o dzieło i zleceń w Polsce większość respondentów (58,9 proc.) odpowiedziała „tak”, z czego 25,3 proc. zdecydowanie tak, a 33,7 proc. raczej tak. Przeciwnego zdania było 14,6 proc. respondentów.