104. rocznica wybuchu III powstania śląskiego. To był ostatni z trzech zrywów powstańczych na Górnym Śląsku

W tym roku przypada 104. rocznica wybuchu III powstania śląskiego, do którego doszło dokładnie w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku. Ostatni z trzech zrywów powstańczych na Górnym Śląsku miał na celu przyłączenie tego regionu do Polski, a poprzedził go przeprowadzony w dniu 20 marca 1921 roku plebiscyt. Mieszkańcy Górnego Śląska mieli wówczas zdecydować czy są za przyłączeniem Górnego Śląska do Niemiec, czy do Polski. Na czele powstania, które zakończyło się 5 lipca 1921 roku stanął Wojciech Korfanty.

Dokładnie 104 lata temu, w nocy z 2 na 3 maja wybuchło III powstanie śląskie, które było niezwykle ważnym wydarzeniem nie tylko w historii Śląska, ale całej Polski, bowiem zagwarantowało przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska niż pierwotnie zakładano. Zryw poprzedził plebiscyt, w którym wzięło udział 97,5 procent uprawnionych, czyli niecałe 1,2 miliona osób, z czego za przynależnością do Niemiec zagłosowało 59,4 procent osób. Przyłączenia Śląska do Polski chciało natomiast 40,3 procent głosujących. Po niekorzystnych – z punktu widzenia polskich interesów – wynikach plebiscytu oraz propozycjach podziału Górnego Śląska, przystąpiono do przygotowań powstańczych.

Warto dodać, że Komisja Międzysojusznicza nie potrafiła dojść do porozumienia w sprawie podziału terenu plebiscytowego, gdyż zaproponowano przyłączenie do Polski jedynie powiatów rybnickiego i pszczyńskiego, omijając ważne tereny przemysłowe. Sytuacja ta skłoniła Wojciecha Korfantego do obmyślenia własnego rozwiązania. Zaproponował on wyznaczenie granicy, przebiegającej od południa wzdłuż biegu rzeki Odry, a potem do Olesna. Brak poparcia komisji skłonił go do podjęcia decyzji o wywołaniu powstania. W kwietniu 1921 roku opracowano plan wystąpienia zbrojnego, który został zatwierdzony przez Wojciecha Korfantego.

Głównym organizatorem III powstania śląskiego była Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska, a decyzję o jego rozpoczęciu podjęto pomimo sprzeciwu rządu polskiego, na czele którego stał Wincenty Witos. Zryw zakończył się podpisaniem rozejmu, a następnie podjęciem decyzji o korzystnym dla Polaków podziale Górnego Śląska, w wyniku którego Polsce przyznano ponad 30 procent obszaru plebiscytowego z większością przemysłu wydobywczego i hutniczego. Decyzja ta została zaakceptowana przez Radę Ambasadorów 20 października 1921 roku. Na przełomie czerwca i lipca 1922 roku Polska oficjalnie przejęła przyznaną je część byłego obszaru plebiscytowego.