Art is also to get loony. Sztuką jest także stracić rozum

Następnie w sposób jak najbardziej skrótowy opisałem Collinowi pierwszą ekspozycję w galerii, którą Toruń otrzymał za 50 milionów złotych, tę, której już, drodzy czytelnicy, nie zobaczycie.

Two floors of rectangular interiors, starting with an entry hall large enough to make you feel that some really important events are just to happen (Dwa piętra prostokątnych wnętrz zaczynających się od holu, na tyle obszernego, aby wypełnić uczuciem, że zaraz zdarzą się rzeczy ważne).

The first of them happens just as you enter the room at the grand-floor level (Pierwsze z nich ma miejsce od razu po wejściu do pierwszej sali na parterze) - a huge stone levitates one meter above the floor (wielki głaz lewituje metr nad podłogą). But we are contemporary, so it is quite visible that it is hanging from the ceiling on thick nylon cords (Ale my jesteśmy współcześni, więc jest bardzo widoczne, że wisi na nylonowych żyłach przymocowanych do sufitu) . Around, on the walls, a photo reportage from a transatlantic trip by a container ship (Wokół, na ścianach reportaż zdjęciowy z transatlantyckiej podróży na kontenerowcu). At fist sight a rather chancy collection of shots of crates, sea waves and railings (Na pierwszy rzut raczej przypadkowy zbiór zdjęć skrzyń, fal morskich i relingów). But then, contemporary art is all about that less obvious dimension, coming from one' s own mind, isn' t it (Ale sztuka współczesna polega właśnie na zaobserwowaniu tego mniej oczywistego, wewnętrznego wymiaru własnej wyobraźni, nieprawdaż)?

The events on the first floor I found more interesting (Zdarzenia na pierwszym piętrze wydały mi się ciekawsze): The collection of thousands of age-yellowed copy-books filled with minute descriptions of most mundane events from a life of an actual person (Zbiór tysięcy pożółkłych zeszytów wypełnionych najdrobniejszymi szczegółami najbardziej prozaicznych zdarzeń z życia rzeczywistej osoby).

Throughout her life she had written some 700 000 entries, including that last one "I feel sharp pain in my heart, my arm goes numb" (W ciągu swojego życia napisała ponad 700 000 wpisów, w tym ten ostatni: "Czuję ostry ból w sercu, sztywnieje mi lewe ramię").

In another room three large screens recount over again the same lengthy interview with an absolutely devoted butterfly collector, who invented a special way of killing his prey - by gassing it (W innym pokoju na trzech dużych ekranach w kółko powtarza się długi wywiad z absolutnie oddanym kolekcjonerem motyli, który wynalazł specjalną metodę zabijania swojej zdobyczy bez powodowania widocznych uszkodzeń - przez zagazowywanie). "They do not feel anything" - he assures the interviewer and look all smiles while holding a glass jar in which an exotic moth frantically comes to its death "One nic nie czują" - zapewnia reportera pełen uśmiechów trzymając słoik, w którym egzotyczna ćma gorączkowo stacza się ku śmierci.

Another video tells us a story of a Hungarian stone collector (Inne wideo opowiada o węgierskim zbieraczu kamieni). Every stone he finds is an unquestionable proof of Maya civilization in Hungary (Każdy znaleziony kamień jest bezsprzecznym dowodem cywilizacji Majów na Węgrzech). A version of an UFO freak (Inna wersja UFO-maniaka).

Then there is a room filled with seven cinema size screens each showing another surrealistically dressed and moving group in some kind-of-production line - bakery, sex shop (Potem jest sala z siedmioma ekranami wielkości kinowej, każdy przedstawiający inną surrealistycznie ubraną i poruszającą się grupę w czymś w rodzaju linii produkcyjnej). Made me wonder whether the purpose of the installation was to cause some psychotic trance (Zastanawiałem się, czy celem tej instalacji było wywołanie jakiegoś psychotycznego transu).

Odpowiedź Collina była bardzo krótka:

If I were to describe a contemporary exhibition at the Art Centre in Cardiff called Gallery Space Recall which out of curiosity I visited not so long time ago, then I wouldn' t have much to say (Jeśli miałbym opisać wystawę sztuki współczesnej, którą niedawno odwiedziłem, to nie miałbym wiele do powiedzenia). The visitors find room after room of an empty space in which they are asked to remember their experience of a gallery elsewhere (Odwiedzający przechodzą przez puste sale, które mają wypełniać wyobrażeniami innej odwiedzonej wystawy). Should I add that the project was created, oops, conceptualized in collaboration with a well known London neuropsychologist. (Czy mam dodać, że projekt ten stworzono, znaczy, wymyślono we współpracy ze znanym londyńskim neuropsychologiem).