Biznesmeni z Januszem Lewandowskim o gazie łupkowym, podatkach i polityce gospodarczej UE

Gospodarzami spotkania byli prezes BCC Marek Goliszewski oraz prezes Gdańskiej Fundacji Kształcenia Menadżerów prof. Wojciech Rybowski. Tematem przewodnim były zmiany w polityce gospodarczej Unii Europejskiej oraz ich znaczenie dla polskich firm w kontekście polskiej prezydencji i problemów strefy euro.

Unijne finanse i kłopoty strefy euro

– Pomimo całej unijnej biurokracji, wszyscy Europejczycy powinni uświadomić sobie co osiągnęli dzięki Wspólnocie. Wiele swobód, które wydają nam się oczywiste, jeszcze niedawno takimi nie były. Unia Europejska i strefa euro zostały wybudowane na dobrą pogodę. Teraz mamy burzliwe wydarzenia i uczymy się, jak przeprowadzać nie tylko akcje ratunkowe, ale też akcje zapobiegawcze. Przystępując do Unii Europejskiej mieliśmy jako kraj wiele obaw, podobnie zresztą jak i sama Unia. Okazało się jednak, że kłopoty są gdzie indziej, że zupełnie inna część Europy zaczęła zarażać pozostałe kraje – rozpoczął dyskusję w siedzibie Business Centre Club Janusz Lewandowski, komisarz UE ds. budżetu.

Zobacz: BCC bliskie spotkanie z... dzikiem

Pytany o możliwość ogłoszenia bankructwa Grecji, Janusz Lewandowski odpowiedział, że bankructwo europejskiego państwa nie jest na razie realne, ponieważ nie ma obecnie odpowiedniego mechanizmu włączenia w ten proces kapitału prywatnego, a – wręcz przeciwnie – jego zobowiązania są często socjalizowane, więc państwa biorą na siebie jeszcze większy ciężar. Dodał również, że w 2013 r. powstanie mechanizm stabilizujący strefę euro, a Bruksela będzie znacznie mocniej kontrolować sytuację budżetową poszczególnych krajów i koordynować politykę gospodarczą.

Janusz Lewandowski o Polskiej prezydencji

Zdaniem Janusza Lewandowskiego w rozpoczynającej się 1 lipca polskiej prezydencji w Unii Europejskiej może być więcej „programu obowiązkowego” niż zaplanowanego, a więc tego, co przyniesie samo życie, a nie to co Polska obierze sobie za priorytet.

– Z prezydencji Czechów i rozpoczętego wtedy kryzysu gazowego zrodził się nurt myślenia o bezpieczeństwie energetycznym, później nastąpił kryzys w strefie euro. Węgierska prezydencja otrzymała w spadku m.in. Fukushimę i Wiosnę Ludów w Afryce Północnej. Widząc jak to wszystko zmienia się z dnia na dzień, powinniśmy przygotować się przede wszystkim na nieprzewidziane okoliczności i zdarzenia. Polska prezydencja to będzie taki kapitan statku, który odpowiada za kurs, ale nie za stan morza – powiedział i dodał:

Zobacz: Członkowie Loży Bydgoskiej BCC bawili się w... stodole

– Oczekiwania w stosunku do polskiej prezydencji są bardzo duże. W UE jest ogromne zapotrzebowanie na stabilizację gospodarczą największego z nowych europejskich krajów. Jesteśmy świadkami przebudowy naszego wizerunku – Polska jest krzepiącą częścią Europy. Dlatego zależy mi, abyśmy poprzez przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej dali jakiś znak nadziei. Budujmy pozycję kraju, który jest źródłem dobrych wiadomości – bo gdzieś ono musi być – i odbudowujmy zaufanie do instytucji europejskich. Ta „misja optymizmu” powinna być motywem przewodnim polskiej prezydencji.

Zdaniem gościa BCC jednym z najważniejszych priorytetów jest kontynuacja działań na rzecz budowy jednolitego rynku – co jest także priorytetem dla firm. Pomimo takich problemów, jak obecne zagrożenia strefy euro czy kwestie ruchu granicznego – tam gdzie można – trzeba posuwać wszystko do przodu, aby „projekt Unia Europejska” nie rozleciał się.

Nowy budżet i ograniczanie narodowych deficytów

Korzystając z obecności wybitnego gościa, przedsiębiorcy pytali m.in. o to jak będzie wyglądał budżet UE i jak Bruksela reaguje na polski deficyt oraz dług publiczny; jaka jest perspektywa dla tak ważnej dla Polski polityki spójności; kiedy będzie możliwe wprowadzenie euro w Polsce, wreszcie – jak inne kraje członkowskie reagują na możliwość wydobywania gazu łupkowego i jak Bruksela postrzega dalszy rozwój Partnerstwa Wschodniego?

– Z usposobienia jestem antypodatkowcem, jednak pod koniec czerwca będę musiał przedstawić jedną lub dwie propozycje wzbogacenia tego, co napływa z budżetów państw członkowskich, by zwiększyć źródła finansowania UE. Jako osoba trzymająca się liberalnych poglądów, nie oczekuję oklasków, ale muszę coś zrobić, a nie jest to możliwe bez zaangażowania państw narodowych. Zdajemy sobie sprawę, że będą silni przeciwnicy, dlatego musimy znaleźć punkt wyjściowy do negocjacji, aby zniechęcić do poszukiwania alternatywy. Propozycja musi być i będzie bardzo sensowna i realistyczna. Zapowiedź unijnych finansów nastąpi 29 czerwca – można powiedzieć, że to taki niechciany prezent dla rozpoczynającej się polskiej prezydencji – odpowiedział Janusz Lewandowski.

– Polski plan zejścia z deficytem budżetowym poniżej 3 proc. jest ściśle monitorowany. Musimy ten deficyt ograniczyć, bo przyjęcie euro nam się opłaca – nawet jeżeli obecne nastawienie do strefy euro jest mocno ksenofobiczne. Słowacy nie chcą na przykład płacić za Greków, a najczęściej słyszane głosy to „zobaczcie ile już wydaliśmy na to Południe poprzez fundusze strukturalne, a teraz jeszcze musimy na nich płacić”. Dlatego konieczne są działania restrukturyzacyjne zarówno po stronie poszczególnych państw, jak i całej Wspólnoty. Myślę, że jeśli chodzi o ogólny reformatorski szlak w całej Unii, to będzie on przebiegał przez wydłużanie wieku emerytalnego, równanie go dla kobiet i mężczyzn oraz likwidację dziur w systemie emerytalnym, a nie zdawanie się na łaskę rynków finansowych.

Polityka spójności, bezpieczeństwo energetyczne i Partnerstwo Wschodnie

– Co do „spójności” to wyszła ona z mody, bo kosztuje. To, co tak naprawdę jest do obronienia, to pieniądze inwestycyjne. Moim zadaniem jest, aby wzrósł również budżet na Partnerstwo Wschodnie, by w UE myślano o naszych wschodnich sąsiadach, choć – na razie – większość wpatrzona jest w problemy południa Europy.

Zdaniem komisarza UE w nowym budżecie na lata 2014-2020nie zabraknie funduszy na budowę bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej, a zwłaszcza kanałów przesyłowych. Energetyka, obok antyterroryzmu i walki z zagrożeniami naturalnymi jest dziś w rozumieniu Brukseli jednym z najważniejszych filarów ogólnego bezpieczeństwa Europy.

Natomiast – w opinii Janusza Lewandowskiego – możliwość wydobywania gazu łupkowego w Polsce z pewnością zostanie oprotestowana. Przede wszystkim dlatego, że jest to technologia amerykańska i ponieważ inne kraje (np. Francja) również blokują u siebie jego wydobycie.