Bydgoszcz, ul. Jagiellońska 13. Kupcy byli dumni ze swojej "Resursy"

Pod zaborem pruskim, pod koniec XIX wieku, w Bydgoszczy działał już Teatr Miejski. Oprócz niego istniały inne sceny. Był to teatrzyk "Elysium" przy Al. Mickiewicza oraz teatr letni w ogrodzie Patzera przy ul. Św. Trójcy. W 1891 roku przy obecnej ul. Jagiellońskiej (Wilhelmstrasse), na odcinku od ul. Ks. St. Konarskiego do ul. 3 Maja, na posesji pod numerem 13, powstał teatrzyk "Concordia". W na pierwszym piętrze budynku była sala ze sceną, a w ogrodzie letnia scena. Wszystkie te teatrzyki miały charakter sezonowy, a na ich repertuar składały się na ogół tzw. lekkie sztuki.

To zdjęcie wykonano w sali na pierwszym piętrze w 1934 roku
(fot. ze zbiorów eugeniusza gliwińskiego)

W 1925 roku nieruchomość przy ul. Jagiellońskiej 13 nabyło Towarzystwo Kupców Bydgoskich. W budynku urządzono "Resursę Kupiecką". Czynna była restauracja z bufetem, sala na występy teatralne, koncerty, konferencje i zabawy taneczne. Latem dużą popularnością cieszył się ogród zabawowo-restauracyjny. Rajmund Kuczma, znany bydgoski historyk, w książce "Zieleń w dawnej Bydgoszczy" z 1995 roku pisze: "Niemniej ciekawym i stale uczęszczanym był ogród Resursy Kupieckiej przy ul. Jagiellońskiej 13. W tym ogrodzie była muszla koncertowa, długa altana i ogrodowa restauracja. Było miejsce do tańca, zawodów sportowych - zapasów. Ogród był pełen starych drzew, pozostałość po dawnym ogrodzie Zakonu Klarysek. W tym dużym ogrodzie, liczącym 1 hektar ziemi, rosło około 60 gatunków drzew i krzewów. Ogród ten w 1838 roku założył Wilhelm Kienitz".

Zaglądamy do sali teatralnej "Concordia"
(fot. ze zbiorów eugeniusza gliwińskiego)

W jaki sposób reklamowana była działalność "Resursy Kupieckiej" najlepiej pokazują prezentowane obok ogłoszenia. To w języku niemieckim pochodzi z 1928 roku. Zamieszczono je w wychodzącej w Bydgoszczy niemieckiej gazecie "Deutsche Rundschau". Informuje o nowym programie i zaprasza na "Wurstessen", czyli jedzenie kiełbasy. Jako zapraszający wymieniony jest gospodarz (der Wirt).
Z kolei drugie ogłoszenie pochodzi z 1937 roku z polskiej prasy.

Warto zaznaczyć, że na wspomnianym wcześniej odcinku ul. Jagiellońskiej, po lewej stronie "Resursy" pod numerem 11, było Miejskie Gimnazjum Kupieckie, którego dyrektorem był Józef Witek. Natomiast po prawej stronie, pod numerem 15 mieściły się zabudowania Garnizonowej Izby Chorych (szpital wojskowy). Kompleks szpitalny zajmował duży teren, na którym znajdowały się rożnej wielkości budynki.
Podczas okupacji w "Resursie" urządzono kasyno dla uprzywilejowanych Niemców, a szpital wojskowy służył rannym żołnierzom Wehrmachtu.

W pierwszych latach powojennych "Resursa Kupiecka" służyła ponownie mieszkańcom miasta. Urządzano w niej imprezy rozrywkowe oraz zabawy taneczne. Duża sala na piętrze służyła nowej władzy ludowej do pokazowych procesów politycznych nad żołnierzami niepodległościowego podziemia. W mieszczącym się obok szpitalu przebywali na rekonwalescencji ranni żołnierze polscy oraz radzieccy.
W 1948 roku nastąpiły zmiany. Szpital opuścili ostatni pacjenci. Jego budynek oraz "Resursę" przejęła Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Budynek główny szpitala adaptowano na siedzibę Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Budynki znajdujące się na terenie poszpitalnym zostały rozebrane. Ten sam los w 1970 roku spotkał "Resursę Kupiecką". Na terenie ogrodu kupieckiego powstał gmach szkoły partyjnej. Teren po rozebranym budynku "Resursy" posłużył częściowo na poszerzenie ulicy Jagiellońskiej w związku z budową ronda Jagiellonów.

Co zmieniło się przy ul. Jagiellońskiej po 1989 roku?

Dawny budynek gimnazjum, który był pod numerem 11, otrzymał nowy numer geodezyjny 9. Mieści się w nim Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Nauczycieli.

W części gmachu dawnej szkoły partyjnej pod numerem geodezyjnym 11 mieści się Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, a w drugiej części gmachu oraz w dawnej siedzibie Komitetu Wojewódzkiego pod numerami 13 i 15 znajduje się Collegium Medicum UMK.

***
Bywaliście Państwo w "Resursie Kupieckiej"? Na balu karnawalowym, koncercie czy przedstawieniu? A może bywaliście w ogrodzie za budynkiem? Czekamy na wspomnienia i zdjęcia.

Wiadomości z Bydgoszczy