Chór "Halka" z Bydgoszczy krzewi kulturę od 140 lat! Szykuje się do jubileuszu

"Halka" to najstarszy w Bydgoszczy chór męski, a zarazem jeden ze starszych istniejących do dzisiaj chórów amatorskich w kraju. Towarzystwo Śpiewu "Halka", bo właśnie taka jest jego pełna nazwa, powstało 3 marca 1883 roku. Wśród 12 członków-założycieli znaleźli się przeważnie samodzielni rzemieślnicy, m.in. mistrzowie krawieccy: Franciszek Witecki, Franciszek Kabaciński i Bolesław Dworkowski; mistrzowie szewscy: Kazimierz Goncerzewicz i Maksymilian Maudrych; kupcy: Hieronim Rogaliński i Ludwik Winnicki; ponadto nauczyciel Hipolit Jasiński, publicysta i wydawca gazet w Chełmnie i Toruniu Julian Prejs (występujący pod pseudonimem Sjerp-Polaczek) oraz Tomaszewski, Mężyński i Kujawski (imiona nieznane). Chór przez cały czas swojego istnienia związany jest ze środowiskiem bydgoskiego rzemiosła. Przez kilkadziesiąt lat głównym celem chóru było krzewienie polskiej pieśni w czasie zaborów, a potem w wyzwolonej ojczyźnie.

20 stycznia 1920 roku chórzyści "Halki", wraz z innymi chórami pod dyrekcją Franciszka Masłowskiego, powitali Wojsko Polskie wkraczające do Bydgoszczy. Zaśpiewali mu pieśń Feliksa Nowowiejskiego "Do broni".

W okresie międzywojennym chór prężnie rozwijał się i koncertował. Zyskiwał nie tylko kolejnych słuchaczy, ale również i członków. W swoim najlepszym okresie liczył ich aż 140.

31 lipca 1927 roku w Bydgoszczy odsłaniano pierwszy w Polsce pomnik Henryka Sienkiewicza, w obecności prezydenta RP Ignacego Mościckiego. "Halka" pod batutą Feliksa Nowowiejskiego uświetniała tę uroczystość.

Artyści zdobywali kolejne laury. W 1936 roku otrzymali Złotą Odznakę Honorową, przyznaną przez Zarząd Główny Zjednoczenia Polskich Zespołów Śpiewaczych i Muzycznych w Warszawie. Wręczono ją m.in. za działalność społeczno-patriotyczną.

Niestety, przerwała ją wojna. "Halka" wznowiła ją w marcu 1945 roku. Już w 1946 roku wzięła udział w Zjeździe Śpiewaczym, który odbywał się z okazji 600. urodzin Bydgoszczy. Kolejne lata, niestety, nie były zbyt dobre dla chóru. Chórzyści mieli kłopot z wykonywaniem swojej pracy, bo władze administracyjne bezpośrednio ingerowały między innymi w repertuar. Potem pojawiło się niebezpieczeństwo rozwiązania zespołu.

Wyjątkowy w historii "Halki" był rok 1983. Wówczas w gmachu Filharmonii Pomorskiej chór świętował 100-lecie swojej działalności.

Wielkimi krokami zbliża się jubileusz 140-lecia istnienia chóru "Halka", który przypadnie 3 marca 2023 roku.

- Już się do niego szykujemy. Mamy pomysły, jak będzie wyglądał, ale zobaczymy, czy uda nam się je wszystkie zrealizować. Wiosną przyszłego roku planujemy benefis z udziałem kilku zaprzyjaźnionych chórów, z którymi na przestrzeni lat mieliśmy przyjemność razem śpiewać na koncertach i różnego rodzaju wydarzeniach. Podobnie jak "Halka" to chóry z długą tradycją, które na przestrzeni lat również krzewiły polską kulturę. Marzy nam się, by wszystkie przyjęły nasze zaproszenie i uświetniły jubileusz. Podczas koncertu chcielibyśmy przedstawić jak najwięcej ciekawostek historycznych o "Halce". Bardzo wiele już wiemy, ale liczymy również na Czytelników "Pomorskiej", który należeli przed laty do chóru albo ich bliscy w nim śpiewali. Mamy nadzieję, że po lekturze artykułu o naszym jubileuszu, zechcą się podzielić swoimi wspomnieniami i zdjęciami - mówi Bogdan Markiewicz, prezes chóru "Halka".

Bogdan Łabęcki, wiceprezes "Halki", zdradza, że podczas jubileuszowego koncertu chórzyści zaśpiewają trzy wiersze poety Ludwika Sosnowskiego.

- To bardzo ciekawa postać, członek naszego chóru w latach 1905-1925. Z zawodu był blacharzem. To właśnie on położył blachę na dachu kościoła świętej Trójcy w Bydgoszczy. Był też członkiem Bydgoskiego Towarzystwa Wioślarskiego i współzałożycielem Domu Polskiego. Pan Ludwik miał wielki talent literacki. Spod jego pióra wyszło wiele pięknych wierszy, które pisał także na kolejne jubileusze "Halki". Podczas koncertu na 140-lecie istnienia naszego chóru chcemy wykonać trzy utwory Ludwika Sosnowskiego, m.in. "Na Sybir" i "Oj ta Magda". Przeglądając kroniki chóru znaleźliśmy rękopisy tych utworów. Muzykę do nich skomponował aktualny tenor "Halki" Sławomir Ciecierski. Dodam jeszcze, że Ludwik Sosnowski zmarł w 1943 roku. Został pochowany na cmentarzu Nowofarnym przy ulicy Artyleryjskiej. Jego marzeniem było, by chórzyści nad jego grobem zaśpiewali jego wiersze. Mamy nadzieję, że tak się w końcu stanie - opowiada Bogdan Łabęcki.

Wiosną przyszłego roku, podczas jubileuszowego koncertu, 10-lecie pracy artystycznej będzie obchodzić Kaja Potrzebska, dyrygentka "Halki".

- Obecnie w chórze śpiewa 12 panów. Najstarszy wiekiem i stażem jest pan Józef Wiśniewski - od 1960 roku w "Halce". Niestety, w tym roku pożegnaliśmy pana Mariana Majewskiego, który należał do chóru od 1958 roku. W naszych szeregach mamy też trzech osiemdziesięcioparolatków. To panowie: Stefan Kiełbasa, Józef Szews i Edward Filipiak. Cieszy nas, że w "Halce" śpiewali ojcowie z synami czy dziadkowie, synowie i wnukowie, którzy kontynuowali rodzinną tradycję - opowiada Kaja Potrzebska.

Każdego roku zespół koncertuje kilkanaście razy. Występuje w konkursach i przeglądach chóralnych organizowanych przez Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, którego jest członkiem. Próby chóru odbywają się raz w tygodniu, a gdy szykuje się do występu, to dwa razy w tygodniu. 29 października br. panowie z "Halki" wezmą udział w Wojewódzkim Konkursie o Puchar Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Tego samego dnia wystąpią na koncercie w Filharmonii Pomorskiej w Bydgoszczy z okazji 120-lecia ruchu śpiewactwa na ziemiach bydgoskich.

- W ramach działalności muzyczno-społecznej występujemy też w domach opieki, klubach seniorów czy domach dziennego pobytu, a także w Klubie AA na Osiedlu Leśnym - podsumowuje Kaja Potrzebska.

Są to krótkie koncerty chóru, a potem wspólny śpiew z publicznością przy akompaniamencie dwóch gitar. Ta forma spotkań z seniorami zyskała zespołowi wielu sympatyków, a pani dyrygent i chórzystom sprawia wiele satysfakcji. Repertuar zespołu stanowi głównie muzyka polska od renesansu do czasów współczesnych.

Śpiewali Państwo przed laty w chórze "Halka" ? A może Wasi ojcowie, dziadkowie, wujowie do niego należeli? Jak zapamiętali lata w "Halce"? Liczymy, że Czytelnicy "Albumu historycznego" nie zawiodą i zechcą się podzielić swoimi wspomnieniami oraz fotografiami z rodzinnych albumów. Kontaktować się można z prezesem Bogdanem Markiewiczem pod nr tel. 605 586 087. Można też wysłać maila pod adresem: [email protected]

Chórzyści "Halki" na przestrzeni lat. Zajrzyjcie do naszej galerii zdjęć