Decydują się losy europejskiego rolnictwa. Nasz region gra w niej pierwsze skrzypce

Dokument został przygotowany wspólnie przez marszałka Całbeckiego i eurodeputowaną (wybraną w ostatnich wyborach do Paramentu Europejskiego) Portugalkę Isildę Gomes. Opinia powstała po konsultacjach z ekspertami, ale również rolnikami o przedstawicielami związków producentów rolnych i organizacji konsumentów, w tym również z naszego regionu. Twórcy opinii postulują daleko idące zmiany w polityce rolnej Unii Europejskiej.

Dyskusja na temat stanowiska Europejskiego Komitetu Regionów odbędzie się podczas dwudniowego posiedzenia posiedzenia plenarnego EKR. Chodzi przede wszystkim o wypracowanie wspólnego stanowiska na temat zasad funkcjonowania wspólnej polityki rolnej po 2027 roku. Projekt Całbeckiego i Gomes wzywa m.in. do zmian pozwalających na ścisłą kontrolę tranzytu produktów rolnych z Ukrainy i ochronę europejskiego wspólnego rynku rolno-spożywczego.

„Istniejąca WPR nie zdołała osiągnąć swoich celów i nie uwzględniała kluczowych czynników, takich jak wojna w Ukrainie, spadek rentowności rolnictwa, niestabilność rynków, wzrost kosztów produkcji, w tym energii, oraz niezaspokojone oczekiwania rolników (których poziom dochodów pozostaje poniżej średniej z innych sektorów gospodarczych), mieszkańców obszarów wiejskich i konsumentów” – czytamy w projekcie.

Twórcy opinii postulują też weryfikację założeń europejskiego Zielonego Ładu w odniesieniu do rolnictwa. Chodzi o stworzenie narzędzi wsparcia rozwoju zrównoważonego rolnictwa i produkcji zdrowej żywności oraz wzmocnienie i promocję lokalnych systemów żywnościowych i krótkich łańcuchów dystrybucyjnych żywności. Wyraźnie zaznaczony został postulat ochrony europejskiego rolnictwa przed nadmierną konkurencją z zewnątrz.

„Niedopuszczalne jest jeszcze większe uzależnienie UE od zewnętrznych dostawców w zakresie nabywania lub produkcji żywności. Zwraca uwagę, że doprowadziłoby to do nadmiernego ryzyka szantażu politycznego lub gospodarczego, blokad uniemożliwiających fizyczny dostęp, nadmiernych wahań cen i destabilizacji społeczno-gospodarczej”.

Choć autorzy biorą pod uwagę przyszłe członkostwo Ukrainy w Unii, to jednak domagają się, aby zabezpieczone zostały interesy europejskich rolników. „Przyszła reforma WPR 2027+ powinna stanowić przygotowanie do przystąpienia Ukrainy i innych krajów kandydujących do UE, z należytym uwzględnieniem dobrostanu unijnych rolników oraz konieczności zwiększenia finansowania”.

W projekcie opinii pojawia się pomysł przeniesienia zasadniczych kompetencji w kreowaniu polityki rolnej na poziom województw.
Głosowanie i poprzedzająca je debata z udziałem unijnego komisarza ds. rolnictwa Janusza Wojciechowskiego odbędą się środę, w późnych godzinach popołudniowych. Europejski Komitet Regionów jest zgromadzeniem przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych ze wszystkich 27 państw członkowskich. Utworzona w 1994 r. po podpisaniu traktatu z Maastricht, jej misją jest angażowanie władz lokalnych i regionalnych w proces decyzyjny UE oraz informowanie ich o polityce UE. Parlament Europejski, Rada i Komisja Europejska konsultują się z Komitetem w dziedzinach polityki mających wpływ na regiony i miasta. Aby zasiadać w Europejskim Komitecie Regionów, wszyscy jego 329 członkowie i 329 zastępcy muszą posiadać mandat wyborczy lub ponosić odpowiedzialność polityczną przed wybranym zgromadzeniem w swoich regionach i miastach.