Gdy wynik mammografii jest zły, pacjentki unikają dalszych badań

Sobota, 4 czerwca. Mimo weekendu w Zakładzie Profilaktyki i Promocji Zdrowia oraz Parku Aktywnej Rehabilitacji i Sportu w bydgoskim Centrum Onkologii jest sporo osób, które postanowiły skorzystać z bogatej oferty w ramach akcji „Zdrowie naszych mam”.

- Dowiedziałam się, że można zrobić mammografię, więc jestem - mówi pani Anna. - Badam piersi przynajmniej od dekady, co dwa lata. Dotąd wyniki były dobre. Ufam, że i tym razem tak będzie.

W 2015 r. w ramach profilaktycznego programu raka piersi badania zrobiło ponad 56 tys. kobiet; na cytologię zdecydowało się 37,6 tys. pacjentek.

- Część kobiet, po otrzymaniu wyników mammografii i cytologii, wymaga dalszej diagnostyki. Niestety, te panie nie pojawiają się w naszej placówce. Wysyłamy listy - niekiedy po kilka do jednej osoby, a nawet zwracamy się o pomoc do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Nie ma nic gorszego niż pozostawienie niewyjaśnionego i niepotwierdzonego badania bez podjęcia dalszych kroków. Rozumiem niepokój pacjentek, ale „ucieczką” nie zmienimy sytuacji. Dlatego takie pacjentki muszą do nas wrócić - mówi dr n. med. Tomasz Mierzwa, szef ZPiPZ.

Monitorowanie wyników i jakości badań, jak również promocja zdrowia czy wysyłanie zaproszeń, były w minionej dekadzie realizowane przez centralne i wojewódzkie ośrodki koordynujące. Ich działalność była finansowana z Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych na lata 2006-15. Nowy program (2016-24), przyjęty przez rząd w listopadzie ubiegłego roku nie przewiduje dalszego funkcjonowania WOK-ów.

- Planowana jest kontynuacja działań związanych z edukacją społeczeństwa, kontrolą jakości wykonywanych badań oraz szkoleniami dla personelu realizującego programy profilaktyczne - informuje Milena Kruszewska, rzecznik prasowy ministerstwa zdrowia.

Od początku roku bydgoski ośrodek nie realizuje programu badań przesiewowych raka jelita grubego. Powód? Skończyły się pieniądze z NPZChN, a resort zdrowia zwlekał z ogłoszeniem konkursu na kolejne trzy lata. Zrobił to dopiero 3 czerwca.

- Czekaliśmy, pełni obaw - mówi kierownik ZPiPZ. - Termin nadsyłania ofert upływa 20 czerwca. Kryteria w tym konkursie są wyśrubowane.

W 2015 r. wykonano 1500 badań kolonoskopowych. - Ostatnie lata pokazały, że cieszą się one coraz większą popularnością. Jest to jeden z tych skrynin-gów, który ma nie dopuścić do wystąpienia nowotworu. Co u trzeciego badanego diagnozowane są polipy - dodaje dr Tomasz Mierzwa.

- Co roku w Polsce rak piersi wykrywany jest u prawie 16 tys. kobiet. Wśród chorób nowotworowych zajmuje pierwsze miejsce, drugie - na liście zgonów z powodu raka.
- Od 2005 r. realizowany jest program profilaktyki raka piersi (ze składek na NFZ). Z badań mammograficznych (bez skierowania) mogą korzystać kobiety w wieku 50-69 lat, raz na 2 lata. Ciągle groźny pozostaje rak szyjki macicy, choć w ostatniej dekadzie liczba zachorowań i zgonów spadła. Badania cytologiczne - w ramach programu - mogą wykonać kobiety w wieku 25-59 lat, raz na 3 lata.
- Rak jelita grubego jest w czołówce najczęściej występujących nowotworów u kobiet i mężczyzn.
- Sposobem na uniknięcie rozwoju raka jelita grubego są badania kolonoskopowe. W ramach programu profilaktycznego będą wykonywane (po rozstrzygnięciu konkursu, o czym piszemy obok), na zaproszenia, u osób w wieku 55-64 lata. Z badań skorzystają także pacjenci między 50 a 65 rokiem życia, niezależnie od wywiadu rodzinnego, oraz pacjenci w wieku 25-65 lat, w przypadku genetycznego obciążenia tym nowotworem.