Inowrocław. Wystawa "Damy Wyklęte" w Zakładzie Karnym w Inowrocławiu. Zdjęcia

Ars Sacra odcinek 1 - Pakość

Zakład Karny w Inowrocławiu to jednostka, której budynki zostały wybudowane w 1902 roku. Przez 120 lat swojego istnienia były one świadkami historii jaka rozgrywała się w Inowrocławiu. Nierzadko była to trudna i krwawa historia. Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczęło się ściganie osób uważanych za wrogów władzy ludowej. W latach 1945-1955 w Inowrocławiu znajdowało się jedno z najcięższych więzień dla kobiet z wyrokami powyżej 12 lat pozbawienia wolności. Trafiały do niego kobiety, które w czasie wojny działały w konspiracji, pracowały w ambasadach zachodnich państw, były spokrewnione z osobami poszukiwanymi przez Urząd Bezpieczeństwa.

Damy wyklęte przebywające w inowrocławskim więzieniu i sportretowane przez uczniów Liceum Sztuk Plastycznych we Włocławku to 9 kobiet: Irena Szajowska, Ruta Czaplińska, Maria Sobocińska, Maria Szelągowska, Wanda Minkiewicz, Zofia Łuszczkiewicz, Stanisława Rachwał, Janina Wasiłojć oraz Lidia Lwow. Kobiet w powojennym inowrocławskim więzieniu przebywało jednak znacznie więcej. Ostateczna ich liczba do dziś nie jest znana. Wiele z nich, mimo wysokich wyroków pozbawienia wolności, doczekało się wyjścia na wolność dzięki amnestiom, ale wiele z nich zmarło. Kobiety te przeszły okrutne śledztwo i otrzymały wyroki za walkę z władzą ludową.

Uczniowie Liceum Sztuk Plastycznych we Włocławku przedstawili na płótnie swoje wyobrażenie o kobietach antykomunistycznego podziemia. Jest to 9 obrazów – portretów kobiet, które przebywały w inowrocławskim więzieniu oraz w więzieniu w Fordonie. Adresatami wystawy byli funkcjonariusze pełniący służbę w Zakładzie Karnym w Inowrocławiu, a także wybrane grupy skazanych.

Prezentacja portretów opatrzona była obszernym komentarzem Magdaleny Basińskiej, asystenta prasowego Delegatury IPN w Bydgoszczy. Celem wystawy było ukazanie historii inowrocławskiego więzienia, która ciągle jest niedostatecznie znana nawet osobom na co dzień pełniącym w nim służbę. Wernisaż to również hołd oddany Niezłomnym Bohaterom powojennej Polski.
Jako, że Zakład Karny w Inowrocławiu jest działającą jednostka penitencjarną, w której wykonywane są kary pozbawienia wolności, a co za tym idzie jest miejscem szczególnie trudno dostępnym, wystawa nie mogła być przedstawiona szerszej publiczności.