Ireneusz Stachowiak: - 200 milionów złotych z Funduszu Wojewódzkiego trafiło już do mieszkańców regionu

Odebrał pan, nadany przez prezydenta Andrzeja Dudę Brązowy Krzyż Zasługi. Za co?
Jest to uhonorowanie wielu lat mojej pracy na rzecz ochrony środowiska. I wyraz uznania dla pracy i działalności całego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. Dla wszystkich pracowników, którzy bardzo sprawnie realizują prowadzone przez Fundusz programy. A jest ich coraz więcej. W ostatnich latach zmieniła się też specyfika tej pracy, mamy bardzo dużo programów dla beneficjentów indywidualnych co jest bardzo dużym wyzwaniem. Chodzi szczególnie o program „Czyste powietrze”. Tu, w ciągu ostatnich czterech lat podpisaliśmy prawie 25 tys. umów na kwotę ponad 400 mln zł. A to oznacza, że w województwie wymienimy ponad 23 tys. pieców tzw. kopciuchów. To duży sukces. Pod względem ilości złożonych wniosków w tym programie - na tysiąc mieszkańców, Kujawsko-Pomorskie zajmuje czwarte miejsce w kraju. Są oczywiście też inne programy. Takie, które wspierają Ochotnicze Straże Pożarne czy umożliwiają utylizację azbestu. Które dotyczą zwiększenia produkcji ciepła ze źródeł odnawialnych czy są adresowane do przedsiębiorców, przedsiębiorstw komunalnych i gmin. We wszystkich podpisujemy łącznie blisko 15 tys. umów rocznie.

Czym pan tłumaczy to rozszerzenie możliwości Funduszu?
To wynika głównie z naszej mocno zacieśnionej współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. To z tego źródła jako Fundusz Wojewódzki otrzymujemy teraz większość środków – przede wszystkim na dotacje dla mieszkańców regionu. Ale też wypłacamy dużo więcej środków beneficjentom, na realizację tych programów – tylko w 2021 roku trafiło do nich ponad 200 mln zł. Były to środki zarówno na pożyczki, jak i dotacje.

Coraz więcej programów, coraz więcej zainteresowanych nimi. Jak to przekłada się na pracę samego Funduszu w Toruniu?
W 2017 roku, na jednego pracownika przypadało 13 umów, dzisiaj – tych umów jest ponad 150. Także pracy mamy dużo, dużo więcej. Tylko w „Czystym powietrzu”, gdy program wystartował mieliśmy od 300 do 400 wniosków miesięcznie, w tej chwili – 1200. A w Funduszu pracuje 90 osób. Od każdego zatrudnionego wymagana jest przede wszystkim wiedza specjalistyczna, fachowa o danym programie, bo tu m.in. chodzi o merytoryczną ocenę wniosków, a potem o płatność. Wszystko wymaga precyzyjnej wiedzy, dlatego wydzieliliśmy specjalny dział obsługi beneficjentów fizycznych i oddzielny, dla samorządowych.

Ten wzrost zainteresowania świadczy też o dogodnych warunkach, jaki Fundusz proponuje beneficjentom…
To prawda. Spójrzmy na adresowany do właścicieli domów jednorodzinnych program „Czyste powietrze”. Tu, na wymianę źródła ogrzewania - jeżeli jest na paliwo stałe, na termomodernizację budynków, wymianę okien, drzwi i budowę fotowoltaiki można otrzymać maksymalnie do 69 tys. zł. W zależności od wysokości dochodów, w trzech progach: do 30 proc. do 60 proc. i do 90 proc. Jest to oczywiście dotacja bezzwrotna. Program – podobnie jak inne, jest cały czas mocno upraszczany. Teraz wdrożymy w nim tzw. szybkę ścieżkę. Będzie polegała na tym, że wykonawcom, którzy podpiszą umowę z danymi beneficjentami i złożą wniosek do „Czystego powietrza”, wypłacimy – w formie zaliczki, 50 proc. przyznanej dotacji. Ma być to zachęta dla beneficjentów i wsparcie dla przedsiębiorców na zakup potrzebnych materiałów, przed rozpoczęciem inwestycji. Przed nami kolejny nowy program - „Ciepłe mieszkanie", będzie adresowany do właścicieli lokali mieszkalnych, w budynkach wielorodzinnych.

Ostatnio uczestniczył pan w posiedzeniu prezydenckiej rady ds. ochrony środowiska, energii i zasobów naturalnych. Czego dotyczyła?
Podsumowaliśmy naszą pracę na rzecz ochrony środowiska, zarówno Narodowego Funduszu jak i Funduszów Wojewódzkich pod hasłem „Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość”. W 2023 roku przypada 30 rocznica powstania tych Funduszy Wojewódzkich a trzeba przyznać, że jest to system unikatowy, na skalę światową – system, który polega na tym, że przedsiębiorcy wnoszą opłaty za korzystanie ze środowiska, które potem my przeznaczamy na zadania z zakresu ochrony środowiska, na rzecz jego poprawy. To sprawdza się doskonale, w tym jesteśmy wzorem dla innych państw.

To jak przez te lata zmieniła się praca Funduszu?
Na początku, głównym wyzwaniem dla całego Funduszu Ochrony Środowiska była walka o poprawę gospodarki wodno-ściekowej. Wtedy finansowaliśmy głównie budowę kanalizacji ścieków, oczyszczalni ścieków czy rozbudowę sieci przydomowych oczyszczalni ścieków. Teraz, wyraźnie zmieniamy profil i walczymy o poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Ciekawostką jest to, że przez te wszystkie lata 2/3 środków, które do Funduszu Ochrony Środowiska wpłynęły pochodziło ze środków krajowych, czyli z opłat przedsiębiorców za korzystanie ze środowiska a tylko 1/3, ze środków Unii Europejskiej. To wyraźnie pokazuje, że od trzech dekad dbamy o nasze środowisko skutecznie, a środki europejskie ten proces wspomagają.

***
Dwa dni z solidną wiedzą - 20 paneli tematycznych, ponad 50 prelegentów: praktyków, naukowców, ekspertów w swojej dziedzinie, a do tego możliwość wymiany doświadczeń, dyskusji, rozwiązywania problemów i poznania nowatorskich rozwiązań - to wszystko podczas I Konferencji Samorządowej „Czas na regiON”.

Już teraz zapisz się na newsletter I Konferencji Samorządowej i bądź na bieżąco z najświeższymi informacjami, poznaj szczegółową agendę, tematy oraz prelegentów