Jak działała czerska poczta

Kiedyś listonosze jeździli na rowerach nie tylko w mieście, ale i między Czerskiem a innymi miejscowościami - na przykład z Czerska do Karsina czy Wiela. A o pracę wcale nie było łatwo
(fot. Archiwum)

Wówczas był jeszcze bez odprawy. Pierwszy rozkład odjazdów z odprawami sporządzono w 1870 r. Wtedy przesyłki zawożono do Karsina i Wiela. W 1910 r. urząd pocztowy był już urzędem II klasy z naczelnikiem, siedmioma asystentami, dziewięcioma listonoszami wiejskimi i 12 miejskimi.

Prawdopodobnie gmach urzędu mieścił się przy ul. Chojnickiej, w okolicy byłego zarządu łąk. Po I wojnie światowej urząd znajdował się już w obecnym gmachu przy ul. Dworcowej. Wybudowali go Niemcy. Na miejscu obecnych pomieszczeń gospodarczych znajdowało się zaplecze dla paczek, a teren podwórka był wybrukowany. W 1919 r. naczelnik Scherb zdał urząd w polskie ręce. Kolejno kierowali nim naczelnicy: Muzioł, Rydzkowski i Nowak (imiona nie są niestety znane). W tym czasie zwiększyła się liczba kursów pocztowych. Od roku 1919 do 1921 na trasie do Karsina i Wiela przewożono pocztę autobusem konnym. Później pocztę do Karsina, Wiela, Legbąda i Gotelpia pracownicy rozwozili rowerami. Oprócz tych kursów przez Czersk przejeżdżał pociąg paczkowy Berlin - Królewiec. Zatrzymywał się tylko na stacjach krzyżowych. Ładunek jego składał się z około 60 paczek zwykłych i 40 wartościowych. Do wykazu ładunku wpisywano tylko paczki wartościowe. Urząd był czynny do godz. 21. Do tego czasu doręczano telegramy i działała centrala. Natomiast służbę nocną wewnętrzną pełnili doręczyciele. Za każdą nockę otrzymywali po 60 groszy. Z uwagi na to, że podczas I wojny światowej sieć telekomunikacyjna nie uległa poważniejszym zniszczeniom, wzmógł się poważnie ruch telefoniczny i telegraficzny w ostatnich czterech latach. Przybyło ok. 43 abonamentów telefonicznych. Wzrosła liczba nadanych i doręczonych telegramów. W służbie pocztowej zanotowano też poważny postęp. Poczta przyjęła do przesłania poważną liczną listów poleconych i paczek, a szczególnie paczek żywnościowych.
Nie tak łatwo było dostać pracę. Mianowicie przez pół roku poddawano obserwacji rodzinę pracownika. Dopiero po tym czasie urzędnik mógł otrzymać etat. W pierwszej fazie II wojny światowej jako naczelnik pracował niemiecki oficer rezerwy, który zwolnił Polaków z pracy. Po zakończeniu działań wojennych organizacją urzędu zajął się naczelnik Zabrocki i doręczyciel Votrych. Ten ostatni był żywą historią urzędu. W służbie poczty przepracował 53,5 roku. Pracę rozpoczął w 1919 r., przez piętnaście lat doręczał przesyłki mieszkańcom wsi, a od 1934 r. - mieszkańcom Czerska. W czasie okupacji był nadal zatrudniony jako listonosz.

To jemu zawdzięcza życie wielu ludzi. Przez jego ręce przechodziły bowiem donosy do władz hitlerowskich - niektóre z nich niszczył, a innych ostrzegał przed represjami. Po II wojnie światowej przez wiele tygodni pieszo i rowerem docierał do oddalonej o 12 km Szlachty, skąd odbierał pocztę dla Czerska. Pomimo inwalidztwa obsługiwał półtora rejonu Czerska.