Ks. Józef Kutermak, kapelan bydgoskiej "Solidarności"
Bydgoska bazylika w czasach pierwszej "Solidarności", a przede wszystkim po wprowadzeniu stanu wojennego zyskała miano wyjątkowo opozycyjnej świątyni w mieście (obok kościoła o.o. Jezuitów). Wielka w tym zasługa ks. Józefa Kutermaka, który pracował w tej parafii.
"Kiedy w 1980 r. zrodziły się ruchy wolnościowe, ks. Józef Kutermak zaangażował się w to całym sercem. Nie wiem wszystkiego, bo wiele z tego co robił, to była "konspiracja". Na pewno był z tymi, którzy walczyli i cierpieli. Zwłaszcza z tymi, którzy w stanie wojennym potrzebowali pomocy.(...) Był dla władz niewygodnym kapelanem, bo za bardzo kochał więźniów. (...) Żądano więc jego zwolnienia. Ale on pozostał solidarny z tymi, którzy walczyli o wolność" - tak o ks. Józefie napisał dziesięć lat temu ks. Antoni Strycharz, w latach 80. proboszcz bazyliki.
Znali się z ks. Kutermakiem od czasu nauki w Krakowie. Razem byli w Małym Seminarium Duchownym Księży Misjonarzy, potem trafili do Wyższego Seminarium Duchownego na Kleparzu. Ks. Józef przyjął święcenia kapłańskie w 1959 r. Księża rozeszli się na kilkanaście lat, by później razem pełnić posługę w kościele pw. św. Wincentego a'Paulo w Bydgoszczy.
We wspomnieniach proboszcza ks. Józef jawi się jako ktoś, kto stale się spieszył. Podobno kiedyś wezwano go do umierającej. Chciał zdążyć, więc poszedł na skróty przez rondo w alejach Ossolińskich. Żył szybko. Za szybko. I zbyt wcześnie odszedł. Zmarł 23 stycznia 1996 r.
- W tym roku minęła dziesiąta rocznica śmierci ks. Kutermaka. 13 grudnia będziemy natomiast obchodzić ćwierćwiecze wprowadzenia stanu wojennego. Te rocznice stały się okazją, by utrwalić pamięć o tym wyjątkowym duchownym - mówi prof. Roman Kotzbach, b. opozycjonista. Z tym pomysłem pojawił się wiosną na zebraniu Stowarzyszenia Osób Internowanych i Represjonowanych w Stanie Wojennym "Przymierze". Projekt zyskał aprobatę.
Po latach ci, którzy byli wierni księdzu (i są nadal) pojawią się 2 września w bazylice. Przy wejściu do Kaplicy Akademickiej zostanie odsłonięta tablica poświęcona ks. Józefowi Kutermakowi, kapelanowi "Solidarności". Uroczystość poprzedzi msza św., którą poprowadzi biskup Jan Tyrawa. Początek, godz. 18.00.
