KRUS. Jak ustala się wysokość emerytury rolniczej? Jak jest obliczana?

Obecnie na emeryturę rolniczą może przejść kobieta, która ukończyła 60 lat i mężczyzna po skończeniu 65. roku życia. Drugim warunkiem jest 25 lat pracy (a tym samym płacenia składek w KRUS). W miesiącu, kiedy osiągamy wskazany wiek, należy złożyć wniosek w KRUS.

Co miesiąc świadczenie emerytalne z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego otrzymuje ok. 900 tys. osób w całym kraju. Według danych KRUS za III kwartał 2018 roku było to dokładnie 911 022 (łącznie z emeryturami finansowanymi z FER, a wypłaconymi przez MON, MSWiA, MS).

Wysokość emerytury zależy od liczby lat, przez jakie płaciliśmy składki. Wysokość samych składek zależy od wielkości gospodarstwa, jakie prowadzi rolnik. Nie można płacić wyższych składek postanawiając, że chce się mieć wyższą emeryturę.

Od 1 października 2017 roku (po ustawowej zmianie wieku emerytalnego) zniesiono wcześniejszą emeryturę rolniczą, mogą z niej jednak skorzystać ci gospodarze, którzy do 31 grudnia 2017 r. spełnili wszystkie 3 warunki:

• osiągnęli wiek 55 lat w przypadku kobiet albo 60 lat w odniesieniu do mężczyzn,
• podlegali ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat,
• zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej.

Od 1 marca 2019 najniższa podstawowa emerytura rolnicza wynosi (po waloryzacji 1 marca 2019) 938 zł 97 gr, jednak z urzędu podwyższono ją do 1.100,00 zł brutto, czyli do kwoty najniższej emerytury pracowniczej. Kwoty dodatków/świadczeń przysługujących do emerytur oraz rent i wynoszą od 1 marca 2019:

• dodatek pielęgnacyjny – 222 zł 01 gr,
• dodatek dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji – 333 zł 02 gr,
• dodatek kombatancki – 222 zł 01 gr,
• dodatek za tajne nauczanie – 222 zł 01 gr,
• dodatek kompensacyjny – 33 zł 30 gr,
• dodatek dla sieroty zupełnej – 417 zł 27 gr,
• ryczałt energetyczny – 171 zł 41 gr,
• świadczenie pieniężne przysługujące byłym żołnierzom górnikom – max 222 zł 01 gr,
• świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR – max 222 zł 01 gr.

Emerytura rolnicza (podobnie jak renta rolnicza) składa się z 2 części: składkowej i uzupełniającej. Wypłacana jest ich suma. Dla każdej z tych części ustala się wskaźnik wymiaru. Cóż to takiego? "Ustalona dla emerytury/renty liczba wyrażająca stały stosunek świadczenia emerytalno-rentowego (części składkowej/uzupełniającej) do emerytury podstawowej, z zaokrągleniem do drugiego miejsca po przecinku", podaje na swojej stronie KRUS.

Część składkową ustala się, przyjmując po 1% emerytury podstawowej (938,97 zł od 1.03.2019 r. do 29.02.2020 r.) za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. KRUS wymienia - do liczby tych lat dolicza się m.in. liczbę lat:

• podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od dnia 1 stycznia 1983 r. do dnia 31 grudnia 1990 r. – po 1% emerytury podstawowej za każdy rok (więcej niż 1% w przypadku opłacenia rocznej składki wyższej niż 120% przeciętnej emerytury podstawowej w danym roku),
• prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie w okresie od dnia 1 lipca 1977 r. do dnia 31 grudnia 1982 r., za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników – po 1% emerytury podstawowej za każdy rok,
• podlegania innemu ubezpieczeniu (o ile z tego tytułu ubezpieczonemu nie przyznano emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów), które przelicza się w wymiarze półtorakrotnym.

Okresów, o których mowa w ostatnim punkcie nie uwzględnia się przy ustalaniu wysokości emerytury rolniczej (również emerytury tzw. „wcześniejszej”) osobom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. Zmiana ta została wprowadzona ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych i obowiązuje od 8 stycznia 2009 r.

Polecamy też: Emerytura z KRUS i ZUS - czy można pobierać jednocześnie? Od czego zależy jej wysokość?

Część uzupełniająca wynosi 95% emerytury podstawowej, jeżeli liczba lat przyjęta do ustalenia części składkowej jest mniejsza od 20. Za każdy pełny rok powyżej 20 lat przyjęty do części składkowej obniża się część uzupełniającą o 0,5% emerytury podstawowej. Omawiana część emerytury nie może wynosić mniej niż 85% emerytury podstawowej, a suma części składkowej i części uzupełniającej nie może być niższa od emerytury podstawowej.

"Wyjątek stanowiła sytuacja, gdy rolnik nabywał prawo do emerytury rolniczej tzw. „wcześniejszej”. Wtedy część uzupełniającą zmniejszano o 5% emerytury podstawowej za każdy pełny rok dzielący uprawnionego od powszechnego wieku emerytalnego. Następnie tak ustalona część uzupełniająca jest zwiększana o 5% emerytury podstawowej po upływie każdego pełnego roku dzielącego uprawnionego od wieku emerytalnego".

Jak wspominaliśmy, od 1 marca 2019 wysokość emerytury podwyższono do kwoty 1.100,00 zł. Nie stosuje się tego podwyższenia do:

• emerytur rolniczych tzw. wcześniejszych,
• świadczeń, których wypłata została zawieszona w związku z prowadzeniem działalności rolniczej lub osiąganiem przychodów z tytułu zatrudnienia,
• emerytury i renty z ubezpieczenia pobieranej w zbiegu z emeryturą lub rentą z innego ubezpieczenia społecznego (dotyczy również pobierania jednocześnie emerytur z ZUS i KRUS), jeżeli suma tych świadczeń przekracza kwotę najniższej emerytury, z wyjątkiem renty rodzinnej wypłacanej w zbiegu z rentą socjalną,
• emerytur i rent wypłacanych w wysokości pro-rata.

Kwota podwyżki do 1.100,00 zł stanowi odrębną część świadczenia i nie jest doliczana ani do części składkowej, ani do części uzupełniającej.

Przykład ze strony KRUS:
Rolniczka, ur. 1.08.1958 r., zgłosiła wniosek o emeryturę rolniczą w marcu 2019 r. Zainteresowana udowodniła następujące okresy ubezpieczenia:

• od 2.08.1974 r. do 30.06.1977 r. – praca w gospodarstwie rolnym rodziców – w przypadku wnioskodawczyni okres ten nie ma wpływu na wysokość emerytury rolniczej (jest jedynie uwzględniany przy ustalaniu prawa do tego świadczenia),
• od 1.07.1977 r. do 31.12.1982 r. – praca w gospodarstwie rolnym teściów – z uwagi na brak potwierdzenia opłacenia przez teściów składek w ww. okresie, nie ma on wpływu na wysokość emerytury rolniczej wnioskodawczyni (zostanie uwzględniony przy ustalaniu prawa do tego świadczenia),
• od 1.01.1983 r. do 31.08.2000 r. – okres zatrudnienia poza rolnictwem; w przypadku wnioskodawczyni (urodzona po 31 grudnia 1948 r.) okres ten nie ma wpływu na wysokość emerytury rolniczej (i nie jest uwzględniany przy ustalaniu prawa do tego świadczenia),
• od 1.03.2001 r. do 28.02.2019 r. – okres pracy we własnym gospodarstwie rolnym – 18 lat (okres liczony wg wskaźnika 1% emerytury podstawowej – 18%). Zainteresowana spełniła warunki do uzyskania emerytury rolniczej, gdyż osiągnęła wiek emerytalny 60 lat oraz posiada wymagany okres rolniczego ubezpieczenia emerytalno-rentowego, tj. co najmniej 25 lat.
• Wysokość części składkowej: 18% x 938,97 zł (kwota emerytury podstawowej obowiązująca od 1.03.2019 r. do 29.02.2020 r.) = 169,01 zł.

Liczba pełnych lat przyjętych do ustalenia części składkowej wynosi 18, zatem części uzupełniającej (95% emerytury podstawowej) nie zmniejsza się.

Wysokość części uzupełniającej: 95% x 938,97 zł (kwota emerytury podstawowej obowiązująca od 1.03.2019 r. do 29.02.2020 r.)= 892,02 zł.

Wysokość emerytury rolniczej wynosi 169,01 zł + 892,02 zł = 1.061,03 zł brutto (łączna wysokość części składkowej i części uzupełniającej). Ponieważ emerytura jest niższa od 1.100,00 zł, zostanie podwyższona do 1.100,00 zł.

Źródło: KRUS
_____________________________
Agro Pomorska odcinek 61,