Kto musi się sam rozliczyć z urzędem skarbowym, a kogo rozliczy ZUS? Eksperci odpowiadają na pytania

Na pytania dotyczące PIT-ów dla seniorów i ulg we zeznaniach rocznych odpowiadają Joanna Cyranowska, naczelnik Wydziału Wypłaty Emerytur i Rent oddziału ZUS w Bydgoszczy oraz Krzysztof Kaszewski, naczelnik Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy.

Otrzymałem z ZUS PIT-11A. Czy muszę się rozliczyć z fiskusem?
ZUS wystawił PIT-11A, jeśli otrzymywał Pan emeryturę przez cały rok i z rozliczenia emerytury wynika kwota nadpłaty.
Może Pan samodzielnie złożyć zeznanie za ubiegły rok do swojego urzędu skarbowego. Jeśli Pan tego nie zrobi, to w usłudze Twój e-PIT zostanie przygotowane zeznanie PIT-37 i automatycznie zaakceptowane 30 kwietnia 2024 roku. Automatyczna akceptacja oznacza, że jest Pan rozliczony i nie musi podejmować dodatkowych działań. Proszę pamiętać, że aby skorzystać z ulg podatkowych, np. ulgi rehabilitacyjnej, musi Pan złożyć zeznanie samodzielnie.

Czy z PIT 40A trzeba się rozliczać?
Jeśli otrzymaliśmy z ZUS-u PIT 40-A, to oznacza, że zostaliśmy rozliczeni z urzędem skarbowym i nie musimy podejmować żadnych dodatkowych czynności, o ile nie posiadamy innych dochodów i nie korzystamy z odliczeń. Natomiast jeśli chcemy skorzystać z ulg i odliczeń albo rozliczyć swoje dochody wspólnie z małżonkiem, to należy samodzielnie wypełnić PIT-37 lub PIT-36 i złożyć go w urzędzie skarbowym do 30 kwietnia.

Z mojego zeznania wychodzi nadpłata. Kiedy ją otrzymam?
Zwrot nadpłaty otrzymamy w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania - jeżeli złożyliśmy je w formie dokumentu papierowego, 45 dni od dnia złożenia zeznania - jeżeli złożyliśmy je w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem usługi Twój e-PIT lub przez e-Deklaracje.
Pamiętajmy, że aby otrzymać zwrot nadpłaty na rachunek bankowy, musi on być zgłoszony w urzędzie skarbowym. Jeśli tego dotąd nie zrobiliśmy, możemy złożyć zgłoszenie aktualizacyjne na druku ZAP-3. W przeciwnym razie otrzymamy zwrot nadpłaty przekazem pocztowym.

Jak ściągnąć z PUE PIT?
PIT z ZUS-u można pobrać samodzielnie przez internet, logując się na swoje konto na PUE ZUS. Jest dostępny w zakładce ”Świadczeniobiorca”.

Czy mogę rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko i skorzystać z ulgi na dziecko, jeśli samotnie je wychowuję, a syn posiada orzeczenie o niepełnosprawności, pobiera zasiłek pielęgnacyjny, skończył w ubiegłym roku 25 lat, studiuje i zarobił z umowy zlecenia ponad 20 tysięcy złotych?
W sytuacji otrzymywania zasiłku pielęgnacyjnego przez pełnoletnie dziecko nie ma znaczenia wysokość uzyskanego przez nie dochodu. Może też Pani rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko mając na utrzymaniu dziecko pełnoletnie otrzymujące zasiłek pielęgnacyjny.

Co mam zrobić, jeśli nadal nie otrzymałem PIT z ZUS-u?
ZUS zakończył już wysyłkę wszystkich formularzy PIT. Do końca lutego powinny trafić do wszystkich osób, które w ubiegłym roku chociaż raz pobrały świadczenie z ZUS-u. W oczekiwaniu na przesyłkę listową może Pani taką deklarację pobrać i wydrukować ze swojego profilu na Platformie Usług Elektronicznych. W szczególnych, uzasadnionych losowo, okolicznościach ZUSmoże wydać świadczeniobiorcy duplikat deklaracji PIT wcześniej, przed dostarczeniem jej standardową drogą pocztową. Duplikat można otrzymać w każdej placówce ZUS.

W połowie roku, w czerwcu, uzyskałem orzeczenie o niepełnosprawności, które obowiązuje od tej daty. W kwietniu natomiast kupiłem aparat słuchowy. Czy mogę skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej?
Może Pan odliczyć tylko te wydatki, które poniósł Pan od daty uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności. Jednak jeżeli z orzeczenia wynika, że niepełnosprawność powstała przed zakupem aparatu słuchowego, ma Pan prawo do odliczenia.

Ojciec zmarł w styczniu, a dostałem ojca PIT 11A. Co mam teraz z nim zrobić?
Nie ma Pan obowiązku rozliczania podatku za zmarłego ojca. Jeśli małżonka zmarłego żyje, to może wykorzystać ten PIT do wspólnego rozliczenia dochodów za 2023 rok.

Jestem osobą niepełnosprawną i przyjmuję leki zalecone przez lekarza. Nie wszystkie są związane z moją niepełnosprawnością (mam niepełnosprawność ruchową). Przyjmuję też leki na serce i inne schorzenia. Czy mogę odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej wszystkie wydatki na leki?
Tak. Może Pan odliczyć wydatki na wszystkie leki, które przepisał lekarz specjalista. Również te, które nie są związane ze schorzeniem, na które posiada Pan orzeczenie o niepełnosprawności. Proszę pamiętać, że odlicza Pan kwotę, która jest różnicą pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł.
Na przykład: jeżeli w styczniu 2023 roku wydał Pan na leki 150zł, to odliczeniu za ten miesiąc podlega kwota 50 zł.

Czy na PIT-11A za 2023 rok jest wliczona trzynasta i czternasta emerytura?
Tak. W 2023 roku od dodatkowych rocznych świadczeń pieniężnych, czyli 13. i 14. emerytury została pobrana zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 12 proc. Te pieniądze zostaną zwrócone świadczeniobiorcom ZUS-u przez urząd skarbowy. Zwrot nadpłaconego podatku otrzymają osoby, których emerytura czy renta nie przekroczyła 2500 zł brutto, a osiągnięte w roku 2023 dochody nie przekroczyły 30 000 zł. Tym świadczeniobiorcom ZUS wysłał PIT 11 A.

Jestem osobą niepełnosprawną. Mamy z żoną samochód osobowy. W dowodzie rejestracyjnym wpisana jest tylko żona. Czy mogę skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej i odliczyć wydatki na ten samochód?
Może Pan odliczyć wydatki na samochód do wysokości maksymalnej 2280 zł. Może Pan skorzystać z ulgi, jeśli samochód należy do majątku wspólnego mimo, że w dowodzie rejestracyjnym jest wymieniony tylko jeden z małżonków.

Jak otrzymać PIT za zmarłą osobę emerytkę? ZUS sam nie przysłał.
PIT po zmarłym małżonku, małżonce wysyłany jest tylko na wniosek. Jeżeli chcemy wspólnie rozliczyć się ze zmarłym, to należy pisemnie lub osobiście wystąpić do ZUS-u o wydanie PIT.

Chcę skorzystać z ulgi dla krwiodawców. Ile mogę sobie odliczyć za 2023 rok?
Ulga przysługuje w wysokości iloczynu kwoty rekompensaty określonej przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 Ustawy o publicznej służbie krwi i litrów oddanej krwi lub jej składników. Najmniejszy problem z wyliczeniem kwoty darowizny posiadają darczyńcy krwi - dla nich 1 litr krwi da 130 zł odliczenia za 2023 rok.

Otrzymałam z ZUS-u PIT 11 A z rozliczeniem dochodu z emerytury za 2023 rok. Od 3 lat jestem wdową. Nie pobieram żadnych dodatków ani ulg, oprócz z ZUS-u waloryzacji i dodatkowej emerytury. Czy jestem zobowiązana wypełnić i wysłać do urzędu skarbowego w Żninie PIT-37?
Nie musi Pani nic robić. Jeśli nie ma pani żadnych innych dodatkowych dochodów, to urząd skarbowy 30 kwietnia sam panią rozliczy elektronicznie.

Dojeżdżam do pracy pociągiem. Czy w zeznaniu rocznym w rubryce „koszty uzyskania przychodów” mogę wpisać faktyczne wydatki na bilety?
Tak. Może Pani wpisać faktyczne wydatki na bilety, jeśli są wyższe niż zryczałtowane, roczne koszty uzyskania przychodów z pracy. Proszę pamiętać, aby zachować imienne bilety okresowe. W zeznaniu rocznym może Pani odliczyć albo koszty zryczałtowane albo faktycznie poniesione. Nie może ich Pani zsumować.

Pracuję w firmie, która zatrudnia powyżej 20 pracowników. Od kwietnia do listopada 2023 roku byłam na L-4, a potem do stycznia 2024 roku na świadczeniu rehabilitacyjnym. Od pracodawcy dostałam już PIT. Czy mogę go już rozliczać? Czy z ZUS-u też będzie PIT i muszę się wstrzymać?
Jeśli to pracodawca wypłacał Pani zasiłek chorobowy, a potem świadczenie rehabilitacyjne (a tak na pewno było, bo zatrudnia powyżej 20 osób), to żadnego PIT-u z ZUS-u Pani już nie otrzyma.

W jaki sposób w usłudze Twój e-PIT podatnik może otrzymać zwrot niewykorzystanej ulgi na dzieci w przypadku, gdy kwota ulgi jest większa od należnego u podatnika podatku?
Aby otrzymać taki dodatkowy zwrot, wystarczy, że w sekcji Ulgi i odliczenia -> Ulga na dzieci, dodatkowy zwrot lub informacje o uldze dla rodzin 4 plus zaznaczymy dodatkową opcję: Chcę skorzystać z dodatkowego zwrotu z tytułu niewykorzystanej ulgi na dzieci. Dodatkowa kwota do zwrotu z ulgi na dzieci zostanie wypełniona automatycznie. Zatwierdzenie danych spowoduje wyświetlenie informacji o wysokości kwoty dodatkowego zwrotu z tytułu niewykorzystanej ulgi na dzieci i uwzględnienie jej w zeznaniu.

W 2023 roku poniosłem wydatki na termomodernizację budynku, który został wybudowany w latach 90-tych. Własność budynku uzyskałem dopiero w styczniu 2024 roku. Czy mogę odliczyć ulgę termomodernizacyjną?
Tak, ponieważ na dzień odliczenia ulgi (czyli dzień złożenia zeznania za rok 2023) będzie Pan właścicielem budynku mieszkalnego.