Chełmno, historyczna stolica ziemi chełmińskiej, to perła krzyżackiego budownictwa gotyckiego. Największe wrażenie robią średniowieczne kościoły – zachowało się ich sześć

Najważniejszą świątynią Chełmna jest dawna fara, dziś kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP. Trójnawową budowlę wzniesiono w latach 1280–1320. Zbudowano tylko północną wieżę, południową pozostawiając niedokończoną. Kościół odnawiano fragmentami w XVII w., zaś pod koniec XIX stulecia wzmocniono wiekowe mury, zwłaszcza najwyższą kondygnację wieży. Wnętrze zdobią gotyckie figury apostołów i cenne malowidła ścienne. Są tu także relikwie św. Walentego

Kościół św. Jakuba i Marcina w Chełmnie był dawnej świątynią franciszkańską (kasata zakonu w 1806 r.). To budowla trójnawowa wznoszona od końca XIII do pierwszej ćwierci XIV w. Kościół zwany jest także Gimnazjalnym, bowiem od 1866 r. był świątynią szkolną. W latach 1908-1910 przeszedł generalny remont

Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła w Chełmnie najeżał do dominikanów. Jego budowa rozpoczęła się w czwartej ćwierci XIII w. w formie dwunawowej, zaś w XV stuleciu przebudowany na trójnawowy. W XVIII w. otrzymał pewne cechy barokowe. W neogotyckiej kruchcie zachowały się fragmenty wcześniejszej budowli z lat 1240- 50, późnoromańskiej