Majątek za pobyt w domu pomocy społecznej? Gminy przytakują, szefowie DPS mają obawy

Ministerstwo pracy chce zmienić zasady płacenia za pobyt w domu pomocy społecznej. Proponuje, by pensjonariusze, którzy mają dom, mieszkanie, zgromadzone oszczędności, z własnego majątku płacili 100 proc. kosztów pobytu w placówce. Do ich dyspozycji mogłoby zostać 20 tys. zł.

Miesięczne koszty utrzymania w DPS w województwie wynoszą od 2700 do 3300 zł. Dziś rzadko który pensjonariusz, sam lub wspólnie z rodziną, płaci pełną kwotę.
Zasada jest taka, że podopieczny płaci 70 proc. swoich dochodów (lub mniej, jeśli przewyższa to miesięczny koszt utrzymania, ale to zdarza się niezmiernie rzadko), a resztę powinni dopłacić najbliżsi. Z reguły stać ich na niewielką kwotę, więc koszty obciążają gminę.

Czytaj: Emeryt zapłaci własnym majątkiem za opiekę w domu spokojnej starości

- U nas średnio rodzina dopłaca 300 zł miesięcznie - mówi Agnieszka Szulc, dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mogilnie. - To oznacza, że z budżetu gminy musimy dopłacać ponad 50 tys. zł miesięcznie, czyli 600 tys. zł rocznie - wylicza. To duże pieniądze. Tyle, ile wydają na dodatki mieszkaniowe. W placówkach jest 25 osób, 5 innych czeka w kolejce. - Nie mamy pieniędzy - przyznaje dyrektor. - Zazwyczaj umieszczamy w DPS pod koniec roku, albo gdy ktoś umrze.
W naszym województwie na koniec lutego we wszystkich domach pomocy społecznej dla dorosłych były wolne 54 miejsca, a 226 osób czekało w kolejce. Część czeka, bo nie jest to sprawa tak pilna, a im zależy na konkretnej placówce.

Bydgoszcz dopłaca do każdego dorosłego mieszkańca umieszczonego w miejskiej placówce 1870 zł miesięcznie, a poza miastem - 2250. To pokazuje, jak niewielką część opłat ponoszą podopieczni. W ubiegłym roku miejski budżet kosztowało to ponad 12 mln złotych.

- Są starsze osoby, które przepisują majątek na rodziną, a później państwo musi się o nich martwić - wskazuje Szulc. - Pomysł ministerstwa to rozsądne rozwiązanie, ale muszą być dobrze skonstruowane przepisy.

Pani dyrektor widzi to tak: Kto przejmie majątek osoby najbliższej bierze na siebie ciężar pokrycia kosztów umieszczenia tej osoby w placówce. Rata powinna być ustalona ze względu na wartość majątku. A jak go nie stać na płacenie, sprzedaje nieruchomość, pieniądze idą do depozytu DPS i placówka potrąca sobie co miesiąc koszty.

- Słuszny pomysł, jestem za - przytakuje Ewa Taper, zastępca dyrektora MOPS w Bydgoszczy. - Jest wiele osób samotnych, które czekają na miejsce, a dysponują majątkiem. Jeśli zapiszą go komuś, a trafią do domu pomocy, obdarowany powinien mieć obowiązek na dom płacić.

Ale wśród szefów domów pomocy społecznej entuzjazmu nie ma. Obawiają się, że ich placówkom ten pomysł nie wyjdzie na zdrowie. Z jednej strony są kolejki oczekujących, z drugiej - wolne miejsca. Tego kiedyś nie było.

- To niekoniecznie poprawi naszą sytuację - uważa Maria Licznerska, dyrektor DPS w Inowrocławiu. - Nasze społeczeństwo nie jest zamożne. Już teraz, gdy rodzina ma nam płacić, zatrzymuje krewnego w domu. W ubiegłym roku nie mieliśmy pełnego obłożenia, teraz też są wolne miejsca.

Do tego domu trafiają osoby coraz starsze, u schyłku życia, z wieloma zaniedbanymi chorobami. Rzadko która płaci pełne koszty utrzymania, czyli prawie 3 tys. zł miesięcznie.
- Wolne miejsca w domu to dla niego upadek, a podniesienie opłat może się dobrze placówkom nie przysłużyć - uważa Czesław Dalewski, dyrektor DPS w Podobowicach. Dom należy do najtańszych w województwie (koszt utrzymania to ok. 2700 zł miesięcznie), a tylko jedna osoba sama w 100 procentach finansuje pobyt. Ma na tyle wysoką emeryturę.

Dyrektor uważa, że gdyby ministerstwo chciało swój pomysł wprowadzić w życie, to przy obowiązującym standardzie powinny być tez domy wyższej kategorii, na "cztery gwiazdki" - Wtedy, jeśli płacę całość, to wybieram - uważa. - Ale to chyba przyszłość.