Kluski z makiem

Składniki:
• mąka pszenna
• jajka
• woda surowa, zimna
• sól
• mak
• mleko
• masło
• miód
• rodzynki, orzechy włoskie, skórka pomarańczowa

Wykonanie:
Mąkę ok ½ kg połączyć z 2 jajkami i wodą (tyle, aby się składniki połączyły) ,zagnieść ciasto, aby powstała elastyczna, miękka masa. Utworzyć z ciasta wałek o średnicy ok.10cm i pokroić go w szerz na kilka części, aby powstały grube krążki o walcowatym kształcie. Każdy krążek rozwałkować wałkiem do ciasta na stolnicy na dosyć cienki placek, podsypując mąką.

Placki kroimy w paski o szerokości 5-6 cm, które układamy jeden na drugim. Ułożone w stosik paski przekroić na pół, złożyć ponownie w stosik i kroić całość w szerz na niezbyt szerokie paseczki ok.3-5 mn. Przesypywać mąką pszenną, paski, aby się nie sklejały. Pokrojone kluski rozłożyć na stolnicy, aby się nie sklejały. Nie wszystkie kluski z przygotowanej porcji używamy do sporządzenia produktu – z masą makową mieszamy kluski w ilości nam potrzebnej.

Zagotować surową, zimna wodę . Dodać sól w momencie wrzenia wody. Na wrzącą wodę wrzucić kluski i gotować ok. 10 min, aby nie były za miękkie. Po ugotowaniu dodać zimną wodę do gotujących klusek, aby je zahartować. Wypłukać dwukrotnie zimną wodą. Mak ok. ½ kg, przepłukać zalać ½ litrem wrzącego mleka i gotować przez pół godziny do1 godziny na małym ogniu.

Doglądać, aby się nie przypalił. Mak odsączyć, zemleć 2-3 razy w maszynce „na małych oczkach” (używając sitka o najmniejszych oczkach). W rondlu o grubym dnie rozpuścić ok. 2 łyżek masła. ½ szklanki miodu, garść posiekanych orzechów, garść rodzynek, pół szklanki pokrojonej drobno skórki pomarańczowej oraz zmielony mak. Wszystko smażyć ok. 15 minut, mieszając aby masa się nie przypaliła, a składniki dobrze połączyły. Gotową masę przestudzić. Kluski wymieszać z przestudzoną masą makową, zachowując odpowiednią proporcję, aby masy makowej nie było ani za dużo, ani za mało.

Elżbieta Pińska, Koło Gospodyń Wiejskich w Bronisławiu, gmina Dobre (powiat radziejowski)

Kujawskie pierniki z ziemniakami

Składniki:
• ziemniaki z własnej uprawy
• miód z lokalnej pasieki
• masło – najczęściej lokalna firma Lacpol z Piotrkowa Kujawskiego lub innych firm, kiedyś stosowano masło własnej roboty z mleka z własnego gospodarstwa. Najlepsze właściwości i walory smakowe posiada masło własnej produkcji. Obecnie się go nie
wyrabia, tylko stosuje kupione (najlepiej od lokalnych, mniejszych i sprawdzonych producentów, aby zachować walory smakowe pierników).
• cukier, cynamon, kakao, soda – kupione w sklepie
• jajko z własnej hodowli kur
• mąka z lokalnego młyna w Dobrym – mąka z młyna jest sprawdzona, pochodzi z
przemiału ziarna zbóż uprawianych na żyznych czarnoziemach kujawskich. Wypieki z
tej mąki mają pożądaną konsystencję
• lukier: cukier puder (kupiony w sklepie)+woda

Wykonanie:
Kilka ziemniaków (4-5) które zostały z obiadu rozgnieść na gorąco tłuczkiem. Miód - około 250 ml (szklanka) wlać do garnka, podgrzać do rozpuszczenia, dodać ¾ szklanki cukru – mieszać, aby się nie skrystalizowało. Gdy cukier się rozpuści dodać ¾ kostki masła, rozgniecione ziemniaki i utrzeć na gładką masę. Pozostawić do wystygnięcia.

Przesiać przez sitko ½ kg mąki oraz przyprawy sypkie (1 łyżka kakao i łyżeczka cynamonu, 1 łyżeczka sody). Po wystygnięciu dodać mąkę, cynamon, kakao, sodę oraz 1 jajko. Ciasto wyrobić, zagnieść i rozwałkować. Z rozwałkowanego placka wycinać foremką ciastka. Nagrzać piekarnik do około 180 stopni, wycięte ciastka ułożyć na blasze na papierze do pieczenia, wstawić do nagrzanego piekarnika i piec ok. 10 minut. Przygotować lukier rozpuszczając cukier puder w gotującej wodzie, tak aby lukier nie był za rzadki. Ciepłe pierniki polukrować.

Koło Gospodyń Wiejskich w Bronisławiu, gmina Dobre (powiat radziejowski)

Wigilijna zupa z suszonych śliwek

Składniki:
• suszone śliwki węgierki, w całości razem z pestką – kiedyś suszono w całości
w brytfance na długiej słomie, dzisiaj kupowane w sklepie
• woda zimna, surowa
• goździki, sól, cukier – kupowane w sklepie, cukier kiedyś pochodził z cukrowni
w Dobrem jako ekwiwalent za odstawione buraki cukrowe
• śmietana, mąka pszenna – kiedyś z własnego gospodarstwa (z własnego mleka
i ziarna), teraz śmietana czasami kupowana w sklepie, czasami od sąsiadów

Wykonanie:

Suszone śliwki ok. 20 dag opłukać, zalać surową, zimną wodą w tym samym garnku, w którym będą się gotować. Woda musi zakryć śliwki, ok. ¾ pojemności garnka. Owoce moczyć przez noc. Rano w tej samej wodzie, w której owoce się moczyły gotujemy śliwki, dodając kilka goździków (pamiętać o tym, aby nie dodawać za dużo, gdyż zupa będzie za bardzo aromatyczna i niesmaczna), soli do smaku. Pogotować.

Kiedy śliwki zmiękną wywar zaprawić śmietaną z mąką pszenną (ok. 150 ml śmietany i 1,5 łyżki mąki). Doprawić do smaku cukrem - ok. 1-1,5 łyżki. Zagotować. Podawać gorącą z pszennymi kluskami– krajanką (krótkie, trochę grubsze niż do rosołu
paski).

Anna Patyk, Koło Gospodyń Wiejskich w Bronisławiu, gmina Dobre (powiat radziejowski)

Kujawskie pierogi z kapustą i grzybami

Składniki:
Ciasto:
* 0,5 kg mąki pszennej
* 2 jaja całe (małe)
* 1 szklanka wody gotującej (wrzątek)
* sól
* niewielka ilość oleju (dolewana do wody podczas gotowania pierogów)
Farsz:
* 1 kg kapusty kiszonej
* 80 dag grzybów leśnych świeżych albo 3-4 dag grzybów suszonych
* 2 średnie cebule
* 2-3 jaja
* sól, pieprz, olej
* masło do pokraszenia gotowych, ciepłych pierogów

Wykonanie:

Przygotowanie ciasta:
Mąkę wysypać na stolnicę, zrobić dołek, wsypać sól i rozbite jaja. Dolewać gorącą wodę. Za pomocą noża połączyć produkty. Zagnieść lekko ciasto (ręcznie). Ciasto przełożyć do miski wysypanej mąką, przykryć ściereczką i odstawić na 1 godzinę.

Przygotowanie farszu:
Jeżeli mamy suszone grzyby, namaczamy je w letniej wodzie około 2-3 godziny. Grzyby i kapustę kiszoną gotujemy do miękkości. Następnie przepuszczamy przez maszynkę o drobnych oczkach lub drobno siekamy nożem. Cebulę obieramy i kroimy w kostkę, szklimy na oleju. Dodajemy kapustę i grzyby. Wbijamy jajka, doprawiamy całość solą i pieprzem do smaku. Chwilę trzymamy na patelni lub w rondlu na małym ogniu, dobrze mieszamy. Pozostawiamy do ostudzenia.

Ciasto wyjąć na stolnicę, podzielić na 4 części. Wałkujemy pierwszą część, trzy pozostałe przykrywamy miską, aby nie obeschły. Rozwałkować dość cienko ciasto, wykrawać foremką krążki. Na środek krążka nałożyć łyżeczką nadzienie (farsz). Krążek składamy na pół, zlepiamy dokładnie brzegi, uważając, żeby nadzienie nie dostało się między brzegi, bo pierogi wówczas łatwo pękają i rozgotowują się. Zlepione pierogi układamy na desce posypanej mąką. Przykrywamy czystą ściereczką, żeby nie obeschły.

Zagotować osoloną wodę w dużym garnku. Wrzucamy pierogi partiami, do wrzącej wody, od razu mieszamy, aby nie przywarły do dna, ani nie skleiły się ze sobą. Przykrywamy. Gdy pierogi wypłyną na wierzch, odkryć garnek i gotować 3 minuty. Wybierać łyżką cedzakową na półmisek, polewać masłem.

Danuta Jaskólska, Kaniewo, gmina Boniewo (powiat aleksandrowski)