Małżeństwa jednopłciowe zgodne z Konstytucją
Do tej pory jednym z głównych argumentów przeciw legalizacji małżeństw jednopłciowych w Polsce był artykuł 18 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, który mówi, że "małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej".
Właśnie na ten przepis powołał się Urząd Stanu Cywilnego w Warszawie, gdy odmawiał uznania Jakubowi i Dawidowi zarejestrowania aktu małżeństwa zawartego na Maderze. Para od takiej decyzji odwołała się do wojewody mazowieckiego, który podtrzymał jednak decyzję USC.
Mężczyźni jednak nie ustępowali i zgłosili skargę do Sądu Administracyjnego w Warszawie. Rozprawa odbyła się w styczniu tego roku. Wyrok dla dwójki także nie był szczęśliwy, zapowiedzieli oni jednak odwołanie do NSA. Zanim to zrobili, Wojewódzki Sąd Administracyjny przysłał małżeństwu uzasadnienie orzeczenia.
Jakub i Dawid oraz "Kampania Przeciw Homofobii" uznały je za przełomowe w kontekście małżeństw jednopłciowych, głównie ze względu na to, że:
- Po pierwsze Sąd stwierdził, że treść art. 18 Konstytucji nie jest przeszkodą do transkrypcji zagranicznego aktu małżeńskiego.
- Po drugie uznał, że artykuł ten nie zabrania ustawodawcy, by ten zinstytucjonalizował ustawą status związków jednopłciowych.
Treść uzasadnienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego:
"Zgodnie z art. 18 Konstytucji RP małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo pozostają pod opieką i ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem Sądu zgodzić można się ze Skarżącymi, iż z powyższej zasady konstytucyjnej wynika nie tyle konstytucyjne rozumienie instytucji małżeństwa, co gwarancja objęcia szczególną ochroną i opieką państwa instytucji małżeństwa, ale tylko w założeniu, że chodzi o związek mężczyzny i kobiety. Z tego względu treść art. 18 Konstytucji nie mogłaby stanowić samoistnej przeszkody do dokonania transkrypcji zagranicznego aktu małżeństwa, gdyby w porządku krajowym instytucja małżeństwa jako związku osób tej samej płci była przewidziana. Powyższy przepis nie zabrania przy tym ustawodawcy, by ten mocą ustaw zwykłych zinstytucjonalizował status związków jednopłciowych lub też różnopłciowych, które z sobie wiadomych przyczyn nie chcą zawrzeć małżeństwa w jego tradycyjnym rozumieniu."
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt IV SA/Wa 2618/18)
Uzasadnienie sądu nic nie zmienia?
Na uzasadnienie z mniejszym entuzjazmem reaguje adwokatka Anna Mazurczak ze stowarzyszenia Miłość Nie Wyklucza i Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego. W jej opinii wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jeszcze niewiele zmienia.
- Sąd stwierdził jedynie, że na przeszkodzie transkrypcji - zarejestrowaniu zagranicznego aktu małżeństwa - nie stoi art.18 Konstytucji, tylko kodeks rodzinny i opiekuńczy. Dodatkowo nie można zapominać, że wyrok jest nieprawomocny - komentuje uzasadnienie wyroku Mazurczak. Jak dodaje - Sam wyrok dotyczy wyłącznie tego, czy zawarte za granicą małżeństwo można zarejestrować w Polsce. To samo w sobie nie ma skutków prawnych.
Adwokatka podkreśla, że to nie pierwszy raz, kiedy sąd stwierdza, że art. 18 nie stoi na przeszkodzie instytucjonalizacji związków osób tej samej płci.
- Już kiedyś NSA uznał, że art. 18 Konstytucji nie wyklucza uznania za rodzinę nieformalnych związków partnerskich, także osób tej samej płci. Sąd Najwyższy z kolei stwierdził, że art. 18 nie stoi na przeszkodzie uznaniu przepisów, które udzielają ochrony związkom jednopłciowym - twierdzi Anna Mazurczak.
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
Czy Katowice nadają się do mieszkania? Panel dyskusyjny DZ
Gala Plebiscytu Sportowiec Roku woj. śląskiego
