Liście wielu gatunków begonii są tak kolorowe i piękne, że z powodzeniem zastępują kwiaty. Nie sprawiają większych kłopotów i przez wiele lat można je uprawiać w mieszkaniach.
Rodzaj Begonia obejmuje około tysiąca gatunków, które pochodzą z tropikalnych rejonów Afryki, Azji i Ameryki. Wśród nich są gatunki jednoroczne, byliny oraz krzewy i pnącza. W naszych mieszkaniach uprawiamy kilkanaście gatunków i odmian begonii doniczkowych o ozdobnych liściach i niepozornych kwiatach.
Królewska roślina
Najpopularniejsza w Polsce jest begonia królewska, tworząca krótkie i grube pędy oraz różnobarwne, długie do 30 cm liście. Nowe odmiany mają liście pokarbowane, a nawet zwinięte ślimakowato.
Popularna jest też begonia Massona, o nieco mniejszych liściach w różnych odcieniach zieleni, brodawkowatych i pokrytych włoskami. Begonia Bowera ma liście tak duże jak begonia królewska, ale sama roślina jest niższa i bardziej zwarta. Jej odmiana Tiger ma ciemnozielone liście pokryte jasnozielonymi plamkami.
Bardzo ozdobna jest begonia liściasta dorastająca do 1 m wysokości i tworząca przewieszające się pędy z niewielkimi listkami. Ten gatunek można do woli ciąć i formować.
Okazale wyglądają też begonie rącznikolistna i barszczolistna, ale najwyższa jest begonia plamista, dorastająca do 2,5 m wysokości. Rosłym półkrzewem jest też begonia koralowa o wąskich, długich liściach z białymi plamkami i koralowoczerwonych kwiatach.
Ozdoba balkonu
Półcienisty, a nawet całkowicie zacieniony balkon wspaniale ozdobią begonie bulwiaste. Rośliny sadzimy do głębokich skrzynek wypełnionych ziemią z torfem. W wiszących doniczkach pięknie wyglądają begonie bulwiaste z serii "Tenella" (o mniejszych kwiatach) i "Illumination" (o kwiatach większych). Begonie bulwiaste, zgodnie z nazwą, tworzą bulwy, które jesienią można wyjąć ze skrzynek i po obcięciu pędów przechować przez zimę w pojemnikach z torfem.
Natomiast begonia stale kwitnąca to roślina jednoroczna. Posadzona w maju obficie kwitnie do jesieni. W sprzedaży są w tym roku nowe jej odmiany oraz mieszańce międzygatunkowe, które mają takie kwiatki jak begonie stale kwitnące, a liście - jak begonia bulwiasta. Nadają się także na miejsca słoneczne, dorastają do 30-40 cm.
Nie za dużo światła!
Dla begonii musimy wybrać stanowisko półcieniste albo jasne, ale nie w bezpośrednich promieniach słońca. Trzeba uważać, żeby roślinom nie było za ciemno - tworzą wtedy wybujałe jasne pędy i drobne, słabo wybarwione liście.
Najlepsza temperatura zimą to 15-20 st. C. Jeśli jest im za zimno - zrzucają liście. Z wyjątkiem _Begonii dregeri, _którą trzeba trzymać raczej na sucho, begonie lubią wilgotne podłoże. Latem należy je podlewać obficie, zimą - umiarkowanie. Podczas podlewania nie można moczyć liści i pędów, ponieważ kończy się to chorobą grzybową. Do podlewania używamy miękką wodę o temperaturze pokojowej.
Begonie nie mogą być narażone na przeciągi oraz spaliny gazowe. Lubią wilgotne powietrze, ale nie wolno ich spryskiwać. W okresie wegetacji musimy raz na 2-3 tygodnie dokarmiać je nawozami mineralnymi.
Młode okazy przesadzamy w marcu do podłoża uniwersalnego z niewielką domieszką torfu. Podłoże powinno mieć odczyn lekko kwaśny. Podczas przesadzania trzeba uważać, żeby nie uszkodzić kruchych pędów i liści.
Ponieważ begonia koralowa i plamista często tracą dolne liście, lepiej jest wiosną przyciąć ich pędy tuż przy ziemi.
Kłopoty z begoniami:
- Mączysty biały nalot na liściach i pędach - mączniak prawdziwy. Rośliny opryskujemy kilkakrotnie co 10-14 dni Saprolem, Baymatem lub Nimrodem.
- Ciemnobrązowe, gnijące plamy z nalotem pleśni - szara pleśń. Rośliny opryskujemy do 10-14 dni Euparenem, Rovralem, Baymatem, Teldorem lub Sumileksem.
- Brunatne, gnijące plamy na pędach, roślina zamiera - czarna zgnilizna podstawy pędu. Chore rośliny podlewamy Topsinem.
- Zielone owady na pędach - mszyce. Rośliny opryskujemy preparatem Pirimor, Confidor lub Aztec.
- Na liściach drobne srebrzyste plamki, na dolnej stronie liści pajęczynka - przędziorki. Zwalczamy je Danitolem lub Talstarem.
Rozmnażanie begonii:
- Z sadzonek liściowych lub pędowych, wiosną lub latem. Nacięte liście kładziemy na wilgotnym piasku i przyciskamy drobnymi kamyczkami. Pojemnik osłaniamy folią. Sadzonki pędowe powinny mieć 1-2 liście. Ukorzeniamy je w wilgotnym piasku lub w wodzie.
- Z nasion - siewki nie zawsze powtarzają cechy rośliny matecznej. Nasiona wysiewamy w podłożu torfowo-piaskowym i nie przykrywamy ich. Pojemnik przykrywamy szybą. Po kilkunastu dniach nasiona kiełkują. Wtedy podłoże i siewki spryskujemy (nie wolno podlewać). Gdy siewki osiągną 3 mm wysokości, musimy je przepikować.
Nakrapiane, paskowane
Malwa
Begonie łatwo rozpoznać - liście są asymetryczne, ponieważ nerw główny biegnie ukośnie. Stąd polska nazwa roślin - ukośnice.