Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Na drogach w Polsce ma być bezpiecznej. Ale na razie nic na to nie wskazuje

Zobacz wideo: Wysokie mandaty dla kierowców na drodze S5 pod Bydgoszczą

Przygotowany przez Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego wskazuje ograniczenie liczby ofiar śmiertelnych w 2030 roku do 1455, zaś ciężko rannych do 5317. Generalnie, zarówno w wersji odnoszącej się do naszego regionu, jak też do całego kraju, chodzi o zmniejszenie do 2030 liczby ofiar o 50 proc. w stosunku do stanu obecnego. Założenia programu w naszym regionie mają zostać przyjęte przez Kujawsko-Pomorską Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w piątek (20 maja).

Krajowa Rada BRD powołuje się na doświadczenia państw o najwyższym poziomie bezpieczeństwa drogowego, a te wskazują, iż możliwe jest znaczne zmniejszenie liczby zdarzeń, a w szczególności najcięższych ich skutków. Taka sytuacja jest potwierdzeniem podstawowych założeń Wizji Zero, filozofii zakładającej, iż w perspektywie długofalowej nikt nie powinien ponosić ciężkich obrażeń ani ginąć w wypadkach drogowych. Warunkiem przyjęcia takiego podejścia jest jednak całkowita zmiana optyki postrzegania problemu zagrożeń w ruchu drogowym.

Cele przyjęte w Narodowym Programie BRD 2021-2030, zgodnie z założeniami autorów oraz wszystkich interesariuszy bezpieczeństwa ruchu drogowego w kraju, stanowią zatem jedynie etap w realizacji dalekosiężnej wizji polegającej na całkowitym wyeliminowaniu ofiar ciężko poszkodowanych w wyniku wypadków na polskich drogach.

Nowoczesne, systemowe podejście do bezpieczeństwa ruchu drogowego za kluczowe uznaje dwa założenia. Po pierwsze - człowiek jest istotą omylną i popełnia błędy, a po drugie - wytrzymałość człowieka na energię powstającą podczas wypadku jest ograniczona i to właśnie te ograniczenia powinny być podstawowym kryterium projektowania systemu oraz wyznacznikiem dla działań prewencyjnych.

Krajowa Rada pisze, iż zarządzający systemem BRD, świadomi ludzkich ograniczeń - w tym biomechanicznych oraz skłonności do popełniania błędów - winni dopuszczać do użytku tylko te rozwiązania, które są w stanie ochronić zdrowie i życie człowieka, gdy popełniając błąd znajdzie się on w sytuacji zagrożenia. Obowiązkiem użytkowników dróg jest przestrzeganie prawa, zaś odpowiedzialność za dopuszczenie i wprowadzenie rozwiązań kompromisowych powinna spoczywać na zarządzających systemem. Kompleksowe podejście do zarządzania bezpieczeństwem drogowym jest warunkiem efektywności podejmowanych działań.

- Co prawda założeń co do poprzednich lat nie udało się wypełnić, a zatem można mieć wątpliwości, czy uda się także te, ale trzeba sobie wyznaczać cele i konsekwentnie dążyć do ich wypełnienia – mówi Marek Staszczyk, sekretarz Kujawsko-Pomorskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Toruniu.

Jak wyjaśnia nam Marek Staszczyk – założenia służące określeniu ambitnych celów poprawy BRD (bezpieczeństwa ruchu drogowego) oparte są na analizach z poprzednich lat oraz na obiektywnych czynnikach wpływających na BRD – na stanie dróg, samochodów oraz rozwiązań prawnych. Wszystkie czynniki poprawiają się. Ten ostatni to zwłaszcza wprowadzenie od 1 czerwca 2021 roku większych praw dla pieszych na oznakowanych przejściach oraz od 1 stycznia tego roku wprowadzenie zdecydowanie wyższych mandatów za wykroczenia drogowe.

- Tyle, że z najświeższych statystyk policyjnych wynika, że ani wprowadzenie większych praw dla pieszych, ani podwyższenie mandatów nie wpłynęło na poprawę bezpieczeństwa. Można odnieść wrażenie, że wręcz odwrotnie. Być może na pogorszenie statystyk wpłynęło większe natężenie ruchu, na które jakiś wpływ może mieć także duża liczba uchodźców wojennych z Ukrainy. Może też na zachowania uczestników ruchu drogowego wpłynęła frustracja spowodowana sytuacją społeczną, inflacją i drożyzną – komentuje Staszczyk.

Z policyjnych statystyk wynika, iż w ostatnich 10 latach (do 2021 roku) na kujawsko-pomorskich drogach zginęły 1692 osoby, a 10 tys. 954 zostały ranne. Najbardziej tragiczne były lata 2012 (219 zabitych, 1487 rannych) i 2019 (211 zabitych i 966 rannych).

• W 2021 roku na drogach regionu wydarzyło się 790 wypadków, zginęło 121 osób, 860 zostało rannych.
• W 2020 odnotowano 826 wypadków, 133 ofiary śmiertelne, 859 rannych.
• W 2019 roku: 934 wypadki, 211 ofiar śmiertelnych, 966 rannych.
• W 2018 roku: 958 wypadków, 170 zabitych, 1021 rannych.
• W 2017 roku: 942 wypadki, 151 zabitych, 1069 rannych
• W 2016 roku: 1014 wypadków, 178 ofiar śmiertelnych, 1094 rannych.
• W 2015 roku: 1002 wypadki, 151 ofiar śmiertelnych, 1126 rannych.
• W 2014 roku: 1044 wypadków, 179 zabitych, 1114 rannych.
• W 2013 roku: 1178 wypadków, 179 zabitych, 1358 rannych.
• W 2012 roku: 1317 wypadków, 219 zabitych, 1487 rannych.

- Najczęstszą przyczyną wypadków powodowanych przez kierowców są – i to nie zmienia się od lat - niedostosowanie prędkości do warunków panujących na drodze oraz wymuszenie pierwszeństwa przejazdu. W przypadku pieszych jest to wejście przed rozpędzony pojazd – wyjaśnia mł. insp. Maciej Zdunowski, naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy.