Spis treści
Początki obchodów – lata 20. i 30. XX wieku
11 listopada został oficjalnie uznany za Święto Niepodległości dopiero w 1937 roku, ale już wcześniej w latach 20. i 30. XX wieku podejmowano starania, by nadać mu odpowiednią rangę. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, Polska, wyniszczona przez zabory i wojny, szukała sposobów na zjednoczenie różnych regionów, tradycji i narodów. Obchody tego dnia miały pomóc w budowaniu tożsamości narodowej, przypominając Polakom o trudnej walce o suwerenność.
W latach 20. i 30. obchodzono 11 listopada przede wszystkim jako dzień symboliczny dla państwa, łączący w sobie pamięć o Józefie Piłsudskim oraz Armii Polskiej.
Obchody w dwudziestoleciu międzywojennym miały bardzo oficjalny charakter. Na ulicach polskich miast organizowano liczne parady wojskowe, a w kościołach odprawiano uroczyste nabożeństwa w intencji ojczyzny. 11 listopada był dniem, w którym polskie społeczeństwo miało okazję do manifestacji swojej narodowej dumy. W Warszawie najważniejszym punktem obchodów była defilada wojskowa, którą odbierał Józef Piłsudski. Brały w niej udział wszystkie formacje wojskowe, a także delegacje szkolne, harcerze i organizacje społeczne.
Warto podkreślić, że mimo braku pełnej oficjalności, bo dzień ten stał się świętem państwowym dopiero w 1937 roku, już wcześniej obchodzono go z wielką pompą. Lata 30. to również czas, kiedy rosnąca w siłę ideologia narodowa zyskiwała coraz większy wpływ na sposób obchodzenia świąt państwowych. Centralne miejsce w tych uroczystościach zajmowała postać marszałka Piłsudskiego.
Zmiany po II wojnie światowej – PRL
W okresie PRL obchody Święta Niepodległości zostały zlikwidowane przez władze komunistyczne. Dzień 11 listopada, kojarzony z Piłsudskim i II Rzeczpospolitą, nie pasował do nowej narracji historycznej, w której dominował mit Armii Czerwonej jako wyzwolicieli Polski spod okupacji hitlerowskiej. Zamiast Święta Niepodległości, w PRL obchodzono Narodowe Święto Odrodzenia Polski, przypadające na 22 lipca, czyli datę ogłoszenia Manifestu PKWN z 1944 roku.
Obchody 11 listopada odbywały się jednak nieoficjalnie, często w formie opozycyjnych manifestacji, zwłaszcza od lat 70. XX wieku. Stały się one symbolem walki o suwerenność, wolność i demokrację w czasach komunistycznej dominacji. Kościół katolicki, który odgrywał kluczową rolę w opozycji wobec władz PRL, regularnie organizował tego dnia msze za ojczyznę, w których uczestniczyli działacze opozycyjni.
Powrót Święta Niepodległości po 1989 roku
Po upadku komunizmu w 1989 roku, Święto Niepodległości wróciło na stałe do kalendarza narodowego. Zyskało status jednego z najważniejszych świąt państwowych, a jego obchody zaczęły odbywać się z nową energią i rozmachem. Centralnym punktem obchodów w Warszawie stała się uroczystość pod Grobem Nieznanego Żołnierza, gdzie co roku prezydent, premier, przedstawiciele rządu i armii składają wieńce, upamiętniając poległych w walce o wolność.
W XXI wieku obchody Święta Niepodległości nabrały różnorodnych form. Obok oficjalnych uroczystości państwowych, które obejmują defilady wojskowe, przemówienia i składanie wieńców, pojawiły się także mniej formalne sposoby świętowania. W wielu miastach organizowane są marsze, biegi niepodległości, koncerty patriotyczne czy rekonstrukcje historyczne, mające przybliżyć młodszym pokoleniom wydarzenia sprzed ponad stu lat.
Jesteś świadkiem ciekawego wydarzenia? Skontaktuj się z nami! Wyślij informację, zdjęcia lub film na adres: [email protected]
