Parchanie. Tu przed wojną miał posiadłość gen. Władysław Sikorski

Skromnie prezentujący się dworek generała - stan sprzed 10 lat. Tu właśnie ma powstać muzeum pamięci W. Sikorskiego.
(fot. ZP)

Parchanie w gminie Dąbrowa Biskupia (pow. inowrocławski) to stara wieś, uważana za jeden z bardziej znaczących grodów na Kujawach w X i XI w. Pierwsze wzmianki o niej, jako własności biskupów kujawskich pojawiają się ok. roku 1055. Pochowanych jest tu kilku tych wysokich dostojników kościelnych. Jednak dziś wieś kojarzy się głównie z postacią wielkiego męża stanu.

W latach międzywojennych w Parchaniu często bywał generał Władysław Sikorski, premier rządu RP na emigracji i Naczelny Wódz Sił Zbrojnych. Na mocy ustawy o osadnictwie wojskowym kupił w tym zakątku Kujaw niewielki majątek, składający się z małego dworku, przyległego parku i gospodarstwa rolnego, czyli tzw. rządcówkę.

Generał, po przeniesieniu w roku 1925 w stan spoczynku i poświęceniu się pisarstwie w zakresie historii i teorii wojskowej pomieszkiwał w Parchaniu przez długie okresy w latach 1923-1939, odpoczywając po trudach życia politycznego. Tu, na Kujawach w 1936 r. odbył się głośny ślub jego córki Zofii z por. Stanisławem Leśniowskim. Do dziś jeszcze żyją w Parchaniu i okolicy osoby, które pamiętają wizyty generała. Generał zginął w 1943 r. podczas katastrofy lotniczej w Gibraltarze. IPN, na podstawie zebranych dowodów, nie zdołał ustalić przyczyn katastrofy. To do dziś wielka zagadka.

W parchańskiej Szkole Podstawowej mieści się otwarta w 1984 r. Izba Pamięci im. Gen. Władysława Sikorskiego. Warto dodać, że parchańska izba jest w zasadzie jedynym polskim minimuzeum poświęconym tej postaci. Jej kustoszem jest mgr Barbara Maria Kwiatkowska, dyrektor SP w Parchaniu.
W izbie możemy obejrzeć wiele pamiątek związanych z bytnością Władysława Sikorskiego w jego kujawskiej posiadłości: sprzęty domowe, zdjęcia, obrazy, dokumenty. Są tam też mundury żołnierzy generała, stare książki jego autorstwa, pisma polonijne. W centrum Parchania znajduje się głaz z tablicą pamiątkową, odsłoniętą w 1981 r., a więc w setną rocznicę urodzin b. premiera. Liczba eksponatów sukcesywnie się powiększa, ale niewielka powierzchnia izby nie pozwala na ich stałą prezentację.

Od wielu lat czynione są starania o urządzenie w dworku parchańskim muzeum z prawdziwego zdarzenia. Głośno upomniał się o to w 2011 r. komitet organizacyjny obchodów 130. rocznicy urodzin wielkiego męża stanu, stwierdzając, że "konieczne jest trwałe upamiętnienie postaci generała poprzez przejęcie i zagospodarowania dworku w Parchaniu, który był jego własnością i w którym mieszkał z rodziną w latach 1923-1939". (Problemem, który stoi na przeszkodzie urzeczywistnienia tego pomysłu jest konieczność zapewnienia mieszkań lokatorom zamieszkałym w dworku).

Kilka lat temu powstała koncepcja zagospodarowania dworku wraz z parkiem. Stworzył ją znany inowrocławski historyk i regionalista Edmund Mikołajczak oraz wspomniana Barbara Kwiatkowska.

Projekt zakłada powstanie w Parchaniu muzeum - kujawskiego centrum wychowania w duchu niepodległościowej tradycji. Będzie tam ekspozycja z pamiątki po generale, dokumentująca jego życie i dorobek. W dworku mają znaleźć siedzibę także oddziały rekonstrukcyjne i towarzystwo pamięci, zaś park ma być miejscem festynów o tematyce historycznej i lekcji historii dla dzieci i młodzieży. Być może obok dworku powstanie park miniatur "Kujawy, Krajna i Pałuki w miniaturze", w którym prezentowane byłyby modele najważniejszych obiektów z tych rejonów. Jest również pomysł urządzenia w parku sadu ze starymi drzewami owocowymi. Czy tak się stanie, czas pokaże...