Z danych ZUS wynika, że w pierwszych trzech miesiącacach 2025 roku lekarze w naszym kraju wystawili 6 656 958 zwolnień lekarskich. Łączna liczba dni absencji chorobowej wyniosła 65 615 500. Najwięcej, bo 1 196 085, L4 było wziętych z powodu ostrego zakażenia górnych dróg oddechowych. Kolejne przyczyny choroby to ostre zapalenie nosa i gardła (przeziębienie) - prawie 576 tys. zwolnień, opieka położnicza z powodu stanów związanych głównie z ciążą - prawie 284 tys. zwolnień, bóle grzbietu - 238 tys. zwolnień, ostre zapalenie zatok, ostre zapalenie oskrzeli, grypa oraz zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych.
Najwięcej L4 w styczniu i październiku
W 2024 roku lekarze w całym kraju wystawili 27,4 mln L4, co przełożyło się na 290 mln dni niezdolności do pracy. To więcej o 400 tys. zaświadczeń w porównaniu do roku 2023 i o 2,8 mln dni absencji.
W ubiegłym roku przynajmniej raz na zwolnieniu lekarskim przebywało 7,7 mln osób, z czego 7,1 mln to osoby ubezpieczone w ZUS-ie.
- Najwięcej zwolnień wystawiono w styczniu i październiku, co świadczy o sezonowym charakterze wielu zachorowań. Z 27,4 mln zaświadczeń aż 24 mln dotyczyło choroby własnej, co przełożyło się na 276,2 mln dni absencji. W przypadku osób ubezpieczonych w ZUS-ie było to 22,2 mln zwolnień od pracy i 240 mln dni nieobecności - zaznacza Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.
Wydatki na świadczenia spowodowane stanem zdrowia powodujące absencję w pracy przekroczyły 31 mld zł. Z tej kwoty 59 proc. pokrył Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, a resztę pracodawcy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Średnio byliśmy 34 dni na zwolnieniu
Co ciekawe, w ubiegłym roku lekarze często wystawiali krótkie zwolnienia. Aż 9,5 mln L4 z tytułu choroby własnej trwało do 5 dni, z czego 1,7 mln to tylko jednodniowa nieobecność w pracy. Średnia długość zwolnienia wyniosła 11 dni, a przeciętnie osoba ubezpieczona w ZUS-ie spędziła na chorobowym 34 dni w ciągu roku.
Ile L4 w ubiegłym roku wystawili lekarze w Kujawsko-Pomorskiem?
Ponad milion e-ZLA dla osób ubezpieczonych w ZUS z tytułu chorób własnych, co przełożyło się na 12,6 mln dni absencji. W porównaniu z rokiem 2023 w regionie absencja wzrosła o 165,1 tys. dni, a liczba wydanych zwolnień lekarskich zwiększyła się o 19,8 tys.
Więcej zwolnień na depresję i krztusiec
Wśród głównych przyczyn niezdolności do pracy w 2024 roku znalazły się:
choroby układu mięśniowo-szkieletowego i tkanki łącznej – 41,8 mln dni,
układ oddechowy – 33 mln dni,
urazy i zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych – 32,5 mln dni,
ciąża, poród i połóg – 31,8 mln dni,
zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania – 30,3 mln dni.
Coraz więcej zwolnień lekarskich wynika z problemów ze zdrowiem psychicznym. W 2024 roku wystawiono ponad 1,6 mln zaświadczeń z tego tytułu, z czego na Pomorzu i Kujawach było ich blisko 99 tys. Najczęstsze rozpoznania to epizody depresyjne, zaburzenia lękowe oraz reakcje na stres. ZUS odnotował też gwałtowny wzrost zachorowań na krztusiec.
Jesteś na L4? Możesz się spodziewać kontroli
Przypomnijmy, że ZUS prowadzi dwa rodzaje kontroli zaświadczeń lekarskich. Pierwsza dotyczy prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Kontrolę tę przeprowadzają lekarze orzecznicy ZUS, którzy weryfikują, czy ubezpieczony rzeczywiście jest niezdolny do pracy oraz czy wystawione zaświadczenie lekarskie jest zasadne.
Druga kontrola dotyczy prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Polega ona na sprawdzeniu, czy osoba korzystająca ze zwolnienia wykorzystuje je zgodnie z jego celem, tj. czy nie podejmuje pracy ani innych działań mogących utrudniać powrót do zdrowia. Kontrole prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich mogą również przeprowadzać pracodawcy zatrudniający powyżej 20 osób.
