Spis treści
Sensacyjne odkrycie we Włocławku. Miecz przeleżał w Wiśle tysiące lat
W styczniu 2024 roku w trakcie prac polegających na pogłębianiu dna basenu na przystani przy ul. Piwnej natrafiono na cenne znalezisko – miecz sprzed ponad tysiąca lat. Średniowieczny miecz wikinga znalazł Sławomir Mularski, prezes włocławskiego WOPR i założyciel Szkoły Nurkowania Mr Jacques. Od samego początku deklarował, że chce, by miecz - po przejściu badań i konserwacji – ponownie trafił do Włocławka, gdzie został znaleziony. O znalezisku od razu poinformował Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Włocławku. Pracownicy zabezpieczyli go i przekazali do pierwszych analiz.
„W celu oceny stanu zachowania odkrytego miecza wykonane zostało również zdjęcie RTG, które pozwoliło spojrzeć pod warstwę ponad tysiącletniej korozji i odkryć kolejne fascynujące fakty związane z samą konstrukcją tego wyjątkowego przedmiotu. Przede wszystkim, na głowni miecza widać wyraźnie inskrypcję” – informował kilka dni po odnalezieniu miecza Wojewódzki Urząd Zabytków w Toruniu.
Dalsze badania wykazały, że znalezisko, to wczesnośredniowieczny mieć Petersena typu z X wieku. Jest to jeden z ośmiu mieczy znalezionych na terenie Polski sygnowanych inskrypcją U[V]LFBERTH. Morfologia oręża świadczy o jego pochodzeniu z północnego kręgu kulturowego (Skandynawia, Półwysep Jutlandzki). Wojewódzki Urząd Zabytków w Toruniu zaznacza, że miecze te „charakteryzują się prostym jelcem, który w sposób symetryczny rozszerza się ku końcowi, natomiast głowica tych mieczy posiadała najczęściej trójdzielną nakładkę głowicy i są właśnie datowane na okres pomiędzy 900 a 1000 rokiem”.
Cenny obiekt przeszedł długą konserwację na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Do Muzeum Historii Włocławka wrócił już pod koniec sierpnia 2024 roku. Od tamtego czasu prezentowany był zwiedzającym tylko kilka razy.
- Tak świetnie zachowanego miecza z dziesiątego wieku nie ma chyba w całej Europie. O jego wartości świadczy nie tylko to, że jest takim mieczem, ale też to, że jest tak świetnie zachowany. Przez ponad 1000 lat przebywał w środowisku beztlenowym, był zagrzebany w mule. Gdyby przebywał w wodzie, uległby szybko korozji. Dzięki temu, że tlen nie miał dostępu zachowała się nawet owijka ze skóry. Jak się ten miecz tu dostał, tego się prawdopodobnie nie dowiemy. Możemy jedynie spekulować. Być może we wczesnym średniowieczu przebywali tu najemnicy? Ale też nie wszyscy najemnicy mogli sobie na taki miecz pozwolić. Miał on ogromną wartość - mówiła Joanna Sosnowska, główny specjalista ds. archeologii Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu podczas przekazania miecza muzeum we Włocławku.
Wczesnośredniowieczny miecz trafił na wystawę stałą do Włocławka!
Znalezisko z początku 2024 roku trafiło już na ekspozycję stałą w Muzeum Historii Włocławka. Miecz z X wieku można oglądać od wtorku 19 listopada 2024.
- Warto w tym miejscu przypomnieć, że oręż został przypadkowo odkryty 12 stycznia 2024 r. w trakcie prowadzonych prac nad usunięciem osadu z basenu przystani Ośrodka Sportu i Rekreacji we Włocławku przy ul. Piwnej. Obiekt trafił do Pracowni Konserwacji Zabytków Archeologicznych Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie został poddany — trwającym kilka miesięcy — pracom konserwatorskim. Po ich ukończeniu trafił do Muzeum Historii Włocławka, gdzie po odpowiednich przygotowaniach jest udostępniany dla zwiedzających. Serdecznie zapraszamy! - zachęca Wioleta Osińska z Pracowni Digitalizacji i Dokumentacji Audiowizualnej Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.
Warto dodać, że podczas konserwacji w Instytucie Archeologii UMK w Toruniu, dr Łukasz Czyżewski przygotował model głowicy miecza (fotogrametria). Można obejrzeć go z bliska w tym miejscu.
Takie średniowieczne artefakty znajdują się w Muzeum Historii Włocławka
Przypomnijmy, że krótko po odnalezieniu miecza, rozmawialiśmy z Tomaszem Wąsikiem, kierownikiem Muzeum Historii Włocławka. Już wtedy podkreślał, że jest to sensacyjne odkrycie. Zaznaczył również, że Wisła kryje szereg takich pamiątek, ponieważ od wczesnych wieków, a w zasadzie od zarania dziejów, stanowiła arterię komunikacyjną.
Więcej na ten temat pisaliśmy w poniższym materiale:
We włocławskim muzeum są także inne średniowieczne artefakty: numizmaty; przedmioty codziennego użytku; fragmenty obuwia, naczyń, prostych narzędzi; militaria; elementy oporządzenia rycerskiego - między innymi dwa XIV-wieczne miecze; kapalin - rodzaj prostego hełmu bojowego w formie żelaznego kapelusza. Wyłowiony został z Wisły we Włocławku i jest jednym z cenniejszych okazów tego typu w zbiorach w Polsce.
- To jest ten zbiór, którym w tej chwili dysponujemy. Obiekty są związane bardziej lub mniej z naszym miastem i najbliższą okolicą. Taki miecz w zbiorach włocławskich na pewno podniesie rangę naszego muzeum i znaczenia naszych zbiorów, które i tak są już imponujące, ale będzie na pewno ozdobą takiej ekspozycji, a jednocześnie też – w jakimś stopniu - wizytówką naszego miasta, bo muzeum jest przecież częścią miasta i jakąś jego wizytówką – mówił nam Tomasz Wąsik po odnalezieniu wczesnośredniowiecznego miecza.
