Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością wprowadzono od 1 stycznia 2024 roku. Mogą się o nie ubiegać osoby z niepełnosprawnością, które: ukończyły 18 lat, są obywatelami Polski, państw Unii Europejskiej lub EFTA albo przebywają w Polsce legalnie i mają dostęp do rynku pracy. Muszą także mieszkać w Polsce i posiadać decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON), w której potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów.
Tych wniosków o świadczenie wspierające ZUS nie rozpatrzy
Świadczenie wspierające, od momentu jego wprowadzenia, spotkało się z ogromnym zainteresowaniem. Pieniądze wypłaca ZUS. Tylko do 30 września w całym kraju do ZUS-u wpłynęło 68,8 tys. wniosków.
- Najwięcej od mieszkańców województwa małopolskiego - 12,3 tys. i podkarpackiego - 7,6 tys. Trzecie miejsce zajmuje województwo kujawsko-pomorskie i zachodniopomorskie, gdzie takich wniosków wpłynęło po 4827. Łączna kwota wypłat wyniosła ponad 1,2 mld zł, w kujawsko-pomorskim 80,4 mln zł - mówi Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
Jak dodaje, ważna jest kolejność składania dokumentów o świadczenie wspierające. Nie można iść na skróty i najpierw wnioskować do ZUS. W pierwszej kolejności należy złożyć wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Po uzyskaniu decyzji, w której WZON ustali liczbę punktów potrzeby wsparcia na uprawniającym poziomie, trzeba poczekać, aż decyzja stanie się ostateczna i dopiero wtedy można złożyć do ZUS-u wniosek o przyznanie świadczenia wspierającego. Decyzja staje się ostateczna po upływie 14 dni od dnia jej doręczenia, pod warunkiem że nie zostanie złożony wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. W sytuacji, gdy taki wniosek zostanie złożony, WZON po jego rozpatrzeniu wyda decyzję, która stanie się ostateczna w dniu jej wydania.
Co w sytuacji, gdy osoba z niepełnosprawnością najpierw złoży do ZUS-u wniosek o świadczenie wspierające, a nie będzie miała wydanej decyzji przez WZON albo decyzja nie będzie jeszcze ostateczna?
Wówcas ZUS pozostawi taki wniosek bez rozpatrzenia.
Wypłacą pieniądze z wyrównaniem
Wniosek o świadczenie wspierające (SWN) można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez: Platformę Usług Elektronicznych (PUE) /e-ZUS, portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną. Osoby niepełnosprawne nie muszą same składać wniosku. W ich imieniu taki wniosek może złożyć pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy (np. opiekun prawny).
Osoby, które posiadają ostateczną decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o potrzebie wsparcia, mają 3 miesiące na złożenie wniosku do ZUS-u o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Wówczas Zakład przyzna je z wyrównaniem od dnia, od którego WZON ustalił uprawniającą liczbę punktów potrzeby wsparcia lub od daty wskazanej przez wnioskodawcę. Jeśli wniosek wpłynie po tym terminie, to świadczenie będzie przyznane od miesiąca złożenia wniosku do ZUS-u.
Tyle wyniesie świadczenie wspierające w 2025 roku
Aby wyliczyć wysokość świadczenia wspierającego, należy sprawdzić liczbę punktów w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wydanej przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności. Maksymalną kwotę świadczenia, czyli 220 proc. renty socjalnej (aktualnie 3919 zł) otrzymają osoby, którym WZON w decyzji określił potrzebę wsparcia na poziomie od 95 do 100 punktów. Minimalną kwotę świadczenia tj. 40 proc. renty socjalnej (aktualnie 713 zł) otrzymają osoby, jeśli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 74 punktów.
Wraz z marcową waloryzacją wysokość świadczenia wspierającego zostanie podwyższona z urzędu, bez konieczności składania wniosków.
Zgodnie z przyjętymi założeniami budżetowymi na rok 2025, wskaźnik waloryzacji emerytur i rent ma wynieść co najmniej 106,78 proc. Oznacza to wzrost świadczeń o minimum 6,78 proc. Zatem od 1 marca 2025 roku renta socjalna powinna wzrosnąć o 120,74 zł brutto do kwoty 1901,70 zł brutto. A to oznacza, że po przyszłorocznej waloryzacji maksymalna wysokość świadczenia wspierającego wyniesie 4183,76 zł, a minimalna 760,68 zł.
