Tam, gdzie Dąbrówki dwie

dojazd, noclegi

dojazd, noclegi

- Chcąc dojechać do Dąbrówki w powiecie tucholskim, wybieramy drogę wojewódzką nr 237. W Wielkiej Komorzy skręcamy w lewo.
- Do Dąbrówki w powiecie sępoleńskim najłatwiej dojechać drogą krajowa nr 25 przez Sępólno Krajeńskie i Kamień. W Kamieniu należy skręcić w kierunku Dużej Cerkwicy, potem - Dąbrówki
- Najwięcej ofert noclegowych znajdziemy w Tucholi i jej okolicach. W wyszukiwarce internetowej należy wpisać hasło: "Tuchola noclegi".

To północno-zachodnie rubieże województwa kujawsko-pomorskiego, w pobliżu granicy z regionem pomorskim.
Najpierw jedziemy do Dąbrówki położonej kilka km na północ od Tucholi, by poznać jej tajemnice. A jest co poznawać.

Janta - Połczyńscy
Wszystko co ciekawe w tej wsi jest zasługą ziemiańskiej rodziny Janta - Połczyńskich.
Doczesne szczątki tej zacnej familii spoczywają w przykościelnej krypcie grobowej. Najpierw wszak z każdego kierunku dostrzega się czerwony dach kościoła i jego wieżę.

Tak jak czasem w przyrodzie bywa wrażenia bywają złudne. Nie chodzi bynajmniej o jesienne mgły, które widok delikatnym woalem przykrywają. Oto dąbrowski kościół pw. św. Jana Nepomucena wzniesiony w roku 1768 z funduszy Macieja Janty - Połczyńskiego, dziedzica Wielkiej Komorzy, cześnika liwońskiego (inflanckiego).

Na pozór kościół jest murowany. Tymczasem zbudowano go w technologii szkieletowej, rękoma cieśli znakomitych. Drewniany szkielet wypełniono cegłami, a potem - dokładnie w roku 1928 - otynkowano. W tym też roku z funduszy doktora praw Leona Janty - Połczyńskiego - dobudowano wieżę.

Wspomniany Leon, potomek Macieja Janty - Połczyńskiego, był senatorem (lata 20. i 30. XX w.) i ministrem rolnictwa II RP (w trzech kolejnych rządach w latach 1930-31), prezesem pomorskich kółek rolniczych.

Datę budowy (1768 r.) i restauracji kościoła (1881) odnotowano stosowną inskrypcją w kościelnej kruchcie. Tam także znajdziemy pamiątkę Wielkiej Wojny 1914-1919 - napis: "Za ojców wzorem. Ta, co nie zginęła, powstała z Waszej krwi".

Jest też informacja o tym, że Maciej Janta - Połczyński zbudował kościół w jego dobrach w Dąbrówce jako wotum wdzięczności za cudowne ocalanie podczas potyczki wojennej. Dwie moskiewskie kule odbiły się od jego ryngrafu. Bogaty wystrój wnętrza świątyni reprezentuje rokoko - styl charakterystyczny dla swej epoki, drugiej połowy XVIII wieku.

Rodowe mauzoleum
Na ogrodzonym terenie przy kościele wznosi się mauzoleum, krypta grobowa rodu Janta - Połczyńskich. To budowla murowana w stylu klasycystycznym. Powstała w drugiej połowie XIX stulecia.
Dwór

We wsi, opodal kościoła, znajduje się także dwór wzniesiony w I połowie XIX wieku przez Janta - Połczyńskich. Jest to konstrukcja szkieletowa, drewniana, z ceglanymi wypełnieniami i otynkowana. Podobnie jak kościół sprawia wrażenie w pełni murowanej budowli. W latach 80. XX wieku została pięknie odrestaurowana.

Prywatny dwór jest centralnym elementem dawnego parku, dziś także utrzymanego w nienagannym stanie.

W gminie Kamień Krajeński, niemal u podnóża Gór Obkaskich (najwyższe wzniesienie w woj. kujawsko-pomorskim) leży inna Dąbrówka. Wieś zalicza się do Kosznajderii, czyli krainy zamieszkanej do zakończenia II wojny światowej przez katolicką społeczność niemieckojęzyczną.

Czytelnicy piszą
Kosznajderia, o której pisaliśmy przed dwoma tygodniami, wzbudziła duże zainteresowanie naszych Czytelników. Pisali do nas, telefonowali, wspominali o swoich korzeniach, prosili o kontynuację tematu.
Jak przypomina pan Kazimierz Ostrowski z Chojnic, największa fala osadników niemieckich napłynęła po wyniszczającym najeździe wojsk husyckich. Ten, przypomnijmy, nastąpił w roku 1433. Husyci splądrowali wtedy całe Pomorze Gdańskie, nie oszczędzając kościołów i klasztorów.
Pierwsza fala osadnicza trafiła na Kosznajderię jeszcze w pierwszej połowie XIV wieku. Zajęła się karczowaniem lasów.

Dąbrówka kosznajderska nosiła niemiecką nazwę Damerau.

Kościół i inne zabytki
W roku 1899 we wsi wzniesiono kościół pw. św. Michała Archanioła. Jest to konstrukcja murowana, neogotycka, z wysoką wieżą.
Murowane ogrodzenie kościoła powstało zapewne w następnym roku. W ogrodzeniu dostrzec można okucia, do których wierni przywiązywali konie.

Z roku 1915 pochodzi budynek szkolny, dziś dom mieszkalny. Najstarszy dom we wsi pod numerem 3 pochodzi z około 1880 roku. Kilka domów i zabudowań gospodarskich pamięta początek XX stulecia.
Spis zabytków Dąbrówki znajduje się na internetowej stronie gminy Kamień Krajeński: www.bip.kamienkrajenski.pl.

Dziad Julian
Z Dąbrówki pochodził m.in. dziad innego naszego Czytelnika, pana Kazimierza Tomaszewskiego, urodzonego w Chojnicach, dziś mieszkającego w Bydgoszczy. Dziad, Juliusz Patenfus, był spokrewniony z rodziną Janta - Połczyńskich.
- Pod koniec wojny Kosznajdrzy nie chcieli uciekać do Niemiec. Każdy gospodarz zostaje na swojej skibie - mówili. Mój dziad miał 320 morg ziemi, więc dlaczego miał się z nich wynosić? - pyta pan Kazimierz.